لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
جمعه ۱۴ اردیبهشت ۱۴۰۳ تهران ۰۱:۵۸

بیست‌ و پنجمین سالگرد اعتراض‌های تیان آن من


در آستانه بيست و پنجمين سالگرد کشتار ميدان تيان آن من در چين، دسترسی به اينترنت با اختلال روبرو شد، دهها تن از فعالان مدافع حقوق بشر و فعالان سياسی يا بازداشت شدند يا اجازه دور شدن از محل سکونت خود را ندارند و نيروهای امنيتی در خيابان‌های پکن مستقر شده‌اند. خبرگزاری‌ها به نقل از رسانه‌های چينی می‌نويسند که مقام‌های چينی از داوطلب شدن هشتصد و پنجاه هزار شهروند اين کشور برای کمک به کارزار مبارزه با تروريسم در سال جاری خبر داده‌اند.

يک ربع قرن از کشتار ميدان تيان آن من يا همان وقايع ۴ ژوئن ۸۹ گذشت... بيست و پنج سال پيش اعتراضات گسترده دهها هزار شهروند چينی با هدايت دانشجويان و روشنفکران در حالی آغاز شده بود که در گوشه و کنار جهان در همان سال، برخی سيستم‌های کمونيستی در حال سقوط بودند. اين اعتراضات از روز ۱۵ آوريل آغاز شد و تا ۵ ژوئن، يعنی حدود سه هفته بعد ادامه داشت. اما آغازگر اين اعتراضات در پکن مرگ ناگهانی هو يائو بانگ، دبير کل مستعفی حزب کمونيست چين بود. يائو بانگ که به تمايل به اصلاح‌طلبی و تفکر باز شهرت داشت، در ۱۵ آوريل ۱۹۸۹ در اثر حمله قلبی درگذشت و اين فرصتی شد تا دانشجويان برای برزگداشتش به خيابان‌ها بيايند تا بدين وسيله، بار ديگر نشان دهند تمايلات اصلاح‌طلبانه در چين بر قوت خود باقی است. هفته‌ها اعتراضات مردم چين نه تنها در پکن بلکه در شهرهای ديگر نيز ادامه می‌يافت. تا آنکه در يک مقطع معترضان پکن دست به اعتصاب غذا زدند.

اما دليل اينکه روز ۴ ژوئن، مهمترين روز در اين جنبش شناخته می‌شود آن است که در شب سوم ژوئن به چهارم، تانک‌های چينی وارد ميدان تيان آن من شدند و با درهم شکستن جنبش اعتراضی ِ مستقر در اين محل و با کشتن معترضان، نظم را به اين کشور بازگرداندند.

کشته‌شدگانی که هنوز با گذشت ۲۵ سال از اين واقعه تعداد دقيق آنها مشخص نيست. دولت چين تعداد کشته‌شدگان را حدود ۲۵۰ نفر، و گروه‌های حقوق بشری اين تعداد را تا هزاران نفر تخمين زده‌اند. و به اين تعداد بايد صدها زندانی و تبعيدی و اعدامی را نيز افزود.

تصاويرِ اين رخداد همواره يکی از سمبل‌های سرکوب در چين به حساب می‌آيند. رسانه‌های گروهی که در اين زمان به دليل پوشش خبری سفر ميخاييل گورباچف در چين به سر می‌بردند، با مخابره ی عکس و فيلم‌هايی از ميدان تيان آن من، دنيا را از آنچه در آنجا رخ می‌داد آگاه کردند، البته پس از چندی، دولت فعاليت اين رسانه‌ها را ممنوع اعلام کرد... يکی از مهمترين تصاوير ويديويی روز چهار ژوئن، ويديويی کوتاه از شخصی است که از او به عنوان تانکمرد ياد می‌شود. جوانی که با شجاعتی وصف‌ناپذير، در مقابل صفی از تانک‌ها ايستادگی کرد و با توقف آنها، از لوله تانک اول بالا رفت تا با سربازان داخل آن گفت‌و‌گو کند. وی سپس دوباره جلوی تانک‌ها ايستاد و در نهايت دو سه نفر از معترضان، وی را از جلوی صف تانک‌ها به کناری بردند. اما دولت چين، اگر چه بيش از دو دهه از اين کشتار می‌گذرد، همچنان با تحريف و دستکاری تاريخ و محدوديت رسانه‌ای اجازه نمی‌دهد تا نسل جوان چين از آنچه واقعا در تيان آن من رخ داد آگاه شوند. رسانه‌های دولتی چين، برخورد نظامی با معترضين در سال ۱۹۸۹ را با اين توصيف که برای برقراری ثبات در کشور لازم بوده، توجيه می‌کنند...بسياری از گزارش‌هايی که درباره بيست و پنجمين سالگرد اين رخداد نوشته شده نيز، از فراموشی کشتار تيان آن من در اذهان مردم چين، و پاک کردن آن از تاريخ توسط حکومت اين کشور حکايت دارند.
  • 16x9 Image

    هانا کاویانی

    هانا کاویانی، از سال ۱۳۸۶ با رادیو فردا به عنوان خبرنگار و گزارشگر همکاری می‌کند. او در این مدت تحولات سیاسی و دیپلماتیک از جمله فراز و فرودهای مرتبط با پرونده هسته‌ای ایران، و مذاکرات منتهی به توافق هسته‌ای ایران و قدرت‌های جهانی را از نزدیک دنبال کرده است.

XS
SM
MD
LG