سياست در ايران دهه بيست و سی عموما سکولار بود، و به جز گروههای حاشيهای مانند فداييان اسلام، سازمانها و گروههای سياسی صبغه مذهبی نداشتند. از سوی ديگر، روحانيت در اين دوره کمتر به کار سياست میپرداخت و معدود روحانيانی که نقش سياسی اعمال میکردند معمولا در درون جريانهای سکولار مانند جبهه ملی فعال بودند.
۲۵ اردیبهشت ۱۳۹۰ پنجاهمین سالگرد تأسیس نهضت آزادی ایران از تشکلهای منتقد است. چه در دوران نظام پیشین و چه در دوران جمهوری اسلامی ایران. به ویژه پس از دوران ۹ ماهه دولت موقت در پی انقلاب بهمن ۱۳۵۷. در همین ارتباط مهندش عبدالعلی بازرگان از چهرههای ارشد نهضت آزادی ایران، به پرسشهای رادیو فردا پاسخ داده است.
روز یکشنبه، ۲۵ اردیبهشتماه، مصادف با سالگرد نیمقرن فعالیت نهضت آزادی ایران است، و این مناسبت در شرایطی فرا میرسد که هواداران و دوستداران نهضت در ایران نه تنها از گرامیداشت این سالگرد، که حتی از دیدارهای خصوصی، خانوادگی، و دوستانه نیز محرومند. این فرصت را مغتنم شمرده فرازهایی از تاریخ فکری و سیاسی این حرکت مهم تاریخ معاصر ایران را یادآور میشویم.
نهضت آزادی ايران پنج دهه فعاليت سياسی را در رژيمهای استبدادی سلطنتی و دينی پشت سر گذاشته است. ادبيات و متون بازمانده از اين فعاليتها و هزينههايی که اعضای نهضت پرداختهاند تجربهای است که به عنوان بخشی از تاريخ سياسی معاصر می تواند برای فعالان سياسی امروز درس آموز باشد. مبنای اين درس آموزی پرسشهايی از اين قبيل است: نهضت آزادی چه تحولاتی را پشت سر گذاشته است؟ چه سهمی در گفتمان سياسی معاصر ايران و تاسيس دولت دينی داشته است؟ و ميراث نهضت برای جامعهی سياسی ايران چيست؟