جمشيد زند (راديوفردا) ايران عضو سازمان جهاني تجارت نيست، ولي اقتصادش خواه ناخواه از پيآمد هاي پنجمين کنفرانس وزيران اين سازمان، که ديروز در مکزيک گشايش يافت، تأثير مي پذيرد.
دكتر فريدون خاوند (راديوفردا، پاريس): ايران عضو «سازمان جهاني تجارت» نيست و به همين سبب گفتگوهاي پنجمين کنفرانس وزيران اين سازمان را، که ديروز در کنکون مکزيک گشايش يافت، به ناچار از دور پيگيري مي‌کند. قرار است وزيران 146 عضو سازمان که در کنکون حضور دارند دو کشور نپال و کامبوج را نيز به عضويت بپذيرند. بدين سان شمار اعضاي سازمان به 146 کشور خواهد رسيد، همراه با 29 کشور ديگر که به عنوان ناظر در شماري از گفتگو ها حضور دارند طبعا بدون حق راي.
ايران در زمره معدود کشور هاي جهان است که نه به عضويت سازمان در آمده و نه به عنوان ناظر دستکم در ان حضوري نمادي دارد. حتي طرح تقاضاي بررسي درخواست عضويت، که نخستين گام در راه فرآيند الحاق است، تاکنون در مورد ايران به جايي نرسيده. اگر ترکمنستان، عراق و افغانستان را کنار بگذاريم، همه کشور هاي واقع در حوزه هاي جغرافيايي مجاور ايران، از پاکستان و ترکيه گرفته تا کشور هاي آسياي مرکزي، قفقاز و حوزه خليج فارس يا عضو سازمان تجارت جهاني اند و يا از موقعيت ناظر در اين سازمان برخوردارند. در اين شرايط ايران حتي در روابط بازرگاني منطقه‌اي در موقعيتي ضعيف نسبت به همسايگان خود قرار مي‌گيرد.
اگر ايران از وضعيت غيرعادي کنوني خود بيرون مي‌آمد و به عنوان عضو سازمان جهاني تجارت در کنکون مکزيک حضور مي‌داشت، به چه مسائل و پرونده‌هايي علاقه نشان ميداد؟ شايد در کنارشمار زيادي از کشور هاي در حال توسعه، از آمريکا و اروپا مي خواست اعطاي يارانه انبوه به توليد کشاورزي شان را متوقف کنند و نيز خواستار کاهش سد هاي گمرکي در کشور هاي صنعتي ميشد تا بتواند به بازار هاي آنها کالا هاي غيرنفتي بيشتري صادر کند. در ساير زمينه هاي مورد بحث کنفرانس «کنکون» نيز، از آزاد سازي بخش خدمات گرفته تا مسايل زيست‌محيطي، ايران مي توانست از عضويتش در سازمان جهاني تجارت به عنوان اهرمي نيرومند براي بازسازي اقتصاد دولتي و تک‌محصولي خود استفاده کند.
ايران عضو سازمان جهاني تجارت نيست، ولي اقتصادش خواه ناخواه از پيآمد هاي پنجمين کنفرانس وزيران اين سازمان، که ديروز در مکزيک گشايش يافت، تأثير مي پذيرد. اگر ايران از وضعيت غيرعادي کنوني خود بيرون مي‌آمد و به عنوان عضو سازمان جهاني تجارت در کنکون مکزيک حضور مي‌داشت، شايد در کنارشمار زيادي از کشور هاي در حال توسعه، از آمريکا و اروپا مي خواست اعطاي يارانه انبوه به توليد کشاورزي شان را متوقف کنند و نيز خواستار کاهش سد هاي گمرکي در کشور هاي صنعتي مي شد تا بتواند به بازار هاي آنها کالا هاي غيرنفتي بيشتري صادر کند.
