لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
پنجشنبه ۹ فروردین ۱۴۰۳ تهران ۱۶:۳۳

ايران و کره شمالی همچنان پيش می‌تازند


جان بولتون
جان بولتون
جان بولتون از مقامات سياست خارجی دولت جورج بوش، رئيس جمهور سابق آمريکا و از پژوهشگران ارشد انستيتو «امريکن اينترپرايز» در مطلبی در روزنامه وال استريت جورنال از نحوه پيشرفت مذاکرات قدرت‌های بزرگ در مورد تحريم ايران ابراز نااميدی کرده و معتقد است که آمريکا برای جلب نظر ديگران امتيازهای فراوانی داده است که در نهايت نخواهد توانست پيشرفت فعاليت‌های هسته‌ای ايران را محدود کند.

سفير سابق آمريکا در سازمان ملل، با اشاره به توافق ۱۰ روز پيش در تهران با ميانجيگری ترکيه و برزيل می‌نويسد که چنين طرحی برای معاوضه اورانيوم غنی‌شده در ايران با سوخت لازم برای راکتور هسته‌ای تحقيقاتی تهران حتی در حالت اصلی آن که يکسال پيش در مذاکرات ژنو مطرح شده امتيازدهی به ايران بود. توافق ۱۰ روز پيش نسخه ضعيف‌تری از همان توافق است که به نفع ايران تمام خواهد شد چون هيچ اقدامی برای توقف غنی‌سازی در ايران را در برندارد.

اين توافق با ميانجيگری دو عضو غير دائم شورای امنيت صورت گرفت و همين ممکن است مانع جديدی بر سر تصويب قطعنامه جديد عليه ايران باشد. هيلاری کلينتون برای خنثی کردن اقدامات برزيل و ترکيه با سرعت پيش‌نويس قطعنامه تحريم‌های جديد عليه ايران را در بين اعضای شورای امنيت به گردش درآورد. پنج عضو دائم شورای امنيت و آلمان ماه هاست در مورد جزييات اين قطعنامه در حال مذاکره بوده‌اند.

جان بولتون معتقد است که توافق تهران متأسفانه ضربه خود را زده است. ترکيه اعلام کرده که مذاکره در مورد تحريم ايران بايد حداقل ۳۰ روز به تأخير بيافتد و برزيل نيز بدون هيچ تزلزلی اعلام کرد که در مذاکرات مربوط به اين قطعنامه شرکت نخواهد کرد. روسيه و چين نيز اکنون محتاطانه از توافق تهران حمايت کرده و از اعضای دائمی ديگر در شورای امنيت می خواهند که مذاکرات بر سر قطعنامه پيشنهادی را به شکل جدی‌تر ادامه دهند. به اين ترتيب وزير خارجه آمريکا بايد خود را برای دور ديگری از مذاکرات فشرده با روسيه و چين و حاميان ديدگاه آنها آماده کند.

به اعتقاد نويسنده تحت تأثير اين شرايط اقدامات تنبيهی ناکافی که در پيش‌نويس قطعنامه جديد منظور شده‌اند در روند اين مذاکرات حتی ضعيف‌تر از آنچه که هست خواهند شد. يکی از کاستی‌های مهم اين قطعنامه اعمال نکردن تحريم‌همه جانبه تسليحاتی عليه ايران است. به همين خاطر دولت روسيه هنوز هم قادر خواهد بود که موشک‌های بسيار پيشرفته زمين به هوا از نوع را به ايران بفروشد. اين نوع موشک‌ها می‌توانند حمله هوايی اسرائيل به اهداف هسته‌ای ايران را به شکست کشانده و در صورت بروز تنش بين ايران و آمريکا نيروهای آمريکايی را در خليج فارس هدف بگيرند.

وی می‌افزايد که علاوه بر اين بخش دولتی صادرات تسليحاتی روسيه در جريان چانه‌زنی‌ها برای جلب حمايت مسکو از قطعنامه جديد از اعمال هرگونه مجازات و تحريمی از سوی آمريکا معاف شده است. براساس برخی از گزارش‌های مطبوعاتی دولت چين نيز از امتيازهای يک‌جانبه‌ای برخوردار شده است که يکی از آنها عدم مجازات برای معاملات هسته‌ای با پاکستان است.

جان بولتون می‌گويد حمله موشکی کره شمالی به کشتی کره جنوبی در روزهای گذشته سياست دولت آمريکا را پيچيده و دشوارتر خواهد کرد. از آن زمان هيلاری کلينتون چندين بار با اعلام حمايت درست از کره جنوبی در مورد نقض توافق عدم تشنج بين دو کره با قاطعيت دولت کره شمالی را مورد انتقاد قرار داده است. واشنگتن و سئول بايد با شهامت و قاطعيت بيشتری با اين مسئله برخورد کنند.

آمريکا بايد بار ديگر کره شمالی را در فهرست دولت‌های حامی تروريسم قرار داده و اقدام غلط دولت جورج بوش در حذف نام اين کشور از فهرست مزبور را تصحيح کند. کره جنوبی بايد به تمام فعاليت‌های اقتصادی خود در کره شمالی پايان داده و آمريکا، ژاپن و کره جنوبی بايد شورای امنيت بخواهند که تحريم‌های موجود عليه کره شمالی را تشديد کند. اقدامات دفاعی مشترک بين اين کشورها که اخيراً خبر آن اعلام شده نيز کار درستی است.

جان بولتون در ادامه مطلب خود در وال استريت جورنال می‌افزايد خانم کلينتون در سفر اين هفته خود به چين بايد با صراحت در مورد طرح پيشنهادی برای دو کره پس از مرگ کيم جونگ دوم با رهبران پکن گفت‌وگو کند. اتحاد مجدد دو کره تحت يک حکومت انتخابی سياست هميشگی آمريکا برای حل اين بحران بوده و چين بايد آنرا بپذيرد. چين ممکن است هنوز هم تمايل داشته باشد که يک کشور سرکش به عنوان منطقه‌ای حائل در پيرامون آن کشور وجود داشته باشد ولی خطرات امنيتی و بی‌ثباتی ناشی از سياست‌های کره شمالی بسيار مهم‌تر از اين تمايل چين است.

بولتون می‌افزاید اينجاست که وضعيت کره شمالی و ايران تلاقی پيدا می‌کند. همکاری بين اين دو کشور برای توسعه موشک‌های دوربرد بسيار گسترده و طولانی است. به احتمال زياد هزينه رآکتور هسته‌ای را که کره شمالی در سوريه می‌ساخت دولت ايران تأمين می‌کرد. با اين همه دولت چين بدون ترديد حتی با مذاکره شورای امنيت در مورد اتخاذ اقداماتی عليه کره شمالی مخالفت خواهد کرد. اگر پرزيدنت اوباما برای جلب حمايت چين از تحريم عليه ايران با اين موضع چين موافقت کند دچار اشتباه بزرگی خواهد شد.

جان بولتون در پايان می‌نويسد تلاش‌های باراک اوباما مثل رؤسای جمهور قبلی آمريکا برای متوقف کردن برنامه‌های هسته‌ای ايران به شکست انجاميده است. توانمندی تسليحات هسته‌ای نقطه اصلی اتکای کره شمالی برای بحران‌آفرينی و اقدامات تعرضی اين کشور است. همين تجربه به خوبی نشان می‌دهد که چرا بايد برنامه‌های هسته‌ای ايران را متوقف کرد.

بولتن ادامه می‌دهد که این تجربه در عين حال به خوبی نشان می‌دهد که شورای امنيت سازمان ملل متحد دچار بن‌بست و اخته است. در شرايطی که رئيس جمهور ما از جهان تعددگرايی که قدرت آمريکا در آن رو به کاهش است تعريف و تمجيد می‌کند خطرات ناشی از مواردی مثل برنامه‌های هسته‌ای ايران رو به افزايشند.
XS
SM
MD
LG