(rm) صدا | [ 3:47 mins ]
درپی اعلام طرح «تهدید و تطمیع» اتحاديه اروپا براي ترغيب ايران به توقف روند غني سازي اورانيوم، مقامهاي بلندپايه هشت کشور عمده صنعتي جهان در وزارت امور خارجه آمريکا گرد می آيند تا جزئيات اين طرح را بررسي کنند. دکتر محمد رضا جليلي استاد روابط بين الملل در دانشگاه ژنو در مصاحبه با رادیو فردا، مي گويد: از آنجا که آمریکا سرگرم انتخابات است هيچ نوع تصميم تازه ای در زمینه سياست خارجيش نخواهد گرفت. راحتترين راه اين است که پشت سياست اروپا قرار گيرد تا ببيند اين سياست چه نتيجه اي ببار می آورد. وي معتقد است ایران بعید است دست از غنی سازی اورانیوم بردارد حتی به بهای از دست دادن دوستی با اتحادیه ازوپا. . دکتر محمد رضا جليلي می گوید: ايران مي داند که حتی در صورت ارجاع پرونده اش، محکوميتش در شوراي امنيت حتمي نيست. به دنبال اعلام طرحي که اخيرا اتحاديه اروپا براي ترغيب ايران به توقف روند غني سازي اورانيوم تهيه کرده، قرار است فردا مقامهاي بلندپايه هشت کشور عمده صنعتي جهان: آمريکا، بريتانيا، فرانسه، آلمان، ژاپن، ايتاليا، کانادا و روسيه در وزارت خارجه آمريکا گرد هم آيند تا جزئيات اين طرح را بررسي کنند.
فريبا مودت (راديو فردا): در گذشته اتحاديه اروپا همواره بر سياست تعامل با ايران تاکيد کرده. ژاپن که از خريداران عمده نفت ايران است و روسيه هم که علاوه بر همسايگي با ايران، سالها است که درگير ساختمان رآکتور اتمي بوشهر و مسائل مربوط به آن بوده است. اما در اين ميان نقش آمريکا که از بدو انقلاب اسلامي ايران با جمهوري اسلامي از نظر سياسي به اصطلاح سرشاخ بوده و تحريمهاي اقتصاديش عليه ايران همچنان به قوت خود باقي است، نظر محافل بين المللي را به خود جلب کرده است. از يکسو جان بولتون يکي از معاونين وزارت خارجه آمريکا سخت بر موضع سختگيرانه آمريکا عليه فعاليتهاي اتمي ايران پافشاري کرده و مصر است که پرونده ايران بايد به شوراي امنيت ارجاع شود و از سوي ديگر دستگاه رهبري آمريکا اعلام مي کند که نه تنها با طرح اروپا مخالفتي ندارد، بلکه مايل است جزئيات آن را در يک اجلاس جمعي به گفتگو بگذارد. دکتر محمد رضا جليلي استاد روابط بين الملل در دانشگاه ژنو در اين مورد مي گويد:
دکتر محمد رضا جليلي: براي فهميدن موقعيت ايالات متحده بايد در نظر داشت که آمريکا امروز مشغول انتخابات است و در اين شرايط هيچ نوع تصميم گيري که يک جهت تحولات اساسي در سياست خارجيش باشد نمي تواند بگيرد. بنابراين براي آمريکا الان راحتترين راه اين است که خودش را زياد در اين مساله آلوده نکند و پشت سياست اروپا قرار گيرد تا ببيند اين سياست نتيجه اي خواهد داشت تا ماه نوامبر لااقل که جلسه آژانس وين تشکيل خواهد شد يا خير.
ف . م : اما در سوي ديگر اين طيف ايران قرار دارد که همواره اصرار داشته است از اورانيوم غني شده براي سوخت رآکتورهاي توليد برقش استفاده مي کند. با پذيرش طرح تهديد و تطميع اروپا ايران درواقع بايد از موضعي که همواره از آن به شدت دفاع کرده عدول کند. در حالي که گسترش روابط بازرگاني ايران با اروپا نه تنها مورد علاقه ايران است، بلکه مورد احتياج و توجه اروپا نيز مي باشد. بنابراين اين سئوال مطرح مي شود که ايران به خاطر اجتناب از ارجاع احتمالي پرونده فعاليتهايش به شوراي امنيت تا چه حد حاضر است سياستهاي خود را با خواست جامعه بين الملل هماهنگ کرده و کليه برنامه هاي اتميش را متوقف نمايد.
دکتر محمد رضا جليلي: به نظر من بعيد به نظر مي رسد که براي بهبود روابط بازرگانيش با اروپا يا حتي عادي کردن روابطش با آمريکا ايران صرفنظر کند از توليد داخلي اورانيوم و دوم اين که اگر اين کار را بکند يک تغيير عمده اي در سياست خارجيش بايد بدهد و آن اين است که روابطش را عادي کند با ايالات متحده و مي دانيم که خيلي موانع در اين مورد هست براي اينکه اگر ايران روابط را عادي کند با ايالات متحده از تمام جنبه هاي ايدئولوژيک و انقلابي سياست خارجيش بايد بگذرد و اين يک دگرگوني عمده اي است که نمي شود در حال حاضر از ايران انتظار داشت و دومين مساله، مساله شوراي امنيت است. بدون شک البته براي ايران بد است که اين مساله به شوراي امنيت کشيده شود، ولي ايران مي داند که در شوراي امنيت هم محکوميت ايران حتمي نيست. بسياري از کشورهاي عضو شوراي امنيت ممکن است با اين مخالفت کنند. کشورهاي جهان سوم و حتي کشورهايي که حق وتو دارند مانند روسيه و چين که روابط خاصي با ايران دارند.
