موسسه پژوهشهای بینالمللی راهبردی در گزارشی اعلام کرد تاکتيکهای نظامی روسيه در جنگ اوکراين که شامل عمليات مخفی و تبليغات در شبکههای اجتماعی است، میتواند الهامبخش کشورهايی مانند چين و ايران باشد.
به گزارش روز ۲۲ بهمن خبرگزاری فرانسه، «موسسه بينالمللی پژوهشهای راهبردی» (آیآی اساس) در گزارش سالانه خود در مورد موازنه نظامی گفت که بيشتر ارتشهای جهان فاقد آمادگی لازم برای مقابله با روش جديد «جنگ چندگانه» هستند.
اين موسسه مطالعاتی که دفتر آن در لندن است، در گزارش خود گفته است: سازمان آتلانتیک شمالی، ناتو، بايد با چنين تهديدهايی که بالقوه میتوانند کشورهای غربی را « به سرعت بیثبات» کنند، با فوريت واکنش نشان دهد.
در اين تحقيق آمده است که روسيه با به راه انداختن «جنگی با دامنه محدود با اهداف محدود» در اوکراين و با سياست «تکذيب و اظهار بی اطلاعی» توانسته است واکنشهای کشورهای غربی را دچار آشفتگی کند.
در حالی که آمريکا ارسال کمکهای تسليحاتی به اوکراين را بررسی میکند، اين گزارش با ارائه توضيحات دقيق نشان میدهد چگونه نيروهای دولتی اوکراين به دليل فقدان سرمايهگذاری جديد مجبورند از از زرادخانههای تهی شده و تسليحات دوران شوروی استفاده کنند.
گزارش «موسسه بينالمللی پژوهشهای راهبردی» در مقايسه، به بودجه دفاعی روسيه در دو سال گذشته اشاره میکند که در سال ۲۰۱۳، بودجه دفاعی روسيه ۲.۱ تريليون روبل (معادل ۳۱.۶ ميليارد دلار) بود و در سال جاری به رقم ۳.۲۹ تريليون روبل افزايش يافته است.
اين گزارش ظرفيتهای نظامی ۱۷۱ کشور دنيا را بررسی کرده است. در اين گزارش به توانايی نظامی گروه موسوم به «حکومت اسلامی»، دولت چين و برنامه کره شمالی برای توسعه موشکهای قارهپيما، توجه ويژهای شده است.
«جان چپمن»، مدير کل موسسه «آیآیاساس» در مراسم انتشار گزارش گفت: «نبود امنيت، خشونت و استفاده از نيروهای نظامی رو به افزايش است، شعاع بیثباتی در حال وسيعتر شدن است و به نظر میرسد بحرانهای نظامی نه تنها رو به پايان نيستند، که در حال گسترش هستند».
پيامدهای چند جانبه جهانی
جان چپمن افزود: «در حالی که رهبران روسيه، اوکراين، آلمان و فرانسه در مينسک گفتوگوهای صلح اوکراين را پيش میبرند، روشن نيست که آيا اراده لازم هم برای اجرای آتشبس در مناطق جنگی وجود داشته باشد.»
گزارش اين موسسه مطالعاتی میگويد روسيه «نوع ويژهای از جنگ» در اوکراين را آغاز کرده است که در آن، روشهای عملياتی متعارف سطح پايين را با عمليات ويژه ترکيب کرده و همراه با تبليغات در شبکههای اجتماعی و با هدف نفوذ در افکار عمومی پيش میبرد.
بنا به اين گزارش، اين تاکتیکها به اين دليل که در فضای مبهم به کار گرفته میشوند و از اختلافات ظريف بين کشورهای عضو ناتو نيز بهره برداری میکند، تهديدی جدی برای امنيت جمعی کشورهای عضو ناتو محسوب میشوند.
اين گزارش میگويد که تاثير چنين تاکتيکهايی میتواند به مناطقی فراتر از اوکراين گسترش يابد.
در بخش ديگری از تحقيق سالانه «موسسه بينالمللی پژوهشهای راهبردی» گفته شده است: «دولت و سياستگذاران ممکن است شاهد تحرک بعضی دولتها و عوامل غير دولتی احتمالا در ايران و يا چين باشند که از تاکيتکهای "جنگ چندگانه" روسيه در جنگ اوکراين آموختهاند».
اين گزارش میافزايد: «اين تجارب ممکن است لزوما در درگيری با کشورهای غربی به کار برده نشوند اما ظرفيت بالقوه آنها برای شتاب بخشيدن به بیثباتی در نظم موجود به اين معنی است که اگر در کانونهای درگيری سياسی - نظامی به کار گرفته شوند، میتوانند پيامدهای جهانی داشته باشند».
بعضی از تاکتيکهای رسانهای به کار گرفته شده توسط گروه موسوم به «حکومت اسلامی»، از جمله استفاده از شبکههای اجتماعی برای جذب پيکارجويان با تاکيتکهای به کار گرفته شده در اوکراين، شباهتهای مضمونی دارند.
اين گزارش همچنين هشدار میدهد؛ ارتشهای کشورهای غربی که بسياری از آنها جنگ ۱۳ ساله در افغانستان را پشت سر گذاشته و با کاهش بودجه نظامی روبرو هستند، هنوز روی جنگ به روشهای متعارف تمرکز دارند.
گزارش یاد شده میافزاید: با در نظر گرفتن تهديدها، اين کشورها بايد شيوههای مقابله با تبليغات سياسی دشمن و همچنين گردآوری اطلاعات و بهبود آمادگی نيروهای نظامی را مد نظر داشته باشند.
«توبی داج»، يکی ديگر از مسئولان «موسسه بينالمللی پژوهشهای راهبردی» پيشبينی کرده که ممکن است جنگ در عراق و سوريه تا ۱۰ سال ديگر ادامه پيدا کند.
او به خبرنگاران گفت: «اين درگيری در پنج تا ۱۰ سال آينده در عراق و سوريه جريان خواهد داشت و من حدس میزنم خاورميانه در آن زمان به سمت خاموش کردن آن خواهد رفت».
پيشرفتهای موشکی کره شمالی
در حالی که بودجه دفاعی کشورهای اروپايی از زمان بحران اقتصادی سال ۲۰۰۸ کاهش يافته است، ولی این بودجه در کشورهای آسيايی افزايش داشته است.
در اين گزارش گفته میشود پيشرفتهای نظامی چين که با مجموعهای از مناقشات سرزمینی روبرو است و همچينن با هدف بازدارندگی از تمرکز نيروهای نظامی آمريکا در منطقه، در دوران رياست جمهوری «شی جينپينگ» شتاب گرفته است.
بودجه دفاعی چين اکنون ۳۸ درصد بودجه دفاعی تمامی کشورهای آسيايی را تشکيل میدهد، در حالی که اين ميزان در سال ۲۰۱۱ حدود ۲۸ درصد بود. بودجه دفاعی چين در سال گذشته ۱۲.۲ درصد افزايش داشته است.
موسسه «آیآیاساس» در بخش ديگری از گزارش خود میگويد: دولت کره شمالی در توسعه سلاحهای موشکی و « ظرفيت توليد سلاحهای غير متعارف» موفقيتهای زيادی داشته است.