اعلام طرح آمادگی ارتش اسرائیل برای ادامه مقابله با ایران
یسرائیل کاتز، وزیر دفاع اسرائیل، روز جمعه در بیانیهای رسمی خبر داد که از فرماندهان ارتش این کشور خواسته است طرحی را برای ادامه مقابله با جمهوری اسلامی در پی جنگ ۱۲ روزه دو کشور آماده کنند.
رویترز به نقل از این بیانیه نوشت که این طرح شامل چنین مواردی خواهد بود: «حفظ برتری هوایی اسرائیل، جلوگیری از پیشرفت اتمی و تولید موشک، و واکنش سریع به ایران در صورت حمایت از فعالیتهای تروریستی علیه اسرائیل.»
پس از ۱۲ روز حمله هوایی مداوم اسرائیل به خاک ایران و پاسخ متقابل ایران به این کشور که روز ۲۳ خردادماه آغاز شد، رئیس جمهور آمریکا برقراری آتشبسی را میان طرفین اعلام کرد که همچنان پابرجا به نظر میرسد.
نگاهی به مقالات شماری از رسانهها و اندیشکدههای اسرائیل پس از آتشبس با ایران
• یدیعوت آحرونوت پنجم تیر در مقالهای نوشت درس عبرت اسرائیل از عملیات اخیر علیه جمهوری اسلامی این است که باید همواره بهجای مهار و مماشات، با ابتکار عمل تلاش شود که در اهداف خود به پیروزی برسیم. این روزنامه افزود دستیابی به چنین اجماعی پس از تغییر کلی وضعیت در حمله ۷ اکتبر گروه افراطی حماس، زمینهساز کلید زدن عملیات در ایران شد و اسرائیلیها درک کردند که مهار جنگ که رویکرد دولتهای آمریکا در قبال ایران بود، نادرست است و در طول زمان منجر به تلفات بیشتر از ما و تقویت دشمن شده است.
• عاموس هرئل، مفسر روزنامه «هاآرتص»، ششم تیر نوشت اسرائیل دلایل زیادی برای افتخار در جنگ غزه ندارد اما در مورد عملیات علیه جمهوری اسلامی، همۀ مقامات ارشد ارتش شکی ندارند که اسرائیل جنگ با ایران را با «پیروزی آشکار» خود به پایان برده و اکنون هر یک از شرکای عملیات اخیر (در میان نهادهای اسرائیلی) تلاش میکند بخش بزرگی از «دستاوردهای عملیات اخیر در برابر ایران» را به نام خود ثبت کند. این در حالی است که علی خامنهای، بدون اشارۀ مستقیم به آتشبس، جمهوری اسلامی ایران پیروز اعلام کرده است، هم در مقابل اسرائیل و هم آمریکا.
• اندیشکده مطالعات ملی اسرائیل، «آیاسانان»، چهارم تیر در مقالهای نوشت آتشبس بین اسرائیل و ایران پروندۀ این مرحله از شدیدترین رویارویی بین دو کشور را بست اما این به مفهوم راهحل نهایی این نزاع نیست. این مقاله افزوده است که چشمانداز احیای توافق هستهای، اسرائیل را با دوراهی سختی روبهرو میکند؛ گرچه تصمیم نهایی میان گزینههایی است که در هفتههای آینده در واشینگتن و تهران ارائه خواهد شد... این اندیکشدۀ اسرائیلی همچنین ادعا کرد توافق هستهای به خودی خود تضمینکنندۀ پایبندی ایران به تعهدات در درازمدت نیست و اسرائیل باید آماده باشد تا با کاربرد تمامی ظرفیتهای دیپلماتیک، اقتصادی، اطلاعاتی پنهان و گاه نظامی، کارزار خود علیه جمهوری اسلامی را ادامه دهد تا از تحقق تمام هدفهای راهبردی مورد نظرش اطمینان حاصل کند.
• اندیشکده «آیاناساس» همچنین در مقاله دیگری در چهارم تیر نوشت: با پایان گرفتن کارزار نظامی اسرائیل در ایران در این مقطع، اسرائیل باید تمامی توجه و تلاش خود را معطوف غزه کند. بهگفتۀ محقق این اندیشکده، گزارشهای تلفات و زخمی شدن نیروهای اسرائیلی در غزه وخیم است و یگانهای کادر و ذخیره از فرسایش شدید نیروهای خود خبر میدهند.
• اندیشکده «اورشلیم در امور خارجی و امنیت» در مقالهای در روز چهارم تیر نوشت جمهوری اسلامی برای بقای ایدئولوژیک خود تلاش خواهد کرد. یونی بنمناخم در این مقاله افزود جمهوری اسلامی بر اساس اصولی روشن مبارزه میکند: حفظ مراکز قدرت، مدیریت صبورانۀ سیاست در قبال غرب، تداوم لفاظیهای مذهبی بهعنوان ابزاری برای جنگ، و ادامۀ تلاش برای جنگ با اسرائیل از طریق نیروهای نیابتی؛ حتی اگر در این عرصه چندان موفق نبوده است.
ارزیابی سازمان اطلاعات ارتش اسرائیل از نتایج عملیات در ایران
در چهارمین روز از برقراری آتشبس پس از ۱۲ روز جنگ اسرائیل و ایران، سازمان اطلاعات نظامی ارتش اسرائیل (امان) ارزیابی خود از نتایج عملیات این کشور در ایران را منتشر کرد.
این گزارش که روز جمعه ششم تیر منتشر شد، میگوید که بمبارانهای انجامشده توسط آمریکا و اسرائیل علیه تأسیسات هستهای جمهوری اسلامی، توان ایران در غنیسازی اورانیوم با غلظت ۹۰ درصد را برای «یک دورهٔ طولانی و ممتد» از تهران سلب کرده است.
این گزارش همچنین ادعا میکند که توان تولید «هستهٔ جزء مکمل» نیز که امکان تزریق اورانیوم در مکانیسم بمب اتمی را فراهم میکرد، «خنثی شده است».
گزارش کامل را در لینک زیر بخوانید.
گزارش بانک مرکزی اسرائیل از هزینۀ جنگ و خسارات مستقیم آن برای این کشور
رئیس کل بانک مرکزی اسرائیل آسیب مستقیم واردشده به اسرائیل در حملات موشکی ایران را پنج میلیارد «شکل» (معادل یک و نیم میلیارد دلار) اعلام کرد.
امیر یارون در گفتوگو با شبکۀ سیانان گفت این میزان پولی است که دولت اسرائیل باید بابت جبران خسارات واردشده به شهروندان و ساختمانهای آسیبدیده از حملات موشکی ایران بپردازد.
حدود نیمی از این مبلغ ظاهراً خسارتی است که بابت موشکی که به مؤسسه علمی وایزمن در شهر «رحووت» اصابت کرد، وارد شده است.
بهنوشته روزنامه اقتصادی گلوبز در پنجم تیر، پروفسور یارون به ریچارد کوست، مجری ارشد سیانان، گفت رقم پنج میلیارد «شکل» همطراز با «یک درصد از تولید ناخالص داخلی است و انتظار میرود که اقتصاد اسرائیل به رشد سریع خود بازگردد بدون آنکه شاهد افزایش شدید نسبت بدهی به تولید ناخالص داخلی باشد».
آقای یارون همچنین با اشاره به ۱۵ میلیارد «شکل» هزینۀ صرفشده در نهادهای نظامی و اطلاعاتی برای کارزار جنگی با ایران، رقم کلی هزینۀ پرداختشده اسرائیل بابت این عملیات را ۲۰ میلیارد «شکل» اعلام کرد.
ارتش و نهادهای امنیتی اسرائیل هزینۀ عملیات را اعلام نکردهاند. اما سایت اقتصادی «دِ مارکر» وابسته به روزنامۀ هاآرتص، روز پنجم تیر نوشت پس از عملیات اخیر در ایران، تشکیلات امنیتی و نظامی اسرائیل خواهان افزایش بودجۀ خود به میزان ۶۰ میلیارد «شکل» دیگر برای ادامه سال ۲۰۲۵ و سال ۲۰۲۶ است، هرچند که رئیس کل بانک مرکزی خواهان بازنگری در این بخش از بودجه دوسالانه اسرائیل است.
امیر داهان، مقام ارشد وزارت دارایی اسرائیل، روز سوم تیر در نشست کمیته مالی کنست ساعاتی پس از آغاز آتشبس گفته بود رقم پنج میلیارد «شکل» خسارت واردشده از این جنگ، دو برابر غرامتی است که اسرائیل به مردم و صاحبان کسبوکارها بابت ۲۱ ماه جنگ در غزه و حمله گروه افراطی حماس پرداخته است.
اعلام خبر کشته شدن یک دانشمند هستهای دیگر
خبرگزاری مهر بهنقل از دانشگاه علم و صنعت از کشته شدن یک دانشمند هستهای دیگر در حملات اسرائیل به ایران خبر داد.
براساس این گزارش، سلیمان سلیمانی، فارغالتحصیل رشته مهندسی شیمی داشنگاه علم و صنعت که از او بهعنوان «دانشمند هستهای» یاد شده، در جریان جنگ ۱۲ روزۀ اسرائیل و ایران کشته شده است.
تا این لحظه جزئیاتی از زمان و مکان ترور سلیمان سلیمانی منتشر نشده است.
آلمان: اروپا در مذاکرات هستهای با ایران «برگ برندۀ واقعی» دارد
وزیر خارجه آلمان میگوید، با توجه به سازوکار موسوم به مکانیسم ماشه، اروپاییها در مذاکرات احتمالی با ایران دربارۀ برنامۀ هستهای تهران «یک برگ برندۀ واقعی» دارند.
یوهان وادفول پنجشنبهشب در یک برنامۀ تلویزیونی شبکه زددیاف آلمان گفت اگر ایران «بهطور قابلتوجهی به تعهدات خود عمل نکند»، اروپاییها میتوانند با استفاده از سازوکار موسوم به «اسنپبک» یا مکانیسم ماشه تحریمهای بینالمللی علیه ایران را برگردانند.
براساس این سازوکار که در توافق برجام آمده است، تا ماه اکتبر ئیش رو، طرفهای اروپایی این توافق همچنان میتوانند در صورت عدول جمهوری اسلامی از شرایط توافق تحریمهای سختگیرانهتر قبلی شورای امنیت سازمان ملل علیه ایران را دوباره اعمال کنند.
توافق برجام پس از خروج آمریکا از آن در دولت اول دونالد ترامپ عملاً اجرایی نشد، اما بهطور رسمی در اکتبر امسال زمان آن منقضی میشود.
وزیر خارجه آلمان گفت «ما یک برگ برندۀ واقعی داریم. واشینگتن این را میداند و ما از آن بهصورت هماهنگ استفاده خواهیم کرد»، با این حال تأکید کرد که هدف طرفهای اورپایی برجام همچنان دستیابی به راهحل از طریق مذاکره است.
این در حالی است که عباس عراقچی، وزیر خارجه ایران، گفته است استفاده از سازوکار ماشه «بزرگترین اشتباه راهبردی» خواهد بود که نقش اروپا در مذاکرات هستهای را برای همیشه پایان خواهد داد.
وزیر خارجه آلمان با تصدیق نظر جان کری، وزیر خارجه پیشین آمریکا، که گفته بود غیرممکن است با بمباران بتوان همۀ توانمندیها، افراد و فناوریها را از میان برد، بار دیگر تأکید کرد که تنها راه پیش رو در مناقشۀ اسرائیل و ایران راهحل از طریق مذاکره است.
گزارشها از وضعیت «وخیم» زندانیان در قرچک و زندان بزرگ تهران
کیوان مهتدی، همسر آنیشا اسداللهی، یکی از زندانیان سیاسی اوین که به زندان زنان قرچک منتقل شده، میگوید در حال حاضر زندانیان «چند برابر ظرفیت یکجا نگهداری میشوند و لوازم آنها نیز در زندان اوین باقی مانده است».
آقای مهتدی امروز در اینستاگرام از تماس تلفنی همسرش خبر داد و بهنقل از او نوشت: «نه آشپزخانه دارند نه سرویس بهداشتی قابل استفاده، نه تخت درست، یکی از زندانیان بابت همین تختها آسیب دیده، تلفن امروز هم با کلی جنگ گرفتند».
سازمان زندانهای ایران یک روز پس از حملهٔ اسرائیل به زندان اوین در روز دوم تیرماه اعلام کرد که زندانیان این زندان به سایر زندانهای استان تهران منتقل شدهاند.
اسرائیل حمله به این زندان را بهعنوان حمله به یکی از نهادهای سرکوب توصیف کرده و توضیح بیشتری نداده است. مقامات قضایی ایران نیز دربارۀ دلیل انتقال زندانیان به دیگر زندانها و وضعیت کنونی آنها توضیح ندادهاند.
فخرالسادات محتشمیپور، همسر مصطفی تاجزاده، نیز امروز بهنقل از این زندانی سیاسی که به زندان بزرگ تهران منتقل شده است، خبر داد که «در حال حاضر بیش از ۲۴ ساعت است که تلفنهای بند قطع است».
مصطفی تاجزاده افزوده است که «بهرغم وعدههای دادهشده مبنی بر وصل تلفنها، متاسفانه هنوز وصل نشدهاند» و هشدار داده است که «اگر تلفنها تا شنبه وصل نشوند، زندانیان اعتراض و اقدام مقتضی را معمول خواهند داشت».
امروز علیرضا بختیار فرزند محمدباقر بختیار، دیگر زندانی سیاسی منتقلشده به زندان بزرگ اوین، نیز در شبکۀ ایکس نوشت انتقال زندانیان سیاسی اوین بهصورت «وحشیانه» و با «دستبند و پابند و زنجیر به پا و همراه با ضربوشتم» انجام شده است.
آقای بختیار همچنین افزوده است «شرایط زندنیان بسیار وخیم و جان آنان در خطر است. در هر اتاق ۴۰ نفر را به اسارت نگه داشته اند و اکثر زندانیان کفخواب هستند».
دفتر پزشکیان میگوید باکو استفادۀ اسرائیل از حریم هوایی آذربایجان علیه ایران را رد کرده است
دفتر ریاستجمهوری ایران میگوید جمهوری آذربایجان گزارشها مبنی بر استفادۀ اسرائیل از حریم هوایی این کشور برای حملههای پهپادی و ریزپرندهها در جریان جنگ با ایران را رد کرده است.
خبرگزاری ایرنا گزارش داد در تماس تلفنی پنجشنبه ۵ تیر مسعود پزشکیان با الهام علیاف، رئیسجمهور آذربایجان، خواستار «بررسی برخی اخبار دربارۀ تعرض پهپادها و ریزپرندههای» اسرائیل به آسمان ایران از طریق فضای سرزمینی جمهوری آذربایجان شد.
گزارش دفتر ریاستجمهوری ایران میگوید الهام علیاف این موضوع را رد کرده و در پاسخ گفته است «از همان ابتدای این تجاوزها جمهوری آذربایجان از طریق وزیر خارجه خود با اعلام محکومیت این حملات، تصریح کردیم که اجازه نمیدهیم آسمان جمهوری آذربایجان علیه جمهوری اسلامی ایران استفاده شود و بر آسمان خود تسلط کافی داریم».
با این حال بیانیهای که از سوی دولت آذربایجان دربارۀ این تماس تلفنی منتشر شد، به این بخش از گفتوگوی پزشکیان و علیاف اشارهای نکرده است.
سیانان: طرحهای مشوق دهها میلیارد دلاری آمریکا برای بازگرداندن ایران به مذاکره
شبکه خبری سیانان میگوید دولت دونالد ترامپ برای بازگرداندن تهران به میز مذاکره طرحهایی را بررسی میکند که بر اساس آنها ایران بتواند تا سقف ۳۰ میلیارد دلار برای توسعه برنامه هستهای غیرنظامی خود دست یابد.
این شبکه خبری روز پنجشنبه ۵ تیر به نقل از چهار منبع آگاه خبر داد که این طرحها همچنین شامل کاهش تحریمها و آزادسازی میلیاردها دلار از داراییهای مسدودشده ایران نیز میشود.
به گفته این منابع مطلع، در دو هفته اخیر و همزمان با جنگ میان ایران و اسرائیل، گفتوگوهایی پشتپرده میان مقامهای آمریکا، برخی کشورهای خاورمیانه و ایران در جریان بوده است. این مذاکرات پس از دستیابی به توافق آتشبس نیز ادامه یافته است.
سیانان میگوید دولت ترامپ پیشنهادهای مختلفی را بررسی میکند که همگی در مراحل ابتدایی و در حال تغییر هستند، اما شرط اصلی و «غیرقابل مذاکره» در تمامی آنها این است که ایران غنیسازی اورانیوم را به شکل کامل متوقف کند.
این گزارش به نقل از دو منبع مدعی است که برخی جزئیات این طرحها جمعه هفته گذشته، یعنی یک روز پیش از حملات نظامی آمریکا به تأسیسات هستهای ایران، میان استیو ویتکاف، نماینده ویژه دونالد ترامپ در خاورمیانه، و شرکای منطقهای کاخ سفید بررسی شد.
مقامات جمهوری اسلامی همواره تأکید کردهاند که حاضر نیستند غنیسازی اورانیوم را متوقف کنند و این اختلافنظر میان تهران و واشینگتن باعث شد پنج دور مذاکره میان طرفین بینتیجه بماند.
رئیسجمهور فرانسه درباره خروج احتمالی ایران از انپیتی هشدار داد
رئیسجمهور فرانسه حملات آمریکا به تأسیسات هستهای ایران را «کاملا موثر» خواند اما هشدار داد که خروج احتمالی ایران از پیمان منع گسترش سلاحهای هستهای، انپیتی، بدترین سناریوی ممکن خواهد بود.
امانوئل مکرون شامگاه پنجشنبه پس از نشست سران اتحادیه اروپا در شهر بروکسل به خبرنگاران گفت بدترین حالت آن است که در نتیجه اتفاقات اخیر ایران از انپیتی خارج شود و این اقدام میتواند کلیت این پیمان را تضعیف کند.
او خبر داد در روزهای پیش رو با پنج عضو دائمی شورای امنیت سازمان ملل گفتوگو خواهد کرد.
آقای مکرون به همین منظور روز پنجشنبه با دونالد ترامپ گفتوگوی تلفنی داشت و به خبرنگاران گفت که امیدوار است همگرایی در دیدگاهها وجود داشته باشد.
رئیسجمهور فرانسه گفت هدف باید این باشد که ایران برنامه هستهای خود را بعد از تحولات اخیر ازسرنگیرد.
ایران قبلا تهدید کرده بود که ممکن است در صورت تشدید فشارها از پیمان منع گسترش سلاحهای هستهای که در سال ۱۹۷۰ و پیش از انقلاب اسلامی به آن پیوسته بود، خارج شود.
در پی حمله اسرائیل به ایران و ۱۲ روز جنگ میان دو کشور، مجلس شورای اسلامی طرح تعلیق همکاری ایران با آژانس بینالمللی انرژی اتمی را به تصویب رساند.