گالري «گري» در دانشگاه نيويورك با نمايشگاه تحقيقي بزرگي، نمونه هايي از آثار هنری محله پیشتاز هنری دهه 1970 را به نمايش گذاشت كه جوانان سركش را از تمام نقاط آمريكا و جهان به سوي خود كشيد. دوران دهه 1970 در آن محلات با حمله پليس به ساختمان هاي متروك اشغال شده توسط خوش نشينان و معتادان و با حمله بيماري ايدز كه به جان جمع كثيري از اهالي از همجنس گرا و غيره افتاد، به پايان رسيد. گالري هاي نوبنياد تعطيل شدند و نقاش هاي سنت شكن يا جان خود را به اعتياد و مرض باختند يا به محلات ديگر كوچ كردند و موسيقي داناني كه بازماندند، از وارد شدن موسيقي خود به جريان روز موسيقي آمريكا سود بردند. از جمعه گذشته گالري گري Grey بار ديگر خاطره آن دوره سنت شكني و مبارزه جويي در هنر را زنده مي كند، با 450 تابلو، مجسمه، ويدئو، فيلم، طرح، عكس و آلبوم موسیقی. بهنام ناطقی (رادیوفردا، نیویورک): در دهه 1970 ناحیهای از جزیره مرکزی نیویورک منهتن که اصطلاحا پائینشهر یا Downtown خوانده میشود، به خاطر ارزانتر بودن اجارهها و متروک بودن بعضی ساختمانهای نیمه مخروب، جمعی از هنرمندان و موسیقیدانان یاغی را گردهم آورد که دور از نگاه اهالی دیگر شهر، زندگی تازهای برای خود ساختند سرشار از هنر، موسیقی، جنسیات و مخدرات لجام گسیخته. دوران دهه 1970 در آن محلات با حمله پلیس به ساختمانهای متروک اشغال شده توسط خوشنشینان و معتادان، و با حمله بیماری ایدز که به جان جمع کثیری از اهالی از همجنسگرا و غیرهمجنسگرا افتاد، به پایان رسید. گالریهای نوبنیاد تعطیل شدند و نقاشان سنت شکن یا جان خود را به اعتیاد و مرض باختند یا به محلات دیگر و گالریها و استودیو و خانههای گرانتر کوچ کردند و موسیقیدانانی که بازماندند از وارد شدن موسیقی خود به جریان روز موسیقی آمریکا سود بردند.
از جمعه گذشته، گالری معظم و غیرتجاری گری Grey که تالارهای زیبائی رو به پارک واشنگتن در مرکز دانشگاه نیویورک دارد، باردیگر آن دوره سنتشکنی و مبارزهجوئی در هنر را با نمایشگاهی که به پدیده هنر پائینشهر دهه 1970 اختصاص داده است، زنده میکند، با 450 تابلو و مجسمه، ویدیو، فیلم، طرح و عکس و اشیاء دیگر، که بخشی از آن در کتابخانه Fales به نمایش درآمده است که بزرگترین مجموعه هنر و ادبیات دهه 1970 پائینشهر نیویورک را در انبارهای خود نگه میدارد.
هنرمندان و پیروان هنر پائینشهر آن روزگار، مجلههای سرکش Soho News و East Village Eye را میخواندند که حالا تعطیل شدهاند، در باشگاه موسیقی Max’s Kansas City مست و خراب میشدند،که حالا دیگر نیست، یا در کلوپ پیرامید جمع میشدند جائی که بازیگر اتیل ایکلبرگر هر شب یکی از زنان بزرگ تاریخ را با طنز مردانهاش روی صحنه زنده میکرد. هنردوستان پائین شهر در آن روزها، برای تماشای هنر پیشتاز به تالارهای بالاخانهای به نام آشپزخانه یا Kitchen سر میزدند که هنرمندانی چون فیلیپ گلس و لوری اندرسن و اریک بوگاسیان در آن برای نخستین بار کنسرتهای موسیقی یا performance art خود را عرضه کردند. این فرهنگسرا اینک در محل بزرگ و موقر دیگری به کار خود ادامه میدهد. اما نمونههائی از آثار این هنرمندان در نمایشگاه گالری گری دانشگاه نیویورک گرد آمده است.
نمایشگاه گالری گری این هفته دههای را در برمیگیرد از 1974 شروع میشود، زمانی که قانون موسوم به قانون Loft در نیویورک هنرمندان را مجاز ساخت که در فضاهای متروک و عظیم کارخانههای تعطیل شده پائین شهر بیتوته کنند و کار و زندگی کنند و نمایشگاه بدهند. دهه مورد مطالعه نمایشگاه در 1984 که رانالد ریگن به مقام ریاست جمهوری آمریکا انتخاب شد، پایان مییابد. مدیر گالری گری، لین گامبرت Lynn Gumpert و دو تن از پژوهشگران هنر آن دوره، مارونی تایلر و کارلو مککورمیک، این نمایشگاه را ترتیب دادهاند.
برای نظم بخشیدن به دورانی از هنر و فرهنگ که از هر نظمی میگریخت، منتقد و هنرشناس آقای کارلو مککورمیک این نمایشگاه را به هشت بخش مختلف تقسیم کرده است. مثلا در بخش داستانهای شکسته، به داستانگوئی در نقاشی، ادبیات و سینمای آن دوره میپردازد و در سیاست تن Body Politics با مسائلی مثل جنسیات و سیاست هویت سرو کار دارد. بخش دیگری به نام Sublime Time جداشدن هنرمندان این دوره از مینیمالیسم متداول دوره قبل را تصویر میکند.
برخی از آثار این نمایشگاه، هنوز هم جنجالی و مبارزهجو به نظر میرسند، اما بعضی دیگر به موزهها راه یافتهاند، نظیر نقاشیهای کیت هرینگ، نقاشی تحصیلکردهای که گرافیتی را از دیوارهای شهر به داخل گالریها و سرانجام موزهها برد و خودش یکی از قربانیان افراطگریهای این دهه بود و از نخستین قربانیان بیماری ایدز.
منتقد نیویورک تایمز خانم گریس گلوک Grace Glueck ضمن اشاره به اینکه خیلی از هنر آن دوره به خاطر جنبه تجربیاش دور انداختنی بود، یادآور میشود که تاثیر آن هنر را هنوز هم در نقاشی و موسیقی و تئاتر امروز میتوان مشاهده کرد.