لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
پنجشنبه ۹ فروردین ۱۴۰۳ تهران ۲۲:۱۰

«حکومت ایران پیش از شمارش آرا آماده سرکوب شده‌بود»


وب‌سایت «اندیورینگ امریکا» (Enduring America) که یک وب‌سایت مستقل و تخصصی در زمینه سیاست خارجی آمریکاست، با استناد به مجموعه جدیدی از اسناد دیپلماتیک آمریکا که اخیرا توسط «ویکی‌لیکس» منتشر شده‌اند می‌نویسد که بخش مربوط به تحولات ایران در این اسناد یک ارزیابی بسیار دقیق از دیدگاه‌های کارشناسان دولت آمریکا در مورد رویدادهای مرتبط با انتخابات ریاست جمهوری ایران در سال ۲۰۰۹ ارائه می‌دهد.

وب‌سایت نام‌برده متعلق به «اسکات لوکاس» استاد علوم سیاسی و کارشناس امور ایران در دانشگاه «بیرمنگهام» است.

در یکی از این اسناد تازه منتشر شده، ارزیابی‌های کارشناسان وزارت خارجه آمریکا در دفتر دبی سه روز پس از انجام رأی‌گیری منعکس شده‌است. با وجود گذشت بیش از دو سال از آن رویدادها می‌توان گفت که ارزیابی آنها از آن حوادث هنوز هم قابل استناد و به واقعیات نزدیک است.

آنها در مقدمه گزارش خود یادآوری می‌کنند که «نتایج واقعی رأی‌گیری احتمالا هیچگاه مشخص نخواهد شد. با وجودیکه در آن روزها هنوز اسناد شخصی دال بر تقلب انتخاباتی منتشر نشده بود ولی دیپلمات‌های آمریکایی نکاتی را ذکر می‌کنند که سلامت رأی‌گیری را زیر سؤال برده و هنوز هم سندیت دارد.

در بخش دیگری از این سند دیپلماتیک آمریکا اشاره می‌شود که حکومت ایران از پیش خود را برای روزهای اعلام نتایج انتخابات آماده کرده‌است و دلیل آن احتمال بروز شورش است. شاید دقیق‌تر بود اگر گفته می‌شد که حکومت خود را آماده کرده تا از نتایج انتخابات، چه جعلی و چه واقعی، دفاع کند و با حمله پیش‌دستانه مانع هر گونه اعتراضی شود.

وب‌سایت «اندیورینگ امریکا» در ادامه این مطلب متن یکی از پیام‌های دیپلماتیک آمریکا را که تحلیلی است از انتخابات ایران و رخدادهای چند روز پس از آن منتشر کرده‌است. عنوان پیام به این شرح است: «انتخابات ریاست جمهوی ایران: علائم کلیدی مبنی بر وجود تقلب».

در مقدمه این پیام گفته می‌شود که اکثر صاحب‌نظران امور ایران از نتایج اعلام شده رأی‌گیری‌ها به شدت تعجب کرده و جمهوری اسلامی را به تقلب در انتخابات متهم می‌کنند. با بررسی انتخابات ریاست جمهوری دوره‌های گذشته و انتخابات سال ۲۰۰۹ می‌توان به این نتیجه رسید که اتهام وجود تقلب سندیت دارد:

-تحلیل‌گران دفتر وزارت خارجه آمریکا در دبی در ادامه پیام یادآوری می‌کنند که ارقام اعلام شده توسط وزارت کشور ایران با الگو و سلیقه‌های رأی‌دهندگان ایرانی در دوره‌های گذشته سازگاری ندارد و چنین به نظر می‌رسد که یک گروه بزرگ از رأی‌دهندگان که قبلا طرفدار احمدی‌نژاد نبوده‌اند، این بار به وی رأی داده‌اند.

-رسانه‌های طرفدار احمدی‌نژاد خبر پیروزی وی را حتی قبل از پایان رأی‌گیری و پیش از آغاز شمارش آرا اعلام کردند. ساعت شش بعداز ظهر روز رأی‌گیری، مطلبی در خبرگزاری فارس منتشر شد و اعلام کرد که یکی از نامزدها با ۶۰ درصد آرا پیروز شده‌است. این رقم با آماری که بعدا وزارت کشور برای آرای احمدی‌نژاد اعلام کرد بسیار نزدیک است.

-شواهد فراوانی در دست است که نشان می‌دهد حکومت خود را برای احتمال بروز اعتراض و شورش پس از اعلام نتایج انتخابات آماده کرده بود.

اکثریت آرای احمدی‌نژاد از کجاست؟

-طبق آمار وزارت کشور که در روز ۱۳ ژوئن اعلام شد ۸۵ درصد از واجدان شرایط در این رأی‌گیری شرکت کردند که از تمام موارد قبلی انتخابات، حتی انتخابات ریاست جمهوری سال ۹۷ که میزان شرکت ۸۰ درصد بود، بیشتر است.

-محمد خاتمی در انتخابات سال ۹۷ با ۷۰ درصد آرا و در سال ۲۰۰۱ با ۷۸ درصد آرا به پیروزی بزرگی رسید. اما میزان آرای بی‌سابقه وی محصول محبوبیت کم‌نظیر و بسیج بخش‌های گسترده‌ای از رأی‌دهندگان لایه‌های شهرنشین بود.

-بخش زیادی از لایه‌هایی که به محمد خاتمی رأی دادند در سال‌های بعد، از سیاست‌های وی سرخورده شده و در نتیجه در انتخابات بعد، مثل انتخابات مجلس در سال ۲۰۰۴ و یا ۲۰۰۸ میزان مشارکت بسیار کمتر بود. شاید موفقیت احمدی‌نژاد در انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۰۵ محصول این شرایط بود. ولی باید یادآور شد که احمدی‌نژاد و جناح وی هیچگاه در شهرهای بزرگ مثل تهران هوادار چندانی نداشتند. نمونه آن انتخابات شورای شهر تهران در سال ۲۰۰۷ است که سهم این جناح بسیار ناچیز بود.

-احمدی‌نژاد در دور اول انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۰۵ فقط ۵ میلیون و ۶۰۰ هزار رای به دست آورد و این رقم را باید پایگاه و میزان اصلی آرای او به شمار آورد. طبق آمار وزارت کشور حدود ۸۵ درصد در انتخابات ریاست جمهوری شرکت کرده و احمدی‌نژاد ۶۳ درصد از آرا را به دست آورده‌است. در این صورت باید چنین تصور کرد که در طول این چند سال میزان هواداران احمدی‌نژاد چند برابر شده‌است.

-احمدی‌نژاد یک پایگاه حمایتی ثابت در میان بخش‌هایی از لایه‌های فقیر دارد و برای حفظ این پایگاه از بذل و بخشش‌های گسترده منابع و امکانات دولتی استفاده می‌کند. با این همه اکثر کارشناسان و تحلیلگ‌ران امور سیاسی ایران معتقدند که میزان حمایت از وی طی سال‌های اخیر حتی در میان طبقات فقیر و کارگران شهری و روستایی کاهش یافته‌است.

-در انتخابات سال ۲۰۰۵ میزان آرای احمدی‌نژاد در سی استان ایران به نسبت میزان حمایت از ۶ تا ۵۵ درصد بود. ولی طبق آمار وزارت کشور در سال ۲۰۰۹ میزان آرای وی در استان‌های مختلف از حداقل ۴۵ درصد تا حداکثر ۷۷ درصد اعلام شده‌است. مهدی کروبی در سال ۲۰۰۵ میزان کل آرای وی کمتر از یک درصد و در استان لرستان ۱۸ درصد اعلام شده‌است. میرحسین موسوی در دو استان آذری‌نشین از احمدی‌نژاد شکست خورده در صورتیکه ارزیابی همه این بود که وی در این استان‌ها پیروز خواهد شد. فراموش نکنیم که در سال ۲۰۰۵ احمدی‌نژاد در آذربایجان شرقی فقط ۱۵ درصد آرا را به دست آورده بود. شدت کنترل حکومت باعث سوء ظن است.

-روند شمارش و اعلام نتایج رأی‌گیری حتی با قوانین خود جمهوری اسلامی منطبق نبود. این بار به جای اعلام نتایج براساس انجام شمارش در هر ناحیه و استان، وزارت کشور تمام آرا را یک‌باره اعلام کرد. آیت‌الله خامنه‌ای نیز بدون صبر کردن برای تایید انتخابات توسط شورای نگهبان آن را تایید نمود.

-رسانه‌های طرفدار احمدی‌نژاد حتی پیش از شمارش و اعلام نتایج رأی‌گیری پیروزی وی را اعلام کردند. ساعت شش بعداز ظهر روز رأی‌گیری خبرگزاری فارس با انتشار گزارشی مدعی شد که یکی از نامزدها با ۶۰ درصد آرا به پیروزی رسیده‌است.

-شواهد محکم و گسترده‌ای وجود دارد که نشان می‌دهد که حکومت از قبل خود را برای وقوع اعتراضات آماده کرده بود. نمونه آن استقرار یگان‌های ضد شورش، قطع سرویس پیامک‌های تلفن همراه و متوقف کردن کار رسانه‌ها و شبکه‌های ارتباطی اصلاح‌طلبان بود. اجتماعات اعتراضی به نتایج انتخابات در اکثر شهرهای ایران و در نقاط مختلف شهرها روی داده‌است و این اعتراضات به یک گروه یا لایه خاص اجتماعی محدود نمی‌شود.
XS
SM
MD
LG