۳۰ سال پيش در چنين روزهایی در فروردين سال ۱۳۶۰، هشت فروند فانتوم و بمبافکن اف ۴ ايرانی دوربردترين حمله هوايی در تاريخ نيروی هوايی ايران را به انجام رساندند. (۱)
این حمله به پايگاههای سهگانه الوليد در منطقه صحرای شام و در نزديکی مرزهای عراق با اردن و عربستان انجام شد.
اين پايگاهها که در دورترين نقاط از جبهههای جنگ ايران و عراق قرار داشتند محل ذخيره هواپيماهای دورپرواز عراق از جمله بمبافکنهای توپولوف روسی بودند.
خلبانهای ايرانی که اين عمليات را ۷ ماه پس از شروع جنگ ايران و عراق انجام دادند فارغالتحصيلان اواخر دهه ۴۰ و اوايل دهه ۵۰ هجری شمسی ارتش ايران بودند.
بمبافکنهای ايرانی شرکتکننده در اين عمليات که با احتساب دو فروند بمبافکن ذخيره ده فروند بودند تماما از پايگاه هوايی شکاری سوم شاهرخی (نوژه) همدان به هوا بلند شدند.
سرتيپ خلبان فرجالله براتپور، فرمانده اين حمله و معاون عمليات وقت پايگاه هوايی همدان، در تشريح اين حمله گفته است که هواپيماهای ايرانی اين عمليات را از آن رو انجام دادند که توان نيروی هوايی عراق برای حمله به رزمندگان ايرانی در جبهههای نبرد زمينی را کاهش دهند. (۲)
مسير هوايی معمولی از پايگاه هوايی سوم شکاری همدان به پايگاههای هوايی الوليد در شرايط معمولی از ميانه کشور عراق عبور میکند، اما بمبافکنهای ايرانی با رفتن به سوی شمال غربی ايران و با عبور رادار خاموش از نوار مرزی ترکيه و عراق از شمال عراق عبور کرده و سپس با رساندن خود به مرزهای سوريه و عراق و سپس حرکت به سوی جنوب غربی عراق خود را به مرزهای اردن و عربستان رسانده و با دور زدن کامل خاک و فضای عراق اين پايگاهها را بمباران کردند. (۳)
مسير تقريبی اين پرواز با برآورد فاصله زمينی حدود ۱۸۰۰ کيلومتر رفت و ۱۸۰۰ کيلومتر برگشت بوده و چون بمبافکنهای ايرانی برای بمباران اين هدف بسيار دوربرد نياز به سوختگيری هوايی داشتند، يک بوئينگ سوخترسان نيروی هوايی ايران در عملياتی پيچيده به اين بمبافکنها در مثلث مرزی سوريه – ترکيه و عراق سوخترسانی کرد.
سرتيپ خلبان فرجالله براتپور، فرمانده اين حمله، میگويد که هشت هواپيمای اف چهار که در اين حمله شرکت داشتند پس از دور زدن خاک و فضای عراق و رسيدن به مرزهای عراق با اردن و عربستان به سه دسته تقسيم شدند و دو فروند به پايگاه اول الوليد، سه فروند به پايگاه دوم و سه فروند ديگر به پايگاه سوم حمله کردند. (۴)
در اين حمله هوايی ۴۸ فروند هواپيمای عراق بر روی باند و داخل آشيانههای پايگاههای الوليد نابود شدند. (۵)
دولت عراق در آن زمان اعلام کرد که بمبافکنهای ايرانی پيش از حمله، در آسمان سوريه که از ايران در جنگ حمايت میکرد سوختگيری کردهاند.
بعدها در ايران بر اساس اين حمله فيلمی سينمايی تحت عنوان «حمله به اچ ۳» ساخته شد (۶)، اما هرگز به طور رسمی معلوم نشد که خلبانهای ايرانی دقيقا چگونه صدها و بلکه چند هزار کيلومتر را طی کرده، وارد فضای عراق شده و پس از بمباران پايگاههای الوليد به خاک ايران برگشتند.
سالها بعد از پايان جنگ ايران و عراق، از سرتيپ فرجالله براتپور و ساير خلبانهای ايرانی شرکتکننده در اين حمله تحت عنوان «اسطورههای نيروی هوايی ايران» تجليل شد.
منابع:
۱- روزنامه اطلاعات، ۲۰ فروردين ۱۳۶۰
۲- برای ديدن فيلم مستند اين حمله و سخنان سرتيپ خلبان فرج براتپور به آدرس زير بروید:
http://www.youtube.com/watch?v=۲pO۱۰PwRI۴c&feature=related
۳- همان
۴- همان
۵- روزنامه اطلاعات، ۲۳ فروردين ۱۳۶۰
۶- فيلم سينمايی مربوط به اين حمله در آدرس زير در اينترنت موجود است:
http://www.youtube.com/watch?v=sz۳kM۲FDM۶Q&feature=related
این حمله به پايگاههای سهگانه الوليد در منطقه صحرای شام و در نزديکی مرزهای عراق با اردن و عربستان انجام شد.
اين پايگاهها که در دورترين نقاط از جبهههای جنگ ايران و عراق قرار داشتند محل ذخيره هواپيماهای دورپرواز عراق از جمله بمبافکنهای توپولوف روسی بودند.
خلبانهای ايرانی که اين عمليات را ۷ ماه پس از شروع جنگ ايران و عراق انجام دادند فارغالتحصيلان اواخر دهه ۴۰ و اوايل دهه ۵۰ هجری شمسی ارتش ايران بودند.
بمبافکنهای ايرانی شرکتکننده در اين عمليات که با احتساب دو فروند بمبافکن ذخيره ده فروند بودند تماما از پايگاه هوايی شکاری سوم شاهرخی (نوژه) همدان به هوا بلند شدند.
سرتيپ خلبان فرجالله براتپور، فرمانده اين حمله و معاون عمليات وقت پايگاه هوايی همدان، در تشريح اين حمله گفته است که هواپيماهای ايرانی اين عمليات را از آن رو انجام دادند که توان نيروی هوايی عراق برای حمله به رزمندگان ايرانی در جبهههای نبرد زمينی را کاهش دهند. (۲)
مسير هوايی معمولی از پايگاه هوايی سوم شکاری همدان به پايگاههای هوايی الوليد در شرايط معمولی از ميانه کشور عراق عبور میکند، اما بمبافکنهای ايرانی با رفتن به سوی شمال غربی ايران و با عبور رادار خاموش از نوار مرزی ترکيه و عراق از شمال عراق عبور کرده و سپس با رساندن خود به مرزهای سوريه و عراق و سپس حرکت به سوی جنوب غربی عراق خود را به مرزهای اردن و عربستان رسانده و با دور زدن کامل خاک و فضای عراق اين پايگاهها را بمباران کردند. (۳)
مسير تقريبی اين پرواز با برآورد فاصله زمينی حدود ۱۸۰۰ کيلومتر رفت و ۱۸۰۰ کيلومتر برگشت بوده و چون بمبافکنهای ايرانی برای بمباران اين هدف بسيار دوربرد نياز به سوختگيری هوايی داشتند، يک بوئينگ سوخترسان نيروی هوايی ايران در عملياتی پيچيده به اين بمبافکنها در مثلث مرزی سوريه – ترکيه و عراق سوخترسانی کرد.
سرتيپ خلبان فرجالله براتپور، فرمانده اين حمله، میگويد که هشت هواپيمای اف چهار که در اين حمله شرکت داشتند پس از دور زدن خاک و فضای عراق و رسيدن به مرزهای عراق با اردن و عربستان به سه دسته تقسيم شدند و دو فروند به پايگاه اول الوليد، سه فروند به پايگاه دوم و سه فروند ديگر به پايگاه سوم حمله کردند. (۴)
در اين حمله هوايی ۴۸ فروند هواپيمای عراق بر روی باند و داخل آشيانههای پايگاههای الوليد نابود شدند. (۵)
دولت عراق در آن زمان اعلام کرد که بمبافکنهای ايرانی پيش از حمله، در آسمان سوريه که از ايران در جنگ حمايت میکرد سوختگيری کردهاند.
بعدها در ايران بر اساس اين حمله فيلمی سينمايی تحت عنوان «حمله به اچ ۳» ساخته شد (۶)، اما هرگز به طور رسمی معلوم نشد که خلبانهای ايرانی دقيقا چگونه صدها و بلکه چند هزار کيلومتر را طی کرده، وارد فضای عراق شده و پس از بمباران پايگاههای الوليد به خاک ايران برگشتند.
سالها بعد از پايان جنگ ايران و عراق، از سرتيپ فرجالله براتپور و ساير خلبانهای ايرانی شرکتکننده در اين حمله تحت عنوان «اسطورههای نيروی هوايی ايران» تجليل شد.
منابع:
۱- روزنامه اطلاعات، ۲۰ فروردين ۱۳۶۰
۲- برای ديدن فيلم مستند اين حمله و سخنان سرتيپ خلبان فرج براتپور به آدرس زير بروید:
http://www.youtube.com/watch?v=۲pO۱۰PwRI۴c&feature=related
۳- همان
۴- همان
۵- روزنامه اطلاعات، ۲۳ فروردين ۱۳۶۰
۶- فيلم سينمايی مربوط به اين حمله در آدرس زير در اينترنت موجود است:
http://www.youtube.com/watch?v=sz۳kM۲FDM۶Q&feature=related