لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
جمعه ۱۰ فروردین ۱۴۰۳ تهران ۱۲:۳۴

اهمیت پرتاب ماهواره رصد در گفت‌وگو با پژوهشگر ایرانی عضو ناسا


جمهوری اسلامی روز چهارشنبه دومین ماهواره ایران را به نام رصد به فضا پرتاب کرد. مقام‌های جمهوری اسلامی پرتاب این ماهواره را نشانی دیگر از پیشرفت‌های علمی در ایران ارزیابی و تبلیغ می‌کنند.

شروین تقوی از دانشمندان شاغل در سازمان تحقیقات فضایی آمریکا (ناسا) و مخترع ساعت اتمی ناسا، در گفت‌وگو با رادیو فردا به پرسش‌هایی در این زمینه پاسخ گفته است.

  • آقای تقوی، اهمیت علمی ماهواره رصد در چیست؟

حکایت اینها مثل چوپان دروغگویی شده است که آنقدر دروغ گفته‌اند که اگر زمانی حرف درستی دراین میان گفته شود، کسی اصلاً باور ندارد. امکانات تکنولوژی و پیشرفت علم در آن مملکت را به اعتقاد من باید از نظام جمهوری اسلامی کاملاً جدا کرد.

ایران از نظر علمی از یک پتانسیل خیلی زیادی برخوردار است که اتفاقاً اگر چنین نظامی در آن کشور وجود نداشت، سیستم علمی و تحقیقاتی آن می‌توانست شکوفایی بسیار زیادی داشته باشد. چیزی که الان به نظر می‌رسد این است که اینها توانسته‌اند ماهواره‌ای را با ظرفیت ترابری سبک بر مدار نزدیک کره زمین قرار دهند.

محققان ایرانی که هیچ ربطی هم به نظام جمهوری اسلامی ندارند توانسته‌اند کاری کنند که خود کره شمالی نتوانسته است انجام دهد. قبل از این ماهواره امید را به فضا فرستاده بودند اما فرقی که این ماهواره با ماهواره امید دارد این است که این ماهواره برای سنجش از راه دور است.

چیزی که دولتی‌ها می‌گویند این است که این ماهواره برای نظارت بر محصولات کشاورزی و سنجش زمین لرزه و یا شناسایی بلاهای طبیعی است. ولی در کنار آن می‌شود ازاین ماهواره برای مقاصد نظامی و عکسبرداری هم استفاده کرد.

  • نگرانی این است که از این فناوری استفاده‌های نظامی شود و موشک‌های بالستیک تهیه شود که سایر همسایگان و کشورهای دیگر را تهدید کند. می‌شود از این فن‌آوری به آن مراحل دست یافت؟

اگر ما بخواهیم خودمان را به این اتفاقی که الان رخ داده است محدود کنیم، باید بگویم باری که اینها توانسته‌اند در مدار قرار دهند بسیار سبک‌تر از آن است که بتوانیم آن را به موشک‌های بالستیک قاره‌پیما ربط دهیم. برای اینکه کلاهک‌هایی که آنها باید در مدار بگذارند خیلی سنگین‌تر از این فناوری است.

در اینجا دو هدف را دنبال می‌کنند، یکی اینکه بتوانند بارهای سنگین‌تری در مدار بگذارند و دومی که خیلی جالب است این است که تلاش این مکتب‌های فضایی بر اساس این است که سوختی که مورد استفاده این فناوری است دارد کم کم به سوخت جامد تبدیل می‌شود.

یکی از کاربردهای این موشک‌ها، کاربرد نظامی است. به دلیل اینکه در آن فاز اولیه موشک به فضا پرتاب می‌شود، سوخت جامد زمان کوتاه‌تری می‌گیرد و کیفیتی دارد که اگر دشمنی بخواهد آن سایت‌ها را بمباران کند، طبعاً کار سخت‌تری خواهد بود برای اینکه آن فاز اولیه که موشک پرتاب می‌شود، خیلی کوتاه‌تر خواهد بود.

اگر شما نگاه کنید موشک‌های اولی که برای فناوری کردن این ماهواره‌ها و فرستادن آنها به مدار دور زمین از آنها استفاده می‌شد، بسیار شبیه به موشک‌های شهاب ۳ بودند. اما الان از موشک‌هایی استفاده می‌شود که چندین طبقه دارند و ساخت آنها احتمالاً در نهایت به این هدف انجام می‌شود که موشک‌های بالستیک قاره‌پیما با آن حمل و نقل شود.

  • آقای تقوی، معمولاً یک کشور چه مدت زمانی نیاز دارد تا از آن مرحله ابتدایی پرتاب ماهواره به آن حدی برسد که بتواند به موشک‌هایی دست پیدا کند که قابلیت حمل کلاهک‌های نظامی را داشته باشد؟

بستگی دارد به تکنولوژی آن کشور. من بر این نکته پافشاری می‌کنم که کشور ایران و نه جمهوری اسلامی، دارای پتانسیل‌های زیادی است. یکی از مشکلات تکنولوژی ایران خود نظام است. برای اینکه متخصصان بین‌المللی منتظر بودند این اتفاقی که امروز افتاده است، در تابستان قبلی رخ دهد. ولی به علت عدم مدیریت و مدیریت خیلی ضعیفی که بر این فضا حاکم است، این اتفاق امروز افتاده است.

در نهایت اینکه کشوری بتواند یک وزن نسبتاً سبک، مثل وزن ماهواره‌ای که ایران به فضا فرستاده و حدود ۵۰ کیلوگرم بوده است، را به فضا بفرستد، نشان می‌دهد که اینها در این راستا تلاش می‌کنند تا بتوانند در آینده‌ای نه چندان دور وزن‌های سنگین‌تری را در مدار کرده زمین قرار دهند.

البته بگویم که الان کشوری مثل هندوستان هنوز نتوانسته است چنین کاری را انجام دهد. اینکه یک کشور بتواند یک بار سنگین به مدار بفرستد تا اینکه یک بار سبک را به مدار اعزام کند، دو امر کاملاً متفاوت است.
XS
SM
MD
LG