کره زمین «آری»، گرمای زمین «خیر»

رستورانی در لس‌آنجلس در خلال مدت زمان موسوم به «ساعت زمین»

سازمان جهانی طبیعت از مردم سراسر جهان خواست تا با یک ساعت خاموش کردن چراغ‌ها به کره زمین رأی دهند.

این طرح روز شنبه ۲۸ مارس (هشتم فروردین) و در ساعت ۸:۳۰ شب به وقت محلی (ساعت زمین)، در ۵۰۰ شهر از ۸۳ کشور جهان به اجرا در آمد.

این رویداد، بزرگترین کارزار جمعی برای اقدام در مقابل تغییرات آب و هوایی کره زمین قلمداد شده است.

در گفتگو داشته با اسماعیل کهرُم، کارشناس محیط زیست در تهران به بررسی اهمیت و چند و چون این طرح پرداخته‌ایم:

رادیو فردا: آقای کهرم، اهمیت این طرح بین‌المللی در چیست؟

اسماعیل کهرم: طرح ساعت زمين از کشور کانادا و ايالات متحده شروع شد. اينها ساعتی را مقرر کردند که در آن ساعت تمام چراغ‌ها به جز چراغ‌های اضطراری را خاموش کنند، تا اولاً مردم را به موهبت روشنايی آگاه کنند، ثانياً مقدار مصرف انرژی را کاهش دهند و ثالثاً آسمان شب که همان طبيعت فراموش شده است به ياد مردم بياورند.

برگزاری چنين طرح‌هايی چه تأثيری در وضعيت موجود محيط زيست دارد؟

نظر به اين که اهداف اين گونه کارهای سمبليک و نمادين به خوبی تبيين نشده است، اول اين که کشورهای جهان سوم از اين طرح تبعيت نکردند و دوم اين که در سراسر جهان درست است که قدم‌های اول در اين راه برداشته شده، ولی اين مسئله به خوبی جا نيفتاده است، يعنی تبعيت کشورها از اين برنامه زياد موفقيت‌آميز نبوده است.

اگر اين مسئله در تمام دنيا جا بيفتد، گوشزدی است تا ما به ميزان مصرف انرژی، نوع انرژی و آلودگی‌های ناشی از اين نور باران زمين فکر کنيم. از جمله تبعات نور باران زمين، گم کردن راه مهاجرت پرنده‌هاست و يا اينکه لاکپشت‌ها به جای دريا به طرف خشکی می‌آيند.

به نظر شما ضرورت اجرای طرح ساعت زمين در ايران چيست؟

ما به طور متوسط هشت برابر کشورهای پيشرفته، حتی بيش از ژاپن انرژی توليد می‌کنيم و برای توليد محصولات خود حدود هشت برابر متوسط جهان انرژی مصرف می‌کنيم. يعنی اگر برای توليد يک محصول در ژاپن و ايالات متحده، ۱۰۰ کيلو وات الکتريسيته مصرف کنند، ما ۸۰۰ کيلو وات مصرف می‌کنيم. اين مسئله برای کشورهای جهان سوم به خصوص برای کشور عزيز ما بسيار حياتی است.

آقای کهرم! استقبال و پذيرش مردم در ايران نسبت به طرح ساعت زمين چطور بود؟

ما بدون فرهنگ‌سازی اوليه هيچ طرحی را نمی‌توانيم اجرا کنيم. فرهنگ‌سازی بايد در سه سطح انجام شود؛ در درجه اول تصميم‌گيران کشور، به عنوان مثال دليلی ندارد وزير راه يا وزير انرژی نسبت به مسايل زيست محيطی آگاهی داشته باشند، بنابراين بايد به آنها آگاهی داد.

در درجه دوم مردم هستند که در خانه‌های خود با مصرف بيش از حد انرژی بحران ايجاد می‌کنند و در درجه سوم کودکان ما هستند که بايد آموزش ببينند که مصرف زياد انرژی دليل تمدن و پيشرفت فنی و اقتصادی نيست، بلکه ما را به سراشيبی سقوط رهنما می‌شود.

اطلاع‌رسانی در ايران نسبت به طرح ساعت زمين چطور بوده و شما اقدامات مربوط به مسئله گرمايش زمين را چگونه ارزيابی می‌کنيد؟

در حال حاضر شبکه خوبی از رسانه‌ها وجود دارد که هر کدام صفحه‌ای در ارتباط با محيط زيست و انرژی دارند. در صدا و سيمای ايران هم برنامه‌های زيادی بخش می‌شود البته ما راضی نيستيم و طبق قانون، صدا و سيما و رسانه‌ها بايد اين گونه آگهی‌ها را به‌طور رايگان پخش کنند.

از طرف ديگر ما تعداد زيادی نهادهای غيردولتی و مردم نهاد داريم که آنها هم بايد در اطلاع‌رسانی کمک کنند. اين رسانه‌ها و نهادهای غيردولتی، قدم‌های اوليه را بر می‌دارند، ولی نشانه‌هايی وجو د دارد که من را به عنوان يک شکاربان قديمی بسيار اميدوار می‌کند.