(rm) صدا | [ 4:24 mins ]
در حالیکه ناتوار سینگ وزیر امور خارجه هند در دیدار خود از تهران در باره آغاز مطالعه در باره احداث خط لوله 7.4 میلیارد دلاری گاز ایران به هند از طریق پاکستان سخن گفت و منوچهر متکی اعلام کرد که این پروژه در بوروکراسی ناشی از تغییر دولت در ایران گیر نخواهد کرد، همچنان موانع متعددی بر سر راه اجرای این طرح که ده سال از اعلام آن می گذرد، وجود دارد، از جمله دشمنی دیرینه هند و پاکستان، عدم تسلط کامل پاکستان به مناطق بلوچ نشین معبر خط لوله و مهم تر این این دو، مشکل تامین بودجه سنگین آن با توجه به تحریم های آمریکا علیه حکومت ایران. علیرضا طاهری (رادیوفردا): جمهوری اسلامی و هند روز شنبه بی‌اعتنا به مخالفت آمریکا نخستین گام بالنسبه جدی را در راه احداث یک خط لوله گاز طبیعی برداشتند. این خط لوله قرار است گاز طبیعی ایران را از بندر عسلویه و از راه پاکستان به هندوستان برساند. اما افزوده بر مخالفت آمریکا موانع عمده دیگری در راه احداث این خط لوله وجود دارد، از جمله پیشنهاد احداث طرح خط لوله‌ای که گاز طبیعی را از بندر علسویه در جنوب ایران از راه پاکستان به هند برساند، نزدیک به یک دهه می‌گذرد، اما بررسی این طرح به گونه‌ای جدی از شش ماه پیش آغاز شد. با این حال موانعی که جلوی اجرای چنین طرحی را تاکنون گرفته است، پس از گذشت نزدیک به یک دهه همچنان برجاست.
نخست اینکه هند و پاکستان دو همسایه رقیب و مسلح به سلاح‌های هسته‌ای در دوران کوتای که از استقلال آنها می‌گذرد، تاکنون سه بار به جنگ با یکدیگر شتافته‌اند، در نتیجه اسلام‌آباد و دهلی‌نو، هیچگونه اطمینان خاطر تظمین شده‌ای در باره واکنش‌های احتمالی خود در آینده دربرابر یکدیگر ندارند. هند از آن بیمناک است که اگر روابطش با پاکستان در آینده احتمالا بحرانی شود، اسلام‌آباد خط لوله گاز ایران را قطع کند و در نتیجه برای هندوستان تشنه انرژی دشواری بزرگی پدید آورد.
مانع دوم وجود نیروهای شورشی بلوچ در پاکستان است. خط لوله عسلویه به هند باید از مناطق همین شورشیان که از دولت مرکزی پاکستان در اسلام‌آباد فرمان چندانی نمی‌برند، بگذرد.
مانع سوم، تامین هزینه احداث این خط لوله نزدیک به سه هزار کیلومتری است که هفت میلیارد و 400 میلیون دلار برآورد شده است، اما هنوز به درستی روشن نیست که این مبلغ از کجا تامین خواهد شد.
محمد خاتمی، در ماه‌های پایانی دوران ریاستش بر جمهوری اسلامی، از تشکیل کنسرسیومی بین‌المللی برای احداث خط لوله عسلویه به هند یاد کرد، اما بازهم به درستی روشن نیست که این کنسرسیوم بین‌المللی با توجه به مخالفت‌های آمریکا با خط لوله عسلویه به هند و تحریم‌هائی که آمریکا برای جمهوری اسلامی وضع کرده است، چگونه حاضر به گذاشتن چنین سرمایه کلانی خواهد شد.
با این همه گفته‌های منوچهر متکی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی از آن حکایت دارد که تهران مشتاقانه در پی ایجاد خط لوله یاد شده است. وی روز شنبه در تهران اظهار داشت:
منوچهر متکی (وزیر امورخارجه جمهوری اسلامی، تهران): در زمینه پروژه خط لوله، توافق کردیم که با توجه به تغییر شرایط در کشورما و با تغییر دولت، سرعت لازم به لحاظ بوروکراسی در اجرای این پروژه صورت بگیرد.
ع.ط.: اما گفته‌های ناتوار سینگ، وزیر امورخارجه هند در کنفرانس خبری مشترک با میزبانش، در تهران، حکایت از آن دارد که ایران و هند تا پریدن به درون استخر اجرای این پروژه، همچنان فرسنگ‌ها فاصله دارند، وفعلا به مرحله آزمون سردی و گرمی آب آن استخر رسیده‌اند.
ناتوار سینگ (وزیر امورخارجه هند، تهران) ما در باره خط لوله گاز هم مذاکره کردیم و متخصص‌های ما با هم دیدار کردند، و دیدار خواهند کرد. هندوستان مشاوری را مامور بررسی این پروژه کرده است و امید می‌رود که دیدار وزیران مربوطه به صورت دیداری سه جانبه میان وزیران ایران، پاکستان و هندوستان، پیش از دهم دیماه آینده انجام گیرد.
