(rm) صدا | [ 5:32 mins ]
سازمان بين المللي نکساس اينترنشنال کنفرانس سه روزه اي در واشنگتن برگزار کرده است تحت عنوان تمدن و دموکراسي در جهان امروز. حدود 100 روشنفکر از سراسر جهان از جمله از خاورميانه دعوت شده اند تا درباره رابطه اروپا و آمريکا، رابطه هر يک با کشورهاي خاورميانه و نقش شان در جهان امروز و به ويژه در رابطه با مساله دموکراسي و حقوق بشر گفتگو کنند، ارزش هاي مشترکي را شناسايي کنند و راه هايي براي حل مسائل مشترک بيابند. دکتر رامين جهان بگلو، از شرکت کنندگان در کنفرانس، در مصاحبه با راديوفردا مي گويد که بايد تفکيکي قائل بشويم بين دو نوع جهان شموليت، يعني يک جهان شموليت سخت و يک جهان شموليت نرم. وي مي گويد جهان شموليت نرم به ارزش هاي جهاني مثل حقوق بشر و دموکراسي، و ارزش هاي فرهنگي توجه مي کند و نمي خواهد نقش سلطه گرانه بازي کند. وي مي افزايد: ما دموکراسي هاي مختلف نمي توانيم داشته باشيم، اما مي توان نگرش هاي مختلف به مساله دموکراسي داشت. آقاي جهانبگلو مي افزايد که اعتقادي به روشنفکري ديني ندارد، بلکه اعتقاد دارد که روشنفکر ديندار مي تواند وجود داشته باشد. مهديه جاويد (راديوفردا): سازمان بين المللي نکساس اينترنشنال کنفرانس سه روزه اي در واشنگتن برگزار کرده است تحت عنوان تمدن و دموکراسي در جهان امروز. حدود 100 روشنفکر از سراسر جهان از جمله از خاورميانه دعوت شده اند تا درباره رابطه اروپا و آمريکا، رابطه هر يک با کشورهاي خاورميانه و نقش شان در جهان امروز و به ويژه در رابطه با مساله دموکراسي و حقوق بشر گفتگو کنند، ارزش هاي مشترکي را شناسايي کنند و راه هايي براي حل مسائل مشترک بيابند.
دکتر رامين جهان بگلو، از شرکت کنندگان در کنفرانس است. او در گفتگو با مريم احمدي درباره موضوع مقاله خود، جهان شموليت دموکراسي و ويژگي هاي فرهنگي توضيح مي دهد.
رامين جهانبگلو: در اين مقاله در حقيقت دفاع مي کنم از اين که اگر ما بتوانيم يک تفکيکي قائل بشويم بين دو نوع جهان شموليت يعني يک جهان شموليت سخت و يک جهان شموليت نرم. مي توانيم بگوييم که يک جهان شموليت نرم جهان شموليتي هست که با توجه به ارزش هاي جهاني مثل حقوق بشر و دموکراسي ضمنا به ويژگي هاي فرهنگي هم مي تواند توجه کند يعني نمي خواهد نقش سلطه گرانه بازي کند و يک فرهنگي را غالب کند به فرهنگ هاي ديگر در صورتي که جهان شموليت سخت آن طور که تا به حال داشته ايم جهان شموليتي هست که مي خواهد ضمنا سلطه گرايي فرهنگي هم همراه با ارزش هاي جهاني داشته باشد. چون ما مسئوليت هاي گراني از نظر جهاني داريم که اين مسئوليت ها بعضا مسئوليت هاي عمومي نيستند و مسئوليت شهروندي و مسئوليت هايي مثل گرم شدن کره زمين، مساله ايدز، بيماري سارس SARS، مهاجرت ها ، مسائل جوانان همه اين ها مي شود گفت مسئوليت ها مسئوليت هاي جهاني است که مي شود گفت افراد مختلف از اقوام مختلف با آن درگير هستند طبيعتا اين جهان شموليت نرم مي تواند به ما کمک کند که ما هم پروژه دموکراسي و هم پروژه فرهنگي را در کنار هم پيش ببريم اين بحثي است که من در اين کنفرانس خواهم کرد.
مريم احمدي (راديوفردا): با قبول جهان شموليت نرم و کثرت گرايي فرهنگي يا پذيرش فرهنگ هاي متفاوت که طبعا اديان مختلف را هم در بر مي گيرد آيا مي توانيم دموکراسي هاي متفاوت هم داشته باشيم ؟
رامين جهانبگلو: نه ما دموکراسي هاي مختلف نمي توانيم داشته باشيم ما نگرش هاي مختلف به مساله دموکراسي مي توانيم داشته باشيم چون شما نمي توانيد نهاد دموکراسي را خلاف آن چيزي که هست توصيفش کنيد و تعريفش کنيد. به هر حال دموکراسي براي خودش يک تعريف خيلي خاصي دارد اما مي توانيم بگوييم که اديان گوناگون يا نگرش هاي فلسفي گوناگون مي توانند خودشان را نزديک تر بکنند به اين تعريف دموکراسي و اين که با مدرن کردن خودشان با محدود کردن خودشان با به وجود آوردن بحث هاي فلسفي و پرسش هاي فلسفي بيشتر درون خودشان اين بحث را که چگونه ما مي توانم يک دموکراسي مشارکتي يا دموکراسي که همراه با اين جهان شموليت نرم باشد را در دنياي امروز بتوانيم مطرح کنيم. به هر حال ما بايد ياد بگيريم که با هم ديگر در کنار هم زندگي بکنيم اگر بخواهيم که راه حل خشونت آميز را پيش بگيريم در دنياي امروز من فکر مي کنم که بشريت راه درازي را نخواهد رفت. يعني آن پيام ماهاتما گاندي هنوز براي همه ما زنده است و من فکر مي کنم که من خودم به ويژه در اين بحثي که درمورد جهان شموليت نرم مي کنم آن پيام گاندي را هم هميشه همراه خودم دارم.
م.ا.: آقاي جهانبلگو ، آيا اين بحث شما شکل عام تر بحثي نيست که روشنفکران ديني هم مطرح مي کنند و اصولا روشنفکران ديني چقدر موفق بوده اند ؟
رامين جهانبگلو: من اعتقادي به روشنفکري ديني ندارم اعتقاد دارم که روشنفکر ديندار مي تواند وجود داشته باشد در اطراف و اکناف جهان و چنانکه در گذشته هم بوده در ميان مسيحيان و مسلمانان و مي تواند نقش خيلي مهمي را بازي کند در دنياي امروز ولي به شرطي که پروژه حقيقتي که مي خواهد دنبال کند پروژه حقيقت مطلق نباشد. يعني نخواهد که يک جايي بالاخره اين روند روشنفکري را خاتمه بدهد و اين پرسش هاي انتقادي را که مي تواند بکند از جامعه اش و جامعه جهاني را، متوقف بکند. فقط در اين صورت است که به نظر من روشنفکري و به ويژه روشنفکري ديني مي تواند نقش خودش را ايفا بکند امروزه، بحثي که من مي کنم لزوما با روشنفکري ديني توام نيست من بحثي که مي کنم با روشنفکري به معناي اخص کلمه همراه است که اعتقاد دارم در ضمن اين که وجدان بيدار جامعه ما و وجدان بيدار جهان ما هست روشنفکر امروزه بايد نقش بحران سازش را هم ايفا بکند. بحران ساز از اين نظر که بايد هميشه پرسش بکند و راه حلي هم براي اين پرسش ها پيدا بکند ضمنا مسئوليت مدني خودش را هم فراموش نکند و اين مسئوليت مدني مسئوليتي است که هميشه همراه با اين پرسش در مورد اين که ما چگونه بايد زندگي بکنيم چگونه بهتر زندگي بکنيم و چگونه مي توانيم در کنار هم زندگي بکنيم براي اين که يک پروژه اي را از جمله پروژه اجتماعي سياسي را پيش ببريم. اين سئوالي است که امروزه مطرح است و خب من خودم به ويژه در اين کنفرانس مطرح خواهم کرد در کنار آمريکايي ها يا اروپايي هايي که با من همراه هستند و کسان ديگري که از خاورميانه هم هستند اين بحث را با هم ديگر پيش مي بريم.
