(rm) صدا | [ 3:33 mins ]
دولت آقای محمود احمدی نژاد در بودجه پیشنهادی خود برای سال 1385 نرخ برابری دلار را 17 تومان یا دو درصد از بهای کنونی آن در بازار آزاد تهران کمتر پیش بینی کرده است. دولت ایران با استفاده از دلارهای نفتی، به طور مصنوعی نرخ ارز را در ایران ارزان تر از قیمت واقعی نگه می دارد، اما دولت احمدی نژاد، در لایحه بودجه‌اش، ارز را از آنچه هست، ارزان‌تر می خواهد و به همین سبب نرخ دلار را 895 تومان تعیین کرده است. جمهوری اسلامی با ارزان نگه داشتن مصنوعی ارز، که مفهوم آن قیمت گذاشتن مصنوعی و صوری برای ریال است، دروازه های خود را بیش از پیش بر واردات می گشاید و در عوض به فرار سرمایه دامن می‌زند. فریدون خاوند (رادیوفردا، پاریس): نرخ پیشنهادی دولت محمود احمدی‌نژاد برای دلار در لایحه بودجه 1385 خورشیدی، 895 تومان تعیین شده، هفده تومان، حدود دو در صد، کمتر از آنچه هم اکنون در بازار آزاد ارز ایران جریان دارد. به بیان دیگر نخستین سند مالی سالانه دولت نهم بر پایه دلار 895 تومانی بسته شده و همین مسئله، بحث قدیمی ارز و بهای واقعی آنرا بار دیگر به یکی داغ ترین بحث ها در محافل اقتصادی تهران بدل کرده است.
در ایران، همانند همه کشورهای جهان، ارزش پول ملی، اگر به ساز و کار های بازار واگذار می‌شد، عمدتا از عواملی چون صادرات و واردات، ورود و خروج سرمایه، تراز بودجه دولت، سطح ذخایر ارزی، نرخ تورم و نیز فضای سیاسی بین المللی جمهوری اسلامی تاثیر می پذیرفت. در عمل اما، آنچه در ایران به عامل اصلی تاثیر گذار بر نرخ ارز تبدیل شده، دلار های حاصل از صادرات نفت است که به بانک مرکزی امکان می‌دهند بدون توجه به سایر متغیر ها، نرخ ارز را در محدوده افزایشی ناچیز، کنترل کند.
کافی است اشاره کنیم که نرخ تورم کنونی ایران، حتی بر پایه یک ارزیابی خوشبینانه، پیرامون 17 در صد نوسان می‌کند، حال آنکه همین شاخص در ژاپن و اتحادیه اروپا، مهم ترین شرکای بازرگانی ایران، بین یک تا دو در صد است. به رغم این تفاوت چشمگیر، تزریق دلارهای نفتی در بازار از سوی بانک مرکزی مانع از آن شده است که در رابطه برابری ریال با ارز های مهم بین المللی تغییر مهمی به وجود آید. به دیگر سخن نرخ ارز به گونه ای مصنوعی ارزان نگهداشته شده است.
اما دولت احمدی نژاد، در لایحه بودجه‌اش، ارز را از آنچه هست، ارزان‌تر می خواهد و به همین سبب نرخ دلار را 895 تومان تعیین کرده. به نظر میرسد که چهره های اقتصادی تاثیر گذار در جناح حاکم مجلس نیز، با انتقاد شدید از سیاست های ارزی اکبر هاشمی رفسنجانی و محمد خاتمی، هوادار ارزان کردن نرخ ارزند. در واقع بر خلاف کشور های پویای در حال توسعه، همچون چین، که برای فتح بازار های جهانی پولشان را ارزان نگهمیدارند، ایران با بالا نگهداشتن مصنوعی ارزش ریال دروازه های خود را بیش از بیش بر واردات می گشاید و در عوض به فرار سرمایه دامن می‌زند.
