بازديد از زندان و شكنجه گاهي كه به موزه تبديل شد: «موزه تاريخ اطلاعات ايران» در بازداشتگاه توحيد

(rm) صدا |
نازي عظيما (راديوفردا): موزه تاريخ اطلاعات ايران كه امروز از پربيننده ترين موزه هاي ايران است، امارتي است كه زماني نام آن كافي بود تا پشت هر فرد عادي را بلرزاند، چه رساند به محكومي كه به آنها برده مي شد. اين موزه كه دو نظام سياسي را به عمر خود ديده است در دوران پهلوي كميته مشترك ضد خرابكاري نام داشت و پس از انقلاب به بازداشگاه توحيد تغيير نام داد و در هر دو دوران سياه چالي مخوف براي شكنجه و اقرار گرفتن از زندانيان سياسي بود. ساختمان اين زندان مخوف را مهندسان آلمان نازي در سال 1916 ساختند. ساختماني كه هنوز در نوع خود منحصر به فرد است. آرش قويدل (روزنامه نگار مستقل، تهران): كميته مشترك ضد خرابكاري كه بعد از انقلاب به بازداشتگاه توحيد تغييرنام داد، حالا به يكي از پرطرفدارترين موزه هاي تهران تبديل شده. هزاران نفر از مردم در طول هفته از موزه تاريخ اطلاعات ايران كه توسط وزارت اطلاعات اداره مي شود، ديدن مي كنند، موزه اي كه زماني مخوف ترين سياهچال فعالان سياسي بود. در ابتداي ورود به موزه، خودروهاي كاديلاك ارتشبد نصيري و فردوست، روساي سازمان اطلاعات و امنيت كشور ديده مي شود كه در آنها مانكن هائي به شكل اين دو نفر گذاشته شده. بازديدكنندگان از اين مجموعه، ابتدا در آمفي تئاتري كه در كنار اين موزه ساخته شده فيلمي را تماشا مي كنندكه در آن با بعضي از كساني كه پيش از انقلاب در كميته مشترك ضد خرابكاري نگهداري شده اند، مصاحبه شده است. علاوه بر اين كليپ هائي نمايش داده مي شود كه سعي در شبيه سازي شكنجه هاي ساواك دارد. زناني كه در اين فيلم از اوضاع خود در آن زمان مي گويند، گاهي از شدت هيجان تعريف آنچه بر آنها رفته است، به گريه مي افتند. بعد از تماشاي فيلم، بازديدكنندگان از ساختمان اين مجموعه بازديد مي كنند. شكل اين عمارت استوانه اي است كه در گرداگرد هر چهارطبقه آن سلول هاي انفرادي و بندهاي عمومي قرار گرفته است. درهاي اين ساختمان به قدري به هم شبيه است كه اگر فلش هاي راهنما برداشته شود، نمي توان تشخيص دادكه ازكجاي اين راهروي دايره اي مي توان خارج شد. سلولهاي انفرادي در اين بازداشگاه ديوارهاي مشكي دارند و هيچ وسيله روشنائي يا تهويه هوا در آنها وجود ندارد. در هر طبقه اطاقي است كه در آن وسايل شكنجه گذاشته شده. جالب ترين وسيله شكنجه كه در به نمايش گذاشته شده است وسيله اي به نام آپولو است. آپولو يك صندلي آهني است كه در آن دست و پاي افراد بسته مي شود و سر در يك محفظه آهني قرار مي گيرد. سپس به شش جاي بدن برق وصل مي شود. عكس و مشخصات كساني كه به عنوان شكنجه گران ساواك معرفي شده اند در اطاقهاي شكنجه به ديوار زده شده. بيش از 30 وزير و دو رئيس جمهوري به همراه رهبر جمهوري اسلامي پيش از انقلاب در اين محل نگهداري مي شدند كه از مهم ترين آنها مي توان به آقاي رجائي، علي اكبر هاشمي رفسنحاني، مهدي كروبي، علي اكبر ناطق نوري، بهزاد نبوي و همچنين آيت الله علي خامنه اي اشاره كرد. تاسال 1379 از اين بازداشتگاه استفاده مي شده اما بنابه تصميم آقاي يونسي، وزير اطلاعات جمهوري اسلامي، اين محل به موزه تبديل شد. پس ازانقلاب هم از اين محل براي نگهداري زندانيان سياسي استفاده شده كه شاخص ترين آنها عوامل حزب مجاهدين و كودتاي نوژه بوده اند. سياه چال هاي اين مجموعه به قدري مخوف است كه تا زماني كه بازديد كننده از آنها خارج نشود، احساس امنيت نمي كند. نازي عظيما (راديوفردا): تبديل زندان به موزه، ابتكاري تازه و خبري خوش. و نظر عبدالكريم لاهيجي حقوقدان و مدافع حقوق بشر را در باره اين خبر مي شنويم. عبدالكريم لاهيجي (حقوقدان ومدافع حقوق بشر، پاريس): در اين كه اين اقدام سمبوليك است و اقدام جالبي است و همچنانكه مي دانيد سلول نلسون ماندلا هم در آفريقاي جنوبي موزه شده است. ولي اين در كشوري هست كه ديگر شكنجه رواج نداشته باشد. در كشوري كه زندان هاي مخفي وجود نداشته باشد. در كشوري كه زندان هاي مجرد، كه در آن زنداني از بيرون كاملا بي خبر است، از خانواده اش، از وكيلش، وجودنداشته باشد. در حاليكه ما مي دانيم دو گزارشگر سازمان ملل هم تائيد كردند، هم گزارشگر در مورد بازداشتهاي خودسرانه و هم گزارشگر در باره آزادي عقيده و بيان، آقاي ليگابو، كه متاسفانه در جمهوري اسلامي همچنان زندان گاه هاي مخفي هست و همچنان بدرفتاري با زنداني هست و باز آخرين نمونه اش مرگ فجيع زهرا كاظمي بود كه در دوران بازداشتش در اثر كتك خوردن و شكنجه مي دانيم كه فوت كرد. موزه تاريخ اطلاعات ايران كه امروز از پربيننده ترين موزه هاي ايران است، در دوران پهلوي كميته مشترك ضد خرابكاري و پس از انقلاب بازداشگاه توحيد نام داشت. هزاران نفر از مردم در طول هفته از اين موضع كه در آن اطاقهاي شكنجه و سلول هاي انفرادي بازسازي شده و عكس كساني كه شكنجه گر ساواك معرفي شده اند در آن قرار گرفته است، ديدن مي كنند. قبل از سقوط نظام پادشاهي، از اين محل براي نگهداري متهمان به خرابكاري استفاده مي شد و از جمله چندين تن از مقامات كنوني جمهوري اسلامي از هر دو جناح در زندان آن به سر برده اند. بعد از انقلاب، جمهوري اسلامي براي زنداني كردن مخالفان خود، از جمله اعضاي سازمان مجاهدين خلق و افسران ارتش كه به شركت در كودتا عليه نظام جمهوري اسلامي متهم شدند، از اين مكان ساختمان استفاده مي كرد. دكتر عبدالكريم لاهيجي، فعال حقوق بشر در پاريس، در مصاحبه با راديوفردا مي گويد در كشوري زندان ها و شكنجه گاه هاي سابق را موزه مي كنندكه زندان هاي مخفي و شكنجه افراد در آن ديگر وجودنداشته باشد در حاليكه مي دانيم وجود زندانهاي غيرمتعارف و شكنجه در ايران به تائيد گزارشگران سازمان ملل رسيده است.