لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
سه شنبه ۲۹ اسفند ۱۴۰۲ تهران ۱۰:۰۸

اسرائیل به‌دنبال قطع منابع تغذیه اتمی ایران در آمریکای لاتین


اویگدور لیبرمن وزیر خارجه اسرائیل
اویگدور لیبرمن وزیر خارجه اسرائیل
عدم حضور اویگدور لیبرمن وزیر خارجه راستگرای اسرائیل در تل آویو، هنگام دیدار سناتور جورج میچل و رابرت گیتس وزیر دفاع آمریکا از آن کشور، نشانه فوریت کنونی مسئله ایران نسبت به ادامه مذاکرات صلح خاورمیانه برای دولت نتانیاهو از یک سو و از سوی دیگر، کاهش وابستگی دیپلماتیک تل آویو به طرح های سیاسی دولت کنونی آمریکا است.

سفر ده روزه وزیر خارجه اسرائیل به آمریکای لاتین و مذاکرات او در برزیل، آرژانتین، پرو و کلمبیا، با هدف خنثی ساختن تلاش های ایران برای گسترش روابط با کشورهای آمریکای لاتین صورت می گیرد.

این اولین سفر یک وزیر خارجه اسرائیل از آمریکای لاتین از سال ۱۹۸۷ به این سو محسوب می شود. همزمان با غفلت نسبی اسرائیل برای توسعه روابط با کشورهای آمریکای لاتین، جمهوری اسلامی ایران از سال ۱۹۸۲ به بعد با کمک کوبا در صدد توسعه مناسبات با کشورهای آمریکای لاتین برآمد و به تدریج به گشودن و یا فعال ساختن سفارتخانه در کشورهای مکزیک، برزیل، آرژانتین، شیلی، ونزوئلا و اوروگوئه مبادرت ورزید.

به دنبال کشورهای یاد شده، ایران اخیرا سفارتخانه های خود را بولیوی و نیکاراگوا نیز گشود. علاوه بر توسعه روابط دیپلماتیک، ایران مناسبات تجاری خود را نیز با کشورهای آمریکای لاتین افزایش داد. حجم دو میلیارد دلار مبادلات تجاری با برزیل در سال ۲۰۰۸ نمونه ای از علاقمندی ایران برای توسعه روابط با کشورهای آمریکای لاتین است.

نگرانی خاص اسرائیل از این توسعه روابط، دست یافت ایران به تکنولوژی هسته ای بخصوص در زمینه تولید و تامین قطعات مورد نیاز سانتریفیوژ، با هدف افزایش ظرفیت غنی سازی اورانیوم و همچنین دسترسی به منابع خام اورانیوم منطقه آمریکای جنوبی و آمریکای مرکزی است.

برزیل با در اختیار داشتن تجارب قابل ملاحظه در زمینه ساختن راکتور اتمی و بخصوص تولید سانتریفیوژ، از مدتها پیش مورد توجه تهران قرار داشته است. به علاوه، اسناد تازه منتشر شده اسرائیل نیز مدعی همکاری های پرو و ونزوئلا با تهران در جهت تامین بخشی از نیازهای ایران به اورانیوم خام است. هر چند این مسئله را هر دو کشور ونزوئلا و بولیوی رد کردند.

در ژانویه گذشته، ظاهرا تحت تاثیر تهران، هوگو چاوز دستور تعطیل سفارت اسرائیل در کاراکاس را صادر کرد. متعاقباً بولیوی نیز به اقدام مشابه ای مبادرت ورزید.

در اقدامی متقابل، پنج ماه بعد وزیر خارجه تازه اسرائیل موفق شد که با اعمال فشار به دولت برزیل مانع از سفر احمدی نژاد رئیس دولت ایران به آمریکای لاتین بشود. محمود احمدی نژاد قرار بود بعد از برزیل از ونزوئلا و اکوادور بازدید بعمل آورد.

تهاجم دیپلماتیک اسرائیل علیه ایران، اینک متوجه منطقه قفقاز و آفریقا نیز شده است. در سفر ماه گذشته و طی دیدار از از جمهوری آذربایجان و قزاقستان، شیمون پرز در حقیقت در نقش وزیر خارجه اسرائیل ظاهر شد و در هر دو بخش از سفر یاد شده، مسئله ایران و برنامه های اتمی جمهوری اسلامی را در راس مذاکرات خود قرار داد.

لیبر من چند هفته پس از پایان دیدار ده روزه از آمریکای لاتین عازم آفریقا خواهد شد. در آفریقا نیز، علاوه بر گسترش مناسبات سیاسی، خنثی ساختن نفوذ ایران و مقابله با برنامه اتمی ایران در راس تلاش های تل آویو قرار خواهد داشت. پاره ای از کشورهای آفریقایی در گذشته متهم به ندیده گرفتن تحریم های سازمان ملل و همکاری پنهان با تهران در جهت تامین نیازهای آن کشور به اورانیوم خام شده اند.

در کلمبیا، لیبرمن به دنبال کاهش نفوذ حزب الله و در صورت امکان مسدود ساختن تسهیلات بانکی گروه یاد شده در آمریکای لاتین است. نگرانی اسرائیل این است، که تهران با استفاده از تسهیلات یاد شده، به انجام پاره ای از معاملات تجاری غیر علنی مبادرت ورزد.

به دلیل اعمال تحریم های مالی و کنترل شدید بانکی آمریکا، انجام معاملات تجاری دولت ایران با کشورهای اروپایی و گشایش اعتبار و انجام خریدهای خارجی غیر علنی آن دشوارتر از گذشته شده است.

لیبرمن به جز تلاش در جهت اعمال محدودیت های تازه برای ایران در آمریکای لاتین، در جهت توسعه هر چه بیشتر روابط اسرائیل با دولت های منطقه از تمامی امکانات موجود بهره خواهد گرفت.

چاوز و مورالس، روسای جمهوری ونزوئلا و بولیوی با سیاست های خاورمیانه ای اسرائیل و آمریکا به شدت مخالف اند. در مقابل اسرائیل از مناسبات خوبی با آرژانتین و برزیل و بعضی کشورهای کوچکتر آمریکای لاتین بر خوردار است.

لیبرمن قرار است در برزیل و پرو دو قرار داد توسعه همکاری های هوایی را امضاء کند. وزیر خارجه اسرائیل تنها شخصیت بلند مرتبه اسرائیلی نیست که بعد از به روی کار آمدن دولت نتانیاهو از آمریکای لاتین دیدار بعمل میاورد.

پیش از لیبرمن، اسحاق آرونویج، وزیر امنیت عمومی اسرائیل به پاناما و کوستاریکا سفر کرده بود و چندی قبل از او نیز دانی آیالون، معاون وزیر خارجه اسرائیل به هندوراس رفته بود و قرار است تا چند هفته دیگر شیمون پرز، رئیس جمهوری آن کشور نیز از آمریکای لاتین بازدید به عمل آورد.

وزیر خارجه تازه اسرائیل معتقد است که از راه توسعه مناسبات خارج از وابستگی های گذشته با حوزه آمریکای شمالی، مصالح ملی کشور متبوع او بیشتر رعایت خواهد شد.

در جهت تاکید بر این نگرش تازه در روابط خارجی اسرائیل، انجام گفت و گوهای اصلی با سناتور میچل و رابرت گیتس، وزیر دفاع آمریکا، به جای هیلاری کلینتون وزیر خارجه، که در آمریکای لاتین به سر می برد، به ایهود باراک، وزیر دفاع اسرائیل، سپرده شده است.

شرکت در مراسم یادبود انفجار مرکز یهودیان در بوئنوس آیرس پایتخت آرژانتین، در مقایسه با سیار بخش های دیدار لیبرمن از آمریکای لاتین، شاید از انعکاس تبلیغاتی بیشتری برخوردار شود. برخی مقام‌های بلندپایه حکومت ایران متهم‌اند که در انجام انفجار یاد شده که پانزده سال پیش رویداد شرکت داشته است.
XS
SM
MD
LG