(rm) صدا |
ژان خاكزاد (راديوفردا): گزارش سازمان غير دولتي GLOBAL WITNESS درباره فساد حاکم بر معاملات نفتي بين المللي، که ديروز انتشار يافت، در شماري از رسانه هاي بين المللي بازتابي گسترده يافت.
دكتر فريدون خاوند (راديوفردا): از آغاز قرن بيستم به اين سو بهره برداري از مخازن نفت، و تصفيه و فروش آن در بسياري از کشور هاي نفتخيز براي مشتي از صاحب امتيازان طلا و براي صد ها ميليون مردم ديگر، صاحبان واقعي همان مخازن، بلا به ارمغان آورده است. گزارش ديروز GLOBAL WITNESS، سازمان غير دولتي انگليسي، که ديروز چهارشنبه انتشار يافت، بر ميليارد ها دلار در آمد حاصل از صنايع نفتي و معدني تأکيد ميکند که در شماري از فقير ترين کشور هاي جهان، بي آنکه حساب و کتابي در کار باشد، بر باد ميروند.
بررسي هاي اين سازمان در عرصه نفت به گونه اي مشخص بر سه کشور فقير اما نفتخيز آنگولا، کنگوي برازاويل و گينه استوايي در آفريقا و نيز قزاقستان در آسياي مرکزي تکيه ميکند. در قزاقستان، بر پايه همان گزارش، در فاصله سال هاي 1993 تا 2000، شرکت هاي نفتي به نورسلطان نظر بايف، اطرافيان و واسطه هايش، يک ميليارد دلار رشوه پرداخته اند. ازديدگاه مسئولان GLOBAL WITNESS، شرکت هاي نفتي بايد مجبور شوند اطلاعات مربوط به پول هاي پرداختي را منتشر کنند و کشور هاي نفتخيز اطلاعات مربوط به پول هاي دريافتي را. گزارش اين سازمان غير دولتي در رسانه هاي اروپايي بازتابي گسترده يافته و از جمله «لوموند»، چاپ پاريس، سرمقاله آخرين شماره خود را زير عنوان «پول نفت» به آن اختصاص داده است.
در رابطه با مسائل مطرح شده در اين گزارش، مي توان از خاورميانه نام برد که کانون اصلي فساد ناشي از رانت نفتي و بي عدالتي ها و نابرابري هاي زاييده آن است. در جمهوري اسلامي انگشت نهادن بر معاملات پشت پرده قرار داد هاي نفتي عبور از خط قرمز است، آنگونه که در جريان افشاي پرونده فساد شرکت نفتي «استات اويل» يکبار ديگر به اثبات رسيد. شرکت نروژي متهم شده بود که بر سر امضاي يک قرارداد نفتي با ايران، به فرزند يکي از مهم ترين رهبران نظام رشوه اي کلان پرداخته است. اين رسوايي به دگرگوني هاي مهم در دستگاه مديريت شرکت نروژي انجاميد، اما در ايران با ديواري از سکوت روبرو شد، تا جايي که يکي از نمايندگان مجلس ششم، در اشاره به اين ماجرا به طعنه گفت که در کشورش «ننگ بزرگان و مردن فقيران صدا ندارد». ماهنامه «اقتصاد ايران» در آخرين شماره خود وزارت نفت ايران را بسته ترين، پنهان کار ترين، غير شفاف ترين و غير پاسخگو ترين وزارتخانه کشور توصيف ميکند. گزارش سازمان غير دولتي انگليسي GLOBAL WITNESS، که ديروز چهارشنبه انتشار يافت، بر ميليارد ها دلار در آمد حاصل از صنايع نفتي و معدني تأکيد ميکند که در شماري از فقير ترين کشور هاي جهان، بي آنکه حساب و کتابي در کار باشد، بر باد ميروند. بررسي ها بر سه کشور فقير اما نفتخيز آنگولا، کنگوي برازاويل و گينه استوايي در آفريقا و نيز قزاقستان در آسياي مرکزي تکيه مي کند. در قزاقستان، بر پايه همان گزارش، در فاصله سال هاي 1993 تا 2000، شرکت هاي نفتي به نورسلطان نظر بايف، اطرافيان و واسطه هايش، يک ميليارد دلار رشوه پرداخته اند. شرکت نروژي استات اويل متهم است بر سر امضاي يک قرارداد نفتي با ايران، به فرزند رئيس مجمع تشخيص مصلحت نظام جمهوري اسلامي رشوه اي کلان پرداخته است.
