تيم ملی تنيس بانوان ايران در مسابقات فدکاپ آسيا که در چين برگزار می شود با نتيجه ۳-۰ مغلوب فيليپين شد. دختران ايران در نخستين بازی نيز با همين نتيجه به هند باخته بودند.
تيم مردان تنيس ايران هم که در دهه ۷۰ ميلادی حرف اول آسيا را می زد، اينک در دسته سوم رقابت های ديويس کاپ قاره آسيا قرار دارد.
همزمان؛ کی نيشيکوری از ژاپن پس از صعود به فينال تورنمنت بازل و رقابت با راجر فدرر، در رقابت های گرنداسلم ملبورن مقابل سونگا از فرانسه به پيروزی می رسد. او حالا در رده بيستم دنياست.
خانم لی نا از چين در فرنچ اوپن قهرمان شده و آقای ليندر پائس از هند فاتح هفت دوره از رقابت های دو نفره گرنداسلم است. عصام الحق قريشی از پاکستان، کيميکو داته کروم از ژاپن، ميخاييل کوکوشکين از قزاقستان و جمعی پرتعداد از بازيکنان چينی در فهرست برترين بازيکنان زن و مرد تنيس جهان حضور دارند.
از ايران اما حتی يک نفر هم در جمع هزار تنيس باز برتر جهان ديده نمی شود. بهترين بازيکن حال حاضر ايران در رتبه بندی جهانی، شاهين خالدان است که در رده ۱۰۳۹ قرار گرفته است.
اينک در ميزبانی رقابت های معتبر تنيس نيز آسيايی ها می درخشند. شانگهای چين ميزبان يکی از ۹ رقابتی است که از سری مسابقات مسترز ۱۰۰۰ برگزار می شود. توکيو، پکن و دوبی نيز برگزار کننده رقابت های مسترز ۵۰۰ هستند.
از رقابت های مسترز ۲۵۰ نيز شهرهای بانکوک، شينای (هند)، دوحه و کوالالامپور در طول سال ميزبان يکی از تورنمنت ها هستند. به اين مجموعه بايد رقابت های پيش فصل ابوظبی را هم افزود.
تاريخ تنيس اما نشان می دهد که هنگام برگزاری رقابت های بين المللی تنيس تهران، هيچ کشوری در آسيا همسنگ ايران نبود. ادامه نيز از کل قاره آسيا فقط ژاپنی ها بودند که مسابقاتی در حد اعتبار کاپ تهران را برگزار کردند. در اغلب کشورهای جنوب خليج فارس، حتی يک زمين تنيس نيز وجود نداشت و به تدريج، با ابتکار بازرگانان اروپايی و آمريکايی بود که نخستين زمين های خاکی در اين کشورها ساخته شد.
از رقابت های تهران اما رد و نشانی به جا نمانده و جايی به آن اشاره نمی شود. گويی ديگر شکوه آن تورنمنت وزين را از بايگانی ها نيز نمی توان سراغ گرفت.
امروز کمتر علاقمند ورزش مهيج تنيس در سطح دنيا می داند که چهار دهه قبل، نفرات شماره يک تا ده رتبه بندی جهانی به تهران می آمدند و بازی می کردند.
در خود ايران هم رسانه های متعدد ورزشی مثل صداوسيما، اغلب نه علاقه ای به تنيس دارند و نه پيشينه درخشان ايران در اين ورزش برايشان اهميتی دارد.
در ادامه، به ادوار رقابت های تنيس تهران، قهرمانان و مهم ترين نتايج آن اشاره شده است.
۱۹۷۱ – مارتی ريسن (آمريکا)
ناکامی آرتور اش و راد ليور دو افسانه شهير اين رشته ورزشی، بزرگترين اتفاق آن سال بود. آرتور اش نخستين رنگين پوستی که مرد شماره يک تنيس جهان شد، در حالی که دو گرنداسلم استراليا و فرنچ اوپن را فتح کرده بود در تهران و در مرحله نيمه نهايی به جان الکساندر از استراليا باخت.
راد ليور که هنوز زنده است و بزرگترين ورزشگاه تنيس استراليا نيز به نام اوست؛ با ۱۱ قهرمانی در گرنداسلم ها به تهران آمد و در يک چهارم نهايی مقابل مارتی ريسن تسليم شد.
جان نيوکمب ديگر شماره يک سابق جهان نيز در تهران در مرحله نيمه نهايی باخت. جالب آن که رقابت فينال تهران مثل گرنداسلم ها به صورت سه ست از پنج ست برگزار شد و مارتی ريسن، ۳-۱ از سد جان الکساندر گذشت.
۱۹۷۳ – قهرمان: رائول راميرز (مکزيک)
در دور مقدماتی، آناند امريت راج از هند از سد منصور بهرامی ۱۷ ساله گذشت. عزت الله نعمتی مغلوب يورگن فاسبيندر شد و خدايی به جف ماسترز باخت. محمدحسين اکبری نيز مقابل يورگن پومن تسليم شد.
در يک چهارم نهايی و در زيباترين بازی جام، ايلی ناستاس از رومانی که شماره يک وقت جهان بود، مقابل رائول راميرز در تای برک شکست خورد. راد ليور استراليايی هم در نيمه نهايی باخت تا همچنان به رغم فتح تمام رويدادهای بزرگ تنيس، حسرت کاپ تهران به دلش بماند.
در فينال، راميرز مکزيکی که بهترين جايگاهش رده چهارم جهان بود، اگرچه در ست اول به جان نيوکمب باخت اما سه ست بعدی را برد و قهرمان شد.
۱۹۷۴ – گيلرمو ويلاس (آرژانتين)
کامبيز درفشی جوان به تام اوکر باخت. عزت الله نعمتی مغلوب ادی ديبس شد. تقی اکبری هم در برابر جيمی فيلول تسليم شد.
آرتور اش نامدار، ناکام بزرگی بود که نتيجه را به آندرو پاتيسون واگذار کرد. بيورن بورگ سوئدی از اسطوره های تاريخ تنيس، در نيمه نهايی با نتايج ۶-۰ و ۶-۱ مغلوب رائول راميرز مدافع عنوان قهرمانی شد. بورگ آن موقع ۱۸ ساله بود. او پنج دوره پياپی فاتح ويمبلدون شده و شش قهرمانی هم از فرنچ اوپن دارد.
در فينال، گيلرمو ويلاس از آرژانتين موفق شد در سه ست پياپی بر راميرز غلبه کند و کاپ تهران را به بوئنوس آيرس ببرد.
۱۹۷۵ – قهرمان: ادی ديبس (آمريکا)
تقی اکبری در گام اول به کورادو بارازوتی از ايتاليا باخت و عزت الله نعمتی که دور اول استراحت کرده بود، در گام بعدی مغلوب پاتريک پرويسکی شد.
ويلاس که مدافع عنوان قهرمانی بود در نيمه نهايی نتوانست از سد ادی ديبس بگذرد.
ديبس که در زمين های خاکی تبحر داشت و دو بار به نيمه نهايی فرنچ اوپن رسيد، در فينال بر ايوان مولينا از کلمبيا غلبه کرد. مولينا سال قبل از کاپ تهران، همراه با مارتينا ناوراتيلووا از چکسلواکی موفق شده بود فاتح رقابت های مختلط فرنچ اوپن شود.
۱۹۷۶ – : مانوئل اورانتس (اسپانيا)
در جمع ايرانی های حاضر در جدول اصلی، عزت الله نعمتی به ريچاردسون باخت و عيسی خدايی از خوان ايگناسيو مونتانولا شکست خورد. محرم خدايی مغلوب برتولوچی شد و منصور بهرامی هم ۲-۱ به جان جيمز باخت.
کامبيز درفشی جوان نتيجه ای درخشان را رقم زد و از سد کارل ميلر از آلمان غربی گذشت. ميلر دارای رتبه بيستم جهان بود. درفشی جوان در گام بعدی به ليتو آلوارز آرژانتينی باخت.
گيلرمو ويلاس در نيمه نهايی به اورانتس باخت. ادی ديبس که برای دفاع از عنوان قهرمانی اش به تهران آمده بود، مقابل رائول راميرز تسليم شد.
در فينال، مانوئل اورانتس ۳-۱ بر رائول راميرز غلبه کرد. اورانتس اسپانيايی همان سال در فينال يو اس اوپن نيز جيمی کانرز امريکايی را شکست داد و قهرمان شد.
۱۹۷۷ – : يون تيرياس (رومانی)
در دور مقدماتی ريکاردو کانو از سد تقی اکبری عبور کرد. محرم خدايی به مارک فيشباخ باخت. علی مدنی نتيجه را به بيل لوفگرن واگذار کرد اما منصور بهرامی توانست عمر لايمينا از مراکش را پشت سر بگذارد و درفشی جوان هم جان جيمز را شکست داد.
باب هيوئيت از آفريقای جنوبی، مانوئل اورانتس و ادی ديبس از ناکامان آخرين دوره کاپ تهران بودند. جام قهرمانی به نماينده شگفتی ساز رومانی رسيد. تيرياس در رقابت های دو نفره فرنچ اوپن ۱۹۷۰ با همراهی ايلی ناستاسه توانست به قهرمانی برسد.
زمين سرخ و طاغوتی
يازدهم مهر ۱۳۵۶، پايان حضور ستارگان تنيس جهان در تورنمنت ايران بود و رقابت های سال بعد، به خاطر نا آرامی های تهران لغو شد. ايران پست رياست و دبيری کنفدراسيون تنيس آسيا را از دست داد.
در سال ۱۳۵۸، به دنبال بازديد جمعی از اعضای شورای انقلاب از مجموعه ورزشی انقلاب تهران و نارضايتی يکی از اعضا از سرخ بودن زمين های اين رشته ورزشی، مسابقات تنيس تعطيل شد. اتفاقی که به زودی برای شطرنج و بوکس نيز رخ داد.
حسين شاه حسينی درباره آن بازديد گفته است، اعضای شورای انقلاب، سرخ بودن زمين تنيس را دال بر طاغوتی بودن اين ورزش دانسته و حکم به تعطيلی اش دادند.
تنيس ايران به محاق رفت و پس از بازگشايی مجدد با رقابتی داخلی تحت عنوان جام انقلاب اسلامی، منصور بهرامی به قهرمانی رسيد و جايزه رقابت ها که بليت پرواز به يونان بود را با بليت پاريس عوض کرد تا از ايران مهاجرت کند.
تنيس ايران سير قهقهرايی را طی کرد و کشورهای همسايه، هم در کيفيت از ايران پيشی گرفتند و هم عهده دار ميزبانی رقابت های بين المللی شدند.
تيم مردان تنيس ايران هم که در دهه ۷۰ ميلادی حرف اول آسيا را می زد، اينک در دسته سوم رقابت های ديويس کاپ قاره آسيا قرار دارد.
همزمان؛ کی نيشيکوری از ژاپن پس از صعود به فينال تورنمنت بازل و رقابت با راجر فدرر، در رقابت های گرنداسلم ملبورن مقابل سونگا از فرانسه به پيروزی می رسد. او حالا در رده بيستم دنياست.
خانم لی نا از چين در فرنچ اوپن قهرمان شده و آقای ليندر پائس از هند فاتح هفت دوره از رقابت های دو نفره گرنداسلم است. عصام الحق قريشی از پاکستان، کيميکو داته کروم از ژاپن، ميخاييل کوکوشکين از قزاقستان و جمعی پرتعداد از بازيکنان چينی در فهرست برترين بازيکنان زن و مرد تنيس جهان حضور دارند.
از ايران اما حتی يک نفر هم در جمع هزار تنيس باز برتر جهان ديده نمی شود. بهترين بازيکن حال حاضر ايران در رتبه بندی جهانی، شاهين خالدان است که در رده ۱۰۳۹ قرار گرفته است.
اينک در ميزبانی رقابت های معتبر تنيس نيز آسيايی ها می درخشند. شانگهای چين ميزبان يکی از ۹ رقابتی است که از سری مسابقات مسترز ۱۰۰۰ برگزار می شود. توکيو، پکن و دوبی نيز برگزار کننده رقابت های مسترز ۵۰۰ هستند.
از رقابت های مسترز ۲۵۰ نيز شهرهای بانکوک، شينای (هند)، دوحه و کوالالامپور در طول سال ميزبان يکی از تورنمنت ها هستند. به اين مجموعه بايد رقابت های پيش فصل ابوظبی را هم افزود.
تاريخ تنيس اما نشان می دهد که هنگام برگزاری رقابت های بين المللی تنيس تهران، هيچ کشوری در آسيا همسنگ ايران نبود. ادامه نيز از کل قاره آسيا فقط ژاپنی ها بودند که مسابقاتی در حد اعتبار کاپ تهران را برگزار کردند. در اغلب کشورهای جنوب خليج فارس، حتی يک زمين تنيس نيز وجود نداشت و به تدريج، با ابتکار بازرگانان اروپايی و آمريکايی بود که نخستين زمين های خاکی در اين کشورها ساخته شد.
از رقابت های تهران اما رد و نشانی به جا نمانده و جايی به آن اشاره نمی شود. گويی ديگر شکوه آن تورنمنت وزين را از بايگانی ها نيز نمی توان سراغ گرفت.
امروز کمتر علاقمند ورزش مهيج تنيس در سطح دنيا می داند که چهار دهه قبل، نفرات شماره يک تا ده رتبه بندی جهانی به تهران می آمدند و بازی می کردند.
در خود ايران هم رسانه های متعدد ورزشی مثل صداوسيما، اغلب نه علاقه ای به تنيس دارند و نه پيشينه درخشان ايران در اين ورزش برايشان اهميتی دارد.
در ادامه، به ادوار رقابت های تنيس تهران، قهرمانان و مهم ترين نتايج آن اشاره شده است.
۱۹۷۱ – مارتی ريسن (آمريکا)
ناکامی آرتور اش و راد ليور دو افسانه شهير اين رشته ورزشی، بزرگترين اتفاق آن سال بود. آرتور اش نخستين رنگين پوستی که مرد شماره يک تنيس جهان شد، در حالی که دو گرنداسلم استراليا و فرنچ اوپن را فتح کرده بود در تهران و در مرحله نيمه نهايی به جان الکساندر از استراليا باخت.
راد ليور که هنوز زنده است و بزرگترين ورزشگاه تنيس استراليا نيز به نام اوست؛ با ۱۱ قهرمانی در گرنداسلم ها به تهران آمد و در يک چهارم نهايی مقابل مارتی ريسن تسليم شد.
جان نيوکمب ديگر شماره يک سابق جهان نيز در تهران در مرحله نيمه نهايی باخت. جالب آن که رقابت فينال تهران مثل گرنداسلم ها به صورت سه ست از پنج ست برگزار شد و مارتی ريسن، ۳-۱ از سد جان الکساندر گذشت.
۱۹۷۳ – قهرمان: رائول راميرز (مکزيک)
در دور مقدماتی، آناند امريت راج از هند از سد منصور بهرامی ۱۷ ساله گذشت. عزت الله نعمتی مغلوب يورگن فاسبيندر شد و خدايی به جف ماسترز باخت. محمدحسين اکبری نيز مقابل يورگن پومن تسليم شد.
در يک چهارم نهايی و در زيباترين بازی جام، ايلی ناستاس از رومانی که شماره يک وقت جهان بود، مقابل رائول راميرز در تای برک شکست خورد. راد ليور استراليايی هم در نيمه نهايی باخت تا همچنان به رغم فتح تمام رويدادهای بزرگ تنيس، حسرت کاپ تهران به دلش بماند.
در فينال، راميرز مکزيکی که بهترين جايگاهش رده چهارم جهان بود، اگرچه در ست اول به جان نيوکمب باخت اما سه ست بعدی را برد و قهرمان شد.
۱۹۷۴ – گيلرمو ويلاس (آرژانتين)
کامبيز درفشی جوان به تام اوکر باخت. عزت الله نعمتی مغلوب ادی ديبس شد. تقی اکبری هم در برابر جيمی فيلول تسليم شد.
آرتور اش نامدار، ناکام بزرگی بود که نتيجه را به آندرو پاتيسون واگذار کرد. بيورن بورگ سوئدی از اسطوره های تاريخ تنيس، در نيمه نهايی با نتايج ۶-۰ و ۶-۱ مغلوب رائول راميرز مدافع عنوان قهرمانی شد. بورگ آن موقع ۱۸ ساله بود. او پنج دوره پياپی فاتح ويمبلدون شده و شش قهرمانی هم از فرنچ اوپن دارد.
در فينال، گيلرمو ويلاس از آرژانتين موفق شد در سه ست پياپی بر راميرز غلبه کند و کاپ تهران را به بوئنوس آيرس ببرد.
۱۹۷۵ – قهرمان: ادی ديبس (آمريکا)
تقی اکبری در گام اول به کورادو بارازوتی از ايتاليا باخت و عزت الله نعمتی که دور اول استراحت کرده بود، در گام بعدی مغلوب پاتريک پرويسکی شد.
ويلاس که مدافع عنوان قهرمانی بود در نيمه نهايی نتوانست از سد ادی ديبس بگذرد.
ديبس که در زمين های خاکی تبحر داشت و دو بار به نيمه نهايی فرنچ اوپن رسيد، در فينال بر ايوان مولينا از کلمبيا غلبه کرد. مولينا سال قبل از کاپ تهران، همراه با مارتينا ناوراتيلووا از چکسلواکی موفق شده بود فاتح رقابت های مختلط فرنچ اوپن شود.
۱۹۷۶ – : مانوئل اورانتس (اسپانيا)
در جمع ايرانی های حاضر در جدول اصلی، عزت الله نعمتی به ريچاردسون باخت و عيسی خدايی از خوان ايگناسيو مونتانولا شکست خورد. محرم خدايی مغلوب برتولوچی شد و منصور بهرامی هم ۲-۱ به جان جيمز باخت.
کامبيز درفشی جوان نتيجه ای درخشان را رقم زد و از سد کارل ميلر از آلمان غربی گذشت. ميلر دارای رتبه بيستم جهان بود. درفشی جوان در گام بعدی به ليتو آلوارز آرژانتينی باخت.
گيلرمو ويلاس در نيمه نهايی به اورانتس باخت. ادی ديبس که برای دفاع از عنوان قهرمانی اش به تهران آمده بود، مقابل رائول راميرز تسليم شد.
در فينال، مانوئل اورانتس ۳-۱ بر رائول راميرز غلبه کرد. اورانتس اسپانيايی همان سال در فينال يو اس اوپن نيز جيمی کانرز امريکايی را شکست داد و قهرمان شد.
۱۹۷۷ – : يون تيرياس (رومانی)
در دور مقدماتی ريکاردو کانو از سد تقی اکبری عبور کرد. محرم خدايی به مارک فيشباخ باخت. علی مدنی نتيجه را به بيل لوفگرن واگذار کرد اما منصور بهرامی توانست عمر لايمينا از مراکش را پشت سر بگذارد و درفشی جوان هم جان جيمز را شکست داد.
باب هيوئيت از آفريقای جنوبی، مانوئل اورانتس و ادی ديبس از ناکامان آخرين دوره کاپ تهران بودند. جام قهرمانی به نماينده شگفتی ساز رومانی رسيد. تيرياس در رقابت های دو نفره فرنچ اوپن ۱۹۷۰ با همراهی ايلی ناستاسه توانست به قهرمانی برسد.
زمين سرخ و طاغوتی
يازدهم مهر ۱۳۵۶، پايان حضور ستارگان تنيس جهان در تورنمنت ايران بود و رقابت های سال بعد، به خاطر نا آرامی های تهران لغو شد. ايران پست رياست و دبيری کنفدراسيون تنيس آسيا را از دست داد.
در سال ۱۳۵۸، به دنبال بازديد جمعی از اعضای شورای انقلاب از مجموعه ورزشی انقلاب تهران و نارضايتی يکی از اعضا از سرخ بودن زمين های اين رشته ورزشی، مسابقات تنيس تعطيل شد. اتفاقی که به زودی برای شطرنج و بوکس نيز رخ داد.
حسين شاه حسينی درباره آن بازديد گفته است، اعضای شورای انقلاب، سرخ بودن زمين تنيس را دال بر طاغوتی بودن اين ورزش دانسته و حکم به تعطيلی اش دادند.
تنيس ايران به محاق رفت و پس از بازگشايی مجدد با رقابتی داخلی تحت عنوان جام انقلاب اسلامی، منصور بهرامی به قهرمانی رسيد و جايزه رقابت ها که بليت پرواز به يونان بود را با بليت پاريس عوض کرد تا از ايران مهاجرت کند.
تنيس ايران سير قهقهرايی را طی کرد و کشورهای همسايه، هم در کيفيت از ايران پيشی گرفتند و هم عهده دار ميزبانی رقابت های بين المللی شدند.