پوشش خبري جنگ در رسانه هاي 24 ساعته: جاسازي 500 خبرنگار در واحدهاي نظامي

جنگ ائتلاف آمريکا براي خلع سلاح عراق، از نظر پوشش خبري تلويزيوني بي‌سابقه است. براي نخستين بار، وزارت دفاع آمريکا خبرنگارها را همراه با واحدهاي نظامي به داخل جبهه‌ها فرستاده است. بهنام ناطقي: (راديوفردا): اگر جنگ ويتنام نخستين جنگ دوره تلويزيون بود، جنگ عراق نخستين جنگ دوران اخبار 24 ساعته تلويزيوني است. حالا، بعضي از نظريه‌پردازان رسانه‌اي هشدار داده‌اند که مردم آمريکا که با واقعيات تلخ جنگ عراق لحظه به لحظه و 24 ساعت در روز از طريق تلويزيون آشنا مي‌شوند، ممکن است زودتر از دوره جنگ ويتنام، به مخالفت با اين جنگ بپردازند و رئيس جمهوري را به ترک مخاصمه وادار کنند. براي تامين پوشش خبري جنگ، وزارت دفاع آمريکا بيش از 500 خبرنگار آمريکائي و خارجي را در واحدهاي نظامي مختلف جاي داده است. به اين خبرنگارها embedded یا جاي‌داده‌شده‌ مي‌گويند. اين خبرنگارها دارند دقيقه به دقيقه از نقاط مختلف جنگ، خبر مي‌دهند. روزنامه وال استريت جورنال، در مقاله‌اي از اين برنامه دفاع کرد و نوشت اين روزنامه‌نگاري نبود که باعث شکست آمريکا در جنگ ويتنام شد بلکه رهبران وقت در آمريکا بودند که براي پايان اين جنگ هدفي شامل پيروزي در سر نداشتند. وال استريت جورنال نوشت در جنگ کنوني براي خلع سلاح عراق، برخلاف جنگ ويتنام، هدف کاملا مشخص است. تصاوير دراماتيکي که تلويزيون هاي آمريکا در شش روز اخير پخش کردند، در تعدد زوايا و فراواني جزئيات لحظه‌به‌لحظه جنگ بي‌سابقه بوده‌اند. هرگز سابقه نداشته است که ميلونها تماشاگر در آمريکا، از طريق دوربين‌هاي تلويزيوني، به طور زنده شاهد فرود بمب‌هاي هدايت شده باشند که در گوشه وکنار شهر آتش و دود بر مي‌افروخت، بدون اينکه به تاسيسات زيربنائي لطمه‌اي بزند --ا بدون چراغ‌هاي شهر، بغدادي تاريک، تصوير تلويزيوني خوبي نمي تواند باشد. هرگز سابقه نداشته است به فاصله چنددقيقه بعداز يک شبيخون يا حمله، ماجراي آن، از زبان خبرنگاري براي ميليون‌ها بازگو شود. زوايائي که اين خبرنگاران از جنگ عرضه مي‌کنند، به خاطر نبود ديدي کلي و تفسيري، بيشتر جنبه انکتود يا طرح‌هاي پراکنده را دارد اما اشتهاي سيري ناپذير تلويزيون‌هاي خبري 24 ساعته براي تصاوير تازه را ارضا مي‌کند. خبرنگاران شبکه‌هاي خبري 24 ساعته مثل CNN يا BBC و Fox ، از عرشه ناوهاي هواپيمابر و حتي از داخل نفربرهاي تنگ در کاروان‌هاي دراز نظامي در جاده بصره به بغداد، جنگ را به داخل خانه و اطاق نشيمن ميليون‌ها آمريکائي مي‌برند. جنگ در برابر دوربين تلويزيون همچنين نشان دهنده پيشرفت حيرت‌انگيز تکنولوژي تصويربرداري تلويزيوني و مخابره ماهواره‌اي تصاوير است که طي روزهاي اخير به تماشاگران سي ان ان امکان داد که درگزارش خبرنگار خود مارتين ساوج به تصاوير مبهوت‌کننده اي از جنگ در اطراف بصره به طور زنده دسترسي يابند و تماشاگران کانال خبري فاکس، تصاوير برخورد واحد غواصان نيروي دريائي آمريکا را نشان داد در نبرد با سربازان عراقي که داشتند سعي داشتند مقادير عظيمي نفت خام را در سواحل کشور خود رها سازند که آنها را غيرقابل استفاده بسازند. براي نمايش اين تصاوير، شبکه فاکس يک روز براي اجازه وزارت دفاع صبر کرد وبعد هم تا خانواده قربانيان درگيري رسما از مرگ آنها مطلع نشدند آن را پخش نکرد. بردن خبرنگاران به داخل جنگ بي خطر هم نبوده است. تاکنون بيش از هر جنگ ديگري خبرنگارو فيلمبردار در اين جنگ کشته شده‌اند. در بعضي موارد هم تلويزيون‌هاي آمريکا از نمايش بعضي تصاوير خودداري کرده‌اند. مثلا تصاويري که دو روز پيش تلويزيون الجزيره از اسراي جنگي آمريکائي پخش کرد، در آمريکا نمايش داده نشد. سي ان ان فقط يک فريم آن را به صورت فريز نشان داد. . آقاي اريک سورنسون، رئيس شبکه خبري MSNBC در مصاحبه‌اي هشدار داد که ناگزير، پيامدهاي منفي‌اي هم در جنگ ممکن است پيش بيايد که باعث برخورد ميان سازمان‌هاي خبري و وزارت دفاع بر سر سانسور بشود. اما در حال حاضر، مديران شبکه‌هاي خبري 24 ساعته تلويزيوني سي‌ان‌ان، فاکس و ام‌اس‌ان‌بي‌سي، از تصميم وزارت دفاع براي جا دادن خبرنگاران در داخل واحدهاي نظامي استقبال مي‌کنند. آقاي سورنسون در پاسخ منتقداني که گفته‌اند نزديکي خبرنگارها به سربازان و فرماندهان آنها در موقعيت جنگي ممکن است بر قضاوت خبري و عينيت‌بيني آنها تاثير بگذارد، گفت اگر خبرنگارها در واحدهاي نظامي جاداده نمي‌شدند، بايد پشت ديواري يا سيم خاردادري سرک مي‌کشيدند که در آن صورت هم نمي‌توانستند کاري که از آنها انتظار مي‌رود، يعني اطلاعرساني عيني و بدون پيشداوري را انجام دهند. سه شبکه تلويزيوني 24 ساعته خبري در آمريکا با هم رقابت دارند. سي‌ان‌ان قديمي ترين آنهاست که در واقع با جنگ خليج فارس در سال 1991 نقشي که يک شبکه خبري 24 ساعته مي تواند در جنگ ايفا کند، نشان داد ولي در آن زمان ارتش آمريکا هنوز براي بهره‌برداري از امکانات اين نوع خبررساني آمادگي نداشت جنگ ائتلاف آمريکا براي خلع سلاح عراق از نظر پوشش خبري تلويزيوني بي‌سابقه است. براي نخستين بار، وزارت دفاع آمريکا خبرنگارها را همراه با واحدهاي نظامي به داخل جبهه‌ها فرستاده است. اگر جنگ ويتنام نخستين جنگ دوره تلويزيون بود، جنگ عراق نخستين جنگ دوران اخبار 24 ساعته تلويزيوني است.