(rm) صدا |
سازمان مديريت و برنامه ريزي در آخرين گزارش خود ميگويد که هدف هاي ايران در عرصه صادرات نفت، آنگونه که در برنامه پنجساله سوم تعيين شده بود، تحقق نيافته است.
فريدون خاوند (راديوفردا، پاريس): در گزارش اقتصادي سال 1381 خورشيدي، که از سوي سازمان مديريت و برنامه ريزي جمهوري اسلامي انتشار يافته، گفته ميشود که هدف هاي کشور در عرصه صادرات نفت خام، آنگونه که در برنامه سوم پيش بيني شده بود، تحقق نيافته است.
بر پايه چکيده اين گزارش، که از سوي خبرگزاري جمهوري اسلامي (ايرنا) انتشار يافته، ميانگين صادرات نفت ايران در سه سال نخست برنامه سوم (از 1379 تا 1381)، تنها 2.1 ميليون بشکه در روز بوده، يازده در صد کمتر از هدف پيش بيني شده. بدين سان فاصله ايران با صادر کنندگان بزرگ نفت –عربستان سعودي، روسيه و نروژ- بيشتر شده است. سازمان مديريت و برنامه ريزي در گزارش خود ضعف توان صادراتي ايران را در عرصه نفت عمدتا به دو عامل نسبت ميدهد : نخست رشد بي رويه مصرف داخلي که طبعا ميزان صادرات را کم ميکند و دوم رعايت سياست محدوديت عرضه نفت که از سوي «اوپک» تعيين شده.
با اينهمه عامل عمده زوال توان صادراتي ايران، افت شديد سرمايه گذاري در صنعت نفت کشور طي بيست و پنج سال گذشته است. ظرفيت توليدي نفت ايران که در آخرين سال پيش از انقلاب شش ميليون بشکه در روز بود، هم اکنون بر پايه آمار رسمي وزارت نفت چهار ميليون و دويست هزار بشکه است که حدود سه ميليون و ششصد هزار بشکه آن، در رابطه با سهميه اي که سازمان «اوپک» به ايران اختصاص داده، مورد استفاده قرار ميگيرد.
گزارش سازمان مديريت و برنامه ريزي بر کاهش تمايل سرمايه گذاران خارجي و تأخير در به توليد رسيدن طرح هاي در دست اجرا تأکيد ميکند. عامل اصلي اين کاهش تمايل، نظام حقوقي حاکم بر صنعت نفت جمهوري اسلامي است که حضور خارجيان را در اين صنعت تنها بر پايه قرار داد هاي معروف به «باي بک» يا بيع متقابل مجاز ميشناسد. استفاده از اين قرارداد، که جاذبه اي براي شرکت هاي خارجي ندارد، عملا راه را بر افزايش توليد نفت ايران بسته، حال آنکه بسياري ديگر از اعضاي «اوپک» به سرعت توليد خود را بالا برده اند. در گزارش اقتصادي سال 1381 خورشيدي، که از سوي سازمان مديريت و برنامه ريزي جمهوري اسلامي انتشار يافته، گفته ميشود که هدف هاي کشور در عرصه صادرات نفت خام، آنگونه که در برنامه سوم پيش بيني شده بود، تحقق نيافته است. بر پايه چکيده اين گزارش، که از سوي خبرگزاري جمهوري اسلامي (ايرنا) انتشار يافته، ميانگين صادرات نفت ايران در سه سال نخست برنامه سوم (از 1379 تا 1381)، تنها 2.1 ميليون بشکه در روز بوده، يازده در صد کمتر از هدف پيش بيني شده. بدين سان فاصله ايران با صادر کنندگان بزرگ نفت –عربستان سعودي، روسيه و نروژ- بيشتر شده است. گزارش سازمان مديريت و برنامه ريزي بر کاهش تمايل سرمايه گذاران خارجي و تأخير در به توليد رسيدن طرح هاي در دست اجرا تأکيد ميکند. عامل اصلي اين کاهش تمايل، نظام حقوقي حاکم بر صنعت نفت جمهوري اسلامي است که حضور خارجيان را در اين صنعت تنها بر پايه قرار داد هاي معروف به «باي بک» يا بيع متقابل مجاز ميشناسد.
