یک سال پس از قدرت گرفتن دوباره طالبان در افغانستان، زلمای خلیل‌زاد دیپلمات پیشین آمریکایی و مذاکره‌کننده ایالات متحده در گفت‌وگوهای صلح با طالبان، همچنان از توافق صلح با این گروه دفاع می‌کند.
در گفت‌وگویی با بخش افغانستان رادیو اروپای آزاد، آقای خلیل‌زاد می‌گوید توافقی‌که او با طالبان در سال ۲۰۲۰ در دوحه امضا کرد، در نهایت سبب پایان جنگ در افغانستان شد.
دربارۀ عملکرد آقای خلیل‌زاد و توافقی که او با طالبان امضا کرد، پرسش‌های زیادی وجود دارد.
این توافقنامه زمینۀ خروج سربازان آمریکایی و ناتو را از افغانستان فراهم کرد و زمینه‌ساز برگشت دوبارۀ طالبان به قدرت و نیز سقوط دولت وقت افغانستان شد.
اکنون آقای خلیل‌زاد به رادیو آزادی می‌گوید که توافق دوحه توافقی تاریخی بود که برآمده از تغییر در سیاست‌های آمریکا و وضعیت جاری در افغانستان بود.
او در عین حال می‌گوید که توافق دوحه به طور کامل اجرایی نشد و اگر این توافق به درستی اجرایی می‌شد، حوادث پس از آن به شکل دیگری پیش می‌رفت.
آقای خلیل‌زاد در این گفت‌وگو یادآوری می‌کند که هنوز کارهای زیادی بر پایه توافق دوحه ناتمام مانده است.
گرچه پس از توافق دوحه که به خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان انجامید، طالبان به طور عمده حمله به نیروهای غربی را متوقف کرد، اما از آتش‌بس با دولت وقت افغانستان خودداری کرد و به رغم تصریح در این توافقنامه، مذاکرات صلح بین دو طرف با هدف توافق بر سر نظام سیاسی آینده محقق نشد.
از نگاه مذاکره‌کننده پیشین آمریکا در گفت‌وگوهای صلح افغانستان، عدم موفقیت دولت وقت افغانستان در پیشبرد این مذاکرات، عامل اصلی سقوط آن بود.
آقای خلیل‌زاد در این گفت‌وگو این اتهام را که دولت وقت افغانستان و چهره‌های اصلی افغان از روند مذاکره با طالبان غیرمطلع نگاه داشته شده بودند، رد کرد و افزود که رئیس‌جمهور وقت محمد اشرف غنی، و رئیس شورای صلح عبدالله عبدالله، و دیگر چهره‌های اصلی سیاسی در جریان پیشرفت‌های مذاکرات دوحه بودند، جنبه‌های مختلف این توافق و نیز «دو ضمیمه محرمانه» آن بودند.
او همچنین گفت که ایالات متحده حین امضای توافقنامه با طالبان، در اعلامیه مشترکی با دولت افغانستان، بر حمایت خود از این کشور تأکید کرد.
آقای خلیل‌زاد اضافه می‌کند که امید اشرف غنی بر این بود که دولت جدید آمریکا، از توافق دوحه که در زمان ترامپ بر سر آن گفت‌وگو می‌شد کنار برود، و در نهایت فرار او از کشور و نیز فروپاشی نیروهای امنیتی افغانستان، مانع از شکل‌گیری دولت در سایه توافق دوحه شد.
دولت بایدن گرچه خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان را که برای بهار سال گذشته برنامه‌‌ریزی شده بود، تا اواسط تابستان به تعویق انداخت، اما از توافق دوحه حمایت کرد و همزمان دیپلمات‌های آمریکایی هم برای برقراری گفت‌وگو بین گروه‌های افغان تلاش کردند.
