نقش حساس چین در کشمکش اتمی غرب با ایران: تفسیر خبرگزاری رویتر

(rm) صدا | [ 3:31 mins ]
معاون وزارت امورخارجه آمریکا رابرت زولیک و دبیر شورایعالی امنیت ملی جمهوری اسلامی علی لاریجانی بعد از ملاقات با مقامات چینی موضع چین را با موضع خود نزدیک یافتند. علت آن دو پهلو بودن سیاست خارجی چین است که از نیاز بر می آید. چین از سوئی به داشتن روابط آرام با آمریکا و از سوی دیگر به دست آوردن دل کشورهائی که برای رشد خود به نفت و گاز آنها نیاز دارد، مانند ایران. یک کارشناس چینی می گوید دولت چین از بی ثباتی سیاسی مناطق مسلمان نشین غرب چین در اثر برخورد با ایران نگران است. یک تحلیلگر دیگر می گوید چین احتمالا به ارجاع پرونده اتمی ایران به شورای ملل رای ممتنع خواهد داد تا هیچکدام از طرف های تجاری خود را از دست ندهد. در کشمکش اتمی میان آمریکا و ایران، مقامات ایرانی و آمریکائی از پکن دیدار کردند و چین را متحد خود اعلام کردند. این امر نشانه اهمیت نقش چین و در عین حال دوپهلو بودن موضع چین در این مناقشه است. حمید فاطمی (رادیو فردا): خبرگزاری رویتر در تحلیلی می‌نویسد معاون وزارت امورخارجه آمریکا رابرت زولیک روز چهارشنبه گفت چین و آمریکا هر دو در جلوگیری از تجهیز ایران به سلاح هسته‌ای هدف استراتژیک مشترک دارند و علی لاریجانی بعد از ملاقات با همان مقامات چینی روز پنجشنبه گفت دیدگاه‌های ایران و چین به یکدیگر نزدیک است. تحلیلگران امور چین گفتند سیاست خارجی دو پهلو و مبهم چین، ناشی از نیاز این کشور است از سوئی به داشتن روابط آرام با آمریکا و از سوی دیگر به دست آوردن دل کشورهائی که برای رشد خود به نفت و گاز آنها نیاز دارد، مانند ایران. چین در سال 2005 روزانه 2.5 میلیون بشکه نفت وارد کرده است. این مقدار در سالهای آینده مسلما افزایش خواهد یافت و از این مقدار 11 درصد آن از ایران وارد شده است. ایران وچین چندین قرارداد گاز و نفت امضا کردند و شرکتهای چینی در کارهای زیربنائی ایران از جمله مترو تهران فعال هستند. یان چو، استاد دانشگاه لانجوی چین و کارشناس روابط سیاسی چین با آسیای مرکزی و غربی گفت پکن همچنین می‌ترسد درصورت برخورد با ایران امواج بی‌ثباتی سیاسی و مذهبی در مناطق مسلمان‌نشین غرب چین بر خیزد. وی می‌گوید به همین دلیل است که چین از طرح روسیه برای غنی‌سازی اورانیوم ایران در خاک روسیه استقبال کرده او آن را دریچه نجاتی از بحرانی می‌بیند که مرتب هم پیچیده‌تر می‌شود. روز پنجشنبه سخنگوی وزارت امورخارجه چین طرح روسیه را تلاش خوبی برای نجات از این بن بست توصیف کرد و از دیروز مقامات اروپائی و آمریکائی، ازجمله رئیس جمهوری آمریکا نیز از طرح روسیه حمایت کردند. اما اگر مذاکرات میان ایران وغرب با شکست روبرو شود و حتی روز جمعه (امروز) دیده شد که علی لاریجانی از طرح روسیه هم فاصله گرفت، به گفته تحیلگران در این صورت اروپا و واشنگنتن خواهند کوشید ایران را برای مجازات‌های احتمالی به شورای امنیت سازمان ملل ارجاع دهند و در این صورت چین برای حفظ تعادل دیپلماتیک با مشکل روبرو می‌شود. شی ای هونگ، استاد دانشگاه پکن گفت اگر اجلاس اضطراری آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در دوم فوریه یعنی 13 بهمن ماه ایران را به شورای امنیت ارجاع دهد، چین احتمالا رای ممتنع خواهد داد. این استاد دانشگاه پکن افزود چین معتقد است که ایران مانند سایر اعضای پیمان منع گسترش تسلیحات اتمی، حق فعالیت‌های مسالمت‌آمیز هسته‌ای دارد اما چین در عین حال می‌خواهد سفر آینده رئیس جمهوری چین به آمریکا، سفری که احتمالا در ماه آوریل انجام خواهد شد، سفری موفقیت آمیز باشد. به گفته آقای هونگ، چین می‌داند که ایران مهم‌ترین مایه نگرانی جرج بوش است و وتو کردن قطعنامه مربوط به ایران در شورای امنیت روابط چین را با آمریکا خراب می‌کند.