زنان ايران در جنبش اصلاحات، از ديد يك فعال حقوق بشر

همايون مجد (راديو فردا): خانم سليمي با سپاس از شرکت در اين گفتکو، در زير چتر دوم خرداد، زنان هم جمع شدند. وضعيت زنان را چطور ارزيابي مي کنيد؟ خانم سليمي - وضعيت زنان يک حکايت است و بعد فعاليتهاي زنان و دستاوردهايشان يک حکايت ديگر. در ايران همانطور که مي دانيم هم به لحاظ سنتي و هم به دليل حکومت اسلامي به دليل محدوديتهايي که اسلام براي زن و حقوق زن و جايگاه زن قايل است، زنها دچار محدوديتهاي بسياري بودند. من فکر مي کنم که زنها بيشترين فعاليت را بيشترين تاثير را بر اين دوره داشتند. به خاطر اين که وقتي ما از فعاليتها دانشجويان، نويسندگان، روشنفکران، هنرمندان و يا هر گروهي در داخل کشور صحبت مي کنيم. افرادي که در اين گروهها فعاليت مي کنند طبعا از هر دو جنس هستند. زنها هم نه تنها آنجا براي حقوق طبقاتي، حقوق گروهي فعاليت مي کردند بلکه در يک عمل مضاعف در يک عرصه مضاعف براي حقوق زن به عنوان نيمي، نيمه فعال و موثري از جمعيت اين کشور جنگيدند. د رنتيجه زنها در دو عرصه فعاليت کردند، هم براي موقعيت زن به طور اعم و هم به طور خاص در گروههايي که فعال بودند و در هر حال هر دوي اينها هم فضاي سياسي را بازتر کرده و هم فضاي حقوقي را بازتر کرده، عليرغم ممنوعيتها و محدوديتهايي که جمهوري اسلامي هر لحظه اعمال کرده بر زنها و هم توجه را جلب کرده به محدوديتهاي قوانين مذهبي که زن را در چنين شرايطي قرار مي دهد که در عرصه اجتماعي امکان حرکت دموکراتيک را ندارد. همايون مجد - شما فضاي آينده را چگونه مي بينيد؟ خانم سليمي - سوال خيلي مشکلي مي کنيد. من فکر مي کنم هر کسي که کمي دقت يا دلنگراني داشته باشد مکث بسيار طولاني در پاسخ دادن به اين سوال مي کند. من گمان مي کنم دوباره داريم به يک لحظه و طپش تنش تاريخي نزديک مي شويم. چطور مي بينيم زياد اهميتي ندارد ولي چطور مايليم باشد شايد بهتر باشد. من تنها چيري که آرزو مي کنم اين است که ما يکبار بتوانيم همه افرادي را که به شکلي دل گران ايران هستند، و بودند و فعاليت کردند،گروهها، تشکيلات، سازمانها، افراد فعال و خود ملت ايران ارجح بر همه اين گروهها، من گمان مي کنم زمان تحمل وگفتگوي دموکراتيک است. زمان اين است که ما بتوانيم به طور روشن و دقيق آن بستر دموکراتيک و همگون را براي يک حکومت دموکراتيک در آينده فراهم بکنيم و به نظر من فراهم کردن چنين فضايي ربط چنداني به هيچ گروه و دسته و تفکر مشخصي ندارد وفقط و فقط در گرو اين است که ما موفق شويم و يکبار براي هميشه اين غروري را که منشاء اختلافات ماست کنار بگذاريم و به آن اصل که آزادي است و حکومت دموکراتيک است و فضاي باز اجتماعي فرهنگي و سياسي در ايران است، برسيم مي بايد دست به دست هم حرکت بکنيم. فکر مي کنم اگر ما کمي از اختلافات جزئيمان صرفنظر کنيم و به يک تصوير کلي تر که منافع و جايگاه همه ما را صرفنظر از في الواقع آن جزئيات ايدئولوژيک و طبقاتي و هر شکل ديگر تامين مي کند بپردازيم احتمالا فضاي روشنتري خواهيم داشت. ما بايد يادمان باشد که چرا جمهوري اسلامي را نمي خواهيم. در نتيجه دنبال آن کيفياتي که اين حکومت نتوانسته ارائه بدهد در آن احتمال بعدي باشيم. دوباره آن اشتباه را نکنيم که اينها بروند و بعد هر اتفاقي افتاد اشکالي ندارد. زنان ايران در آغاز جنبش اصلاحات و پيروزي محمد خاتمي در انتخابات، كه سالگرد آنرا پشت سر گذاشتيم، نقش كارسازي بعهده داشتند. خانم نياز سليمي، فعال حقوق بشر در تورانتو در مصاحذه با راديو فردا مي گويد: در ايران هم به لحاظ سنتي و هم به دليل حکومت اسلامي به دليل محدوديتهايي که اسلام براي زن و حقوق زن و جايگاه زن قايل است، زنها دچار محدوديتهاي بسياري بودند. من فکر مي کنم که زنها بيشترين فعاليت را بيشترين تاثير را بر اين دوره داشتند. زنها نه تنها براي حقوق طبقاتي، حقوق گروهي فعاليت مي کردند بلکه در يک عمل مضاعف در يک عرصه مضاعف براي حقوق زن به عنوان نيمي، نيمه فعال و موثري از جمعيت اين کشور جنگيدند. د رنتيجه زنها در دو عرصه فعاليت کردند، هم براي موقعيت زن به طور اعم و هم به طور خاص در گروههايي که فعال بودند.