وزیران خارجه گروه هفت روز چهارشنبه ۱۹ مرداد در بیانیهای از روسیه خواستند که کنترل نیروگاه هستهای زاپوریژیا را فورا به اوکراین بازگرداند.
در بخشی از این بیانیه گفته میشود: «کارکنان اوکراینی نیروگاه باید بتوانند بدون هیچگونه تهدید و یا اعمال فشاری وظایف خود را انجام دهند. کنترل روسیه بر این نیروگاه منطقه را به خطر انداخته است».
آنها افزودند که تمامی نیروگاههای هستهای موجود در قلمرو بینالمللی اوکراین باید بتوانند در امنیت کامل به فعالیت خود ادامه دهند.
نیروگاه هستهای زاپوریژیا، بزرگترین نیروگاه هستهای اروپا که در نزدیکی شهر انرهودار واقع در شمال غربی استان زاپوریژیا قرار دارد، در اولین هفتههای تهاجم نظامی روسیه به تصرف این کشور درآمد ولی کارکنان اوکراینی امور جاری این تاسیسات را هدایت میکنند.
در پی وقوع چندین حمله نظامی در اطراف این تاسیسات طی هفتههای اخیر نگرانیها در مورد وقوع سوانح هستهای در منطقه افزایش یافته است. در روزهای اخیر اوکراین و روسیه یکدیگر را به اقدامات نظامی غیرمسئولانه در اطراف این تاسیسات متهم کردهاند.
آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل، روز دوشنبه حمله به نیروگاه هستهای زاپوریژیا را «اقدامی انتحاری» توصیف کرد و از هر دو طرف خواست امکان بازرسی کارشناسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی از این تاسیسات را فراهم کنند.
انهدام «۹ فروند هواپیمای روسی» در انفجار شبه جزیره کریمه
در رویدادی دیگر نیروی هوایی اوکراین روز چهارشنبه ادعا کرد که در اثر انفجار نیرومند روز سهشنبه در پایگاه هوایی روسیه در شبهجزیره کریمه ۹ هواپیمای نظامی این کشور منهدم شده است.
وزارت دفاع روسیه روز سهشنبه اعلام کرد که علت انفجار مهمات موجود در پایگاه «ساکی» بوده، هیچ حملهای روی نداده و هواپيماهای مستقر در اين پايگاه آسيب نديدهاند.
دولت اوکراین تاکنون مسئولیت این انفجار را برعهده نگرفته است ولی مقامات اوکراینی توضیح روسیه در مورد دلایل وقوع انفجار را رد کردهاند.
کارشناسان امور دفاعی میگویند ارتش اوکراین با استفاده از موشکهای دوربرد ضد شناوری که در اختیار دارد قادر است چنین حملهای را انجام دهد.
اگر انفجار در پایگاه هوایی «ساکی» در نتیجه حمله اوکراین روی داده باشد نشانه تشدید قابل ملاحظه جنگ بین دو کشور است.
ناحیه کریمه برای هر دو طرف بسیار مهم است. به رسمیت شناختن ناحیه کریمه به عنوان بخشی از قلمرو روسیه یکی از شروط مهم مسکو برای پایان جنگ است و از سوی دیگر دولت اوکراین وعده داده که روسیه را از تمامی مناطق اشغالی، از جمله ناحیه کریمه بیرون خواهد راند.
ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهوری اوکراین، سهشنبه شب و ساعاتی پس از وقوع انفجار گفت: «جنگ روسیه علیه اوکراین و تمامی اروپای آزاد با کریمه شروع شد و باید با آزادی کریمه پایان یابد».
مقامات محلی در شبهجزیره کریمه اعلام کردند که در اثر این انفجار یک نفر کشته و ۱۴ نفر مجروح شدهاند. سرگئی آکسونوف، رئیس دولت محلی کریمه، گفت: دهها ساختمان مسکونی آسیب دیده و حدود ۲۵۰ نفر از ساکنان آنها به سکونتگاه موقت منتقل شدهاند.
مقامات روسیه روز چهارشنبه سعی کردند این حادثه را کم اهمیت جلوه دهند و تاکید کردند که تمامی هتلها و تفريگاههای ساحلی کریمه که یک مقصد گردشگری برای مردم روسیه است به فعالیت عادی خود ادامه میدهند.
پایگاه هوایی «ساکی» در شبهجزیره کریمه یکی از مراکز پشتیبانی حملات هوایی روسیه به حنوب اوکراین است و به همین دلیل تعداد کثیری از کاربران اوکراینی در شبکههای اجتماعی به این حادثه واکنش نشان داده و در مورد احتمال حمله موشکی اوکراین به این پایگاه گمانهزنی کردند.
اولکسی آرستوویچ، یکی از مشاوران رئیسجمهوری اوکراین، که در مقایسه با سایر مقامات این کشور معمولا صریحتر اظهار نظر میکند ادعا کرد که این انفجار یا نتیجه حملات موشکی اوکراین و یا کار چریکهای اوکراینی است که در ناحیه کریمه فعالیت میکنند.
پایگاه «ساکی» حداقل ۲۰۰ کیلومتر با نزدیکترین مواضع ارتش اوکراین فاصله دارد و در نتیجه خارج از برد توپخانههای دوربردی است که آمریکا و سایر کشورهای غربی اخیرا در اختیار اوکراین قرار دادهاند.
برد توپخانه راکتی «هیمارس» که آمریکا به اوکراین داده است حدود ۸۰ کیلومتر است. این تسلیحات مدلهایی با برد حدود ۳۰۰ کیلومتر نیز دارد ولی به رغم درخواستهای مکرر کیيف، واشینگتن تاکنون حاضر نشده آنها را به اوکراین بدهد.
اوله ژدانف، کارشناس امور دفاعی در اوکراین، معتقد است که این کشور میتوانسته با موشکهای ضد شناور «نپتون» که برد آن حدود ۲۰۰ کیلومتر است پایگاه «ساکی» را هدف بگیرد.
به گفته او، ارتش اوکراین میتوانسته با استفاده از موشکهای ضد شناور «هارپون» با برد ۳۰۰ کیلومتر نيز که از غرب دریافت کرده است این حمله را انجام دهد.
او افزود: «کییف در موضعگیریهای رسمی در مورد این حمله سکوت کرده است ولی نیروهای مسلح اذعان کرده که این انفجار نتیجه حمله اوکراین بوده است».
اگر اين انفجار واقعا نتيجه حمله ارتش اوکراين باشد اولين حمله مهم و شناخته شده به پايگاههای نظامی روسيه در ناحيه کريمه خواهد بود.
ماه گذشته در پايگاه فرماندهی ناوگان روسيه در دريای سياه در حومه بندر سواستوپول انفجار کوچکتری روی داد که از قرار معلوم نتيجه حمله خرابکارانه اوکراينیها با استفاده از يک پهپاد دستساز بود.