(rm) صدا |
ژان خاكزاد (راديو فردا): الهه هيكس شريف پور كه سالها نمايندگي ديده بان حقوق بشر، سازمان جهاني مستقر در نيويورك در مسائل ايران را بر عهده داشت، در شماره امروز لس آنجلس تايمز، گزارشي تحليلي دارد درباره شيرين عبادي، برنده جايزه صلح نوبل امسال و نقض حقوق بشر در جمهوري اسلامي. جمشيد زند از راديو فردا و نگاهي به همين نوشته خانم هيكس:
جمشيد زند (راديو فردا): سه سال پيش وقتي محمد خاتمي، رئيس جمهوري اسلامي ايران در سخنراني خود در مجمع عمومي سازمان ملل، از اسلام به عنوان دين صلح نام برد، بسياري پنداشتند كه اين رهبر آينده نگر و اصلاح طلب، روابط شكننده ايران با ديگر ملل جهان را ترميم خواهد كرد. سخنان او اين توهم را بوجود آورد كه جهان اسلام و غرب در عصر جديد، يكديگر را بهتر درك و تحمل خواهند كرد. او از گفتگوي تمدنها و تاريخ چندهزار ساله ايران سخن گفت، ولي از بيان اين واقعيت كه در تاريخ معاصر ايران به اين ايده آلها عمل نشده است، خودداري كرد.
از آن زمان تا كنون وضعيت بدتر شده است. گفتگوي تمدنها با حادثه يازده سپتامبر به فراموشي سپرده شد و رئيس جمهوري آمريكا چند ماه پس از آن، ايران را يكي از سه كشور محور شرارت اعلام كرد. داوران صلح نوبل سال 2003 با توجه به قطبي تر شدن روابط بين جهان اسلام و غرب، شيرين عبادي، يك وكيل مدافع حقوق بشر را به عنوان برنده جايزه صلح نوبل انتخاب كردند. زير او از اسلامي سخن مي گويد كه اين دين و حقوق بشر را در هماهنگي و توازن با يكديگر مي بيند. قدرت نمادين اين انتخاب را نمي توان انكار كرد، چه مبارزه زنان و مردان شجاع در جوامع اسلامي خاورميانه و آسيا براي احقاق حقوق بشر، امر با ارزشي است.
ايراني بودن شيرين عبادي كه برخواسته از جامعه اي است كه نيروهاي راديكال اسلام سياسي و مدرن با انقلاب سال 1979 قدرت را در دست گرفتند، اهميت اين جايزه را دوچندان مي كند. شيرين عبادي در نقش يك زن، سمبل آزاديخواهي و اميد نيمي از افراد بي چهره در جوامع مسلمان است كه در آنها حقوق زنان پيوسته پايمال شده است. بدين جهت شايد سخنراني شيرين عبادي، در مراسم دريافت جايزه صلح نوبل تعجب برانگيز نيست، اما در نظر عده اي، اين سخنان، فرصت از دست رفته اي است كه مي شد، سايه خفقان و فشار را از چهره ايران برداشت.
سخنراني خانم عبادي با آن محتوا مي توانست از طرف خيلي از مقامات جمهوري اسلامي هم قرائت شود. او گرچه از ارزشهاي حقوق بشر سخن مي گفت، اما تنها به نمونه هاي پايمال شدن حقوق زندانيان مظنون به عضويت و همدستي با طالبان و القاعده در گوانتانامو اشاره كرد، زنداني كه ارتش آمريكا كنترل آن را در دست دارد. شنوندگان سخنان خانم عبادي نمي دانستند كه او به عنوان نماينده جنبش حقوق بشر در كشوري صحبت مي كند كه دو دهه پيش هزاران نفر به حكم محافل سياسي و نامنصفانه به جوخه اعدام سپرده شدند، بازداشتهاي خودسرانه به امري عادي تبديل شده است و شكنجه و آزار مردم با استناد به قوانين شرعي رسميت يافته است.
در اين سخنراني اشاره اي به تظاهرات دانشجويان در سال 1999 و تابستان امسال و ناپديد شدن شماري از آنان نشده است. به زنداني شدن سيامك پورزند، همسر مهرانگيز كار، همكار خانم عبادي نيز اشاره اي نمي شود و از زنداني شدن يهوديان ايراني به اتهام باورهاي مذهبيشان نيز نامي برده نمي شود. سخنان خانم عبادي، بيشتر بيان دست آوردهاي جنبش حقوق بشر ايران و جهان اسلام بود و نقد وضعيت حقوق بشر در ايران. اينكه همانند خانم عبادي و داوران جايزه صلح نوبل اعلام كنيم اسلام با حقوق بشر همخوان و سازگار است، نكته اصلي را حذف مي كند.
البته كه اسلام و حقوق بشر سازگارند، به شرطي كه مسلمانان همسازي ميان اين دو را برگزينند. مشكل آنجا است كه حكومت ايران از اسلام به عنوان ابزاري براي مشروعيت بخشيدن به قدرت مطلقه و استبدادي خود و بي اعتبار ساختن منتقديني كه جرات عرض اندام دارند، استفاده مي كند. اگر قرار است حقوق بشر و دموكراسي در جهان اسلام و ايران به سوي شكوفايي و پيشرفت گام بردارد، اين رهبران اصلاح طلب هستند كه بايد در مجامع بين المللي و در هركجا كه هستند، اين مسائل را روشن و شفاف بيان كنند، چه آقاي خاتمي به عنوان رئيس جمهور و چه وكلاي مدافع حقوق بشر. الهه هيكس (شريف پور) كه سالها نمايندگي ديده بان حقوق بشر، سازمان جهاني مستقر در نيويورك در مسائل ايران را بر عهده داشت، در شماره امروز لس آنجلس تايمز، گزارشي تحليلي دارد درباره شيرين عبادي، برنده جايزه صلح نوبل امسال و نقض حقوق بشر در جمهوري اسلامي. خانم هيكس در اين مقاله مي نويسد: داوران صلح نوبل سال 2003 با توجه به قطبي تر شدن روابط بين جهان اسلام و غرب، شيرين عبادي، يك وكيل مدافع حقوق بشر را به عنوان برنده جايزه صلح نوبل انتخاب كردند. شيرين عبادي در نقش يك زن، سمبل آزاديخواهي و اميد نيمي از افراد بي چهره در جوامع مسلمان است كه در آنها حقوق زنان پيوسته پايمال شده است. سخنراني شيرين عبادي، در مراسم دريافت جايزه صلح نوبل در نظر عده اي فرصت از دست رفته اي است كه مي شد، سايه خفقان و فشار را از چهره ايران برداشت. سخنراني خانم عبادي با آن محتوا مي توانست از طرف خيلي از مقامات جمهوري اسلامي هم قرائت شود. در اين سخنراني اشاره اي به تظاهرات دانشجويان در سال 1999 و تابستان امسال و ناپديد شدن شماري از آنان نشده است. به زنداني شدن سيامك پورزند، همسر مهرانگيز كار، همكار خانم عبادي نيز اشاره اي نمي شود و از زنداني شدن يهوديان ايراني به اتهام باورهاي مذهبيشان نيز نامي برده نمي شود. اينكه همانند خانم عبادي و داوران جايزه صلح نوبل اعلام كنيم اسلام با حقوق بشر همخوان و سازگار است، نكته اصلي را حذف مي كند. البته كه اسلام و حقوق بشر سازگارند، به شرطي كه مسلمانان همسازي ميان اين دو را برگزينند.
