(rm) صدا | [ 4:37 mins ]
تحولات پياپي در گسترش امکانات جستجو براي دادهها و اطلاعات در اينترنت، چنانکه همکار ما بهنام ناطقي گزارش ميدهد، کارشناسان از عمدهترين اخبار سال گذشته در جهان کامپيوتر و اينترنت ميدانند، در اين ميان شرکت گوگل، پيشتاز بود ولي شرکتهاي عمده ديگر، از جمله مايکروسافت و IBM نيز در ابتکارهاي تازه در اين رشته با گوگل به رقابت برخاستند. بهنام ناطقي (راديوفردا): جهان اينترنت و کامپيوتر با عرضه تکنولوژيهاي تازه براي جستجو در اينترنت و در دادههاي کامپيوتري، شاهد تحول عمدهاي بود و جالب اينجاست که شرکتها براي عرضه تکنولوژيهاي پيچيده جستجو در اينترنت و کامپيوترها که توسعه آنها صدها ميليون دلار هزينه در بر دارد ولي استفاده از آنها براي کاربران مجاني است، با هم به رقابت پرداختهاند.
در سال 2004 ميلادي بحثانگيزترين خبر در جهان کامپيوتر و اينترنت، فروش سهام شرکت گوگل، صاحب پرطرفدارترين صفحهخانه جستجوي اينترنتي بود که بنيانگذاران اين شرکت، سهامداران اوليه و مديران آن را يک شبه ميلياردر کرد.
اما عام شدن شرکت گوگل، تنها تحول نبود. گوگل با اعلام ابتکارتازه نسخهبرداري وفهرست کردن ميليونها کتاب و رساله تحقيقي موجود در عظيمترين کتابخانههاي تحقيقي آمريکا و بريتانيا، عامل انقلابي عظيم و دامنهدار در کار پژوهش علمي شد، و کتابخانه را از محدوديتهاي جغرافيائي و سازماني آن خارج کرد و درهاي کتابخانههاي عمده را به روي محققان از همه جهان گشود. ديگر شرکتهائي که جايگاههاي جستجو در اينترنت را اداره ميکنند، مثل ياهو و مايکروسافت هم اعلام کردند که کار نسخهبرداري و فهرستسازي از مجموعه کتابخانهها را دنبال خواهند کرد.
تحول ديگري که بازهم گوگل باني آن بود، توليد نرمافزار جستجو در مطالب موجود در کامپيوترهاي شخصي است، که اصطلاحا به آن desktop search ميگويند. اين نرمافزار مجاني که گوگل نخستين نمونه آن را بيرون داد و بعد مايکروسافت و ياهو هم نمونههاي ديگري از آن را عرضه کردند، ميتواند سريعتر از امکاناتي که در ويندوز و نرمافزارهائي مثل outlook وجود دارد، درمتن e-mail ها و ساير فايلهاي موجود دريک کامپيوتر، سريعا اسم يا عبارت مورد جستجو را پيدا کند.
نرمافزار جستجو در داخل کامپيوترهاي شخصي به زمينه تازهاي براي رقابت ميان شرکتهاي عمده اينترنتي تبديل شده است. به طور مثال، سال گذشته شرکت ياهو با خريد نرمافزار يک شرکت کوچکتر به نام X1 روايت تازهاي از نرمافزار جستجوي داخل کامپيوتر خود را منتشر کرد شرکت Autonomy که نرمافزار قدرتمندي براي جستجو در دادههاي شرکتها ابداع کرده است هم اعلام کرد که به رقابت براي توزيع نرمافزار مجاني براي فهرستسازي از مطالب و دادههاي کامپيوترهاي شخصي وارد شده است. علاوه بر آن، شرکت جستجوي اينترنتي Ask Jeeves، شرکت خدمات اينترنتي Earthlink و شرکتهاي کوچکتر ديگر مثل dTSearch، Copernic و Acoona هم فناوريهاي تازهاي براي جستجو دادهها در داخل کامپيوترها بيرون دادند.
اما به گزارش نيويورک تايمز، رقيب بزرگ اين شرکتها در کار جستجو شرکت IBM است که در لابراتور خود در شهر Hawthorne نزديک نيويورک، مشغول ابداع تکنولوژي تازهاي است که مهندسان آي. بي. ام. آن را آينده جستجو توصيف ميکنند. تکنولوژي که اين شرکت در حال تکميل آن است، «معماري ناساخته مديريت دادهها» Unstructured Information Management Architecture نام دارد و از آن از جمله در نرمافزاري به نام OmniFind که شرکت IBM نمونه ابتدائي آن را توزيع کرده است، به کار رفته که کارشناسان آن را نسل سوم تکنولوژي يافتن دادهها در ميان انبوه اطلاعاتي که درسيستمهاي کامپيوتري شرکتها و به روي اينترنت قرار دارد، ميدانند.
نسل اول، تنها قادر بود در فايلهاي اينترنتي دنبال عبارت يا اسم مخصوصي بگردد، نسل دوم، که تکنولوژي گوگل نمونه آن است، علاوه بر يک اسم يا عبارت، دنبال عبارات مشابه يا مقتضياتي ميگردد که به عبارت جستجو ممکن است مربوط باشد. نسل سوم، که اي. بي. ام. روي آن کار ميکند، به ساختار دادهها، يعني اينکه e-mail است، يا database بانک اطلاعاتي، صدا يا ويدئو يا تصوير است، کاري ندارد و با استفاده از سيستمهاي ترجمه قوي، حتي به زبان خاصي محدود نيست، براي همين unstructured يا ناساخته خوانده ميشود.