دامنه تحریمهای احتمالی شورای امنیت: چشم انداز محرومیت بیشتر ایران از تکنولوژی و سرمایه

اگر پکن و مسکو برای اعمال تحریم های اقتصادی در شورای امنیت سازمان ملل علیه ایران از خود سرسختی نشان دهند، تصمیم گیری‌های مشترک یکجانبه اقتصادی از سوی آمریکا و اتحادیه اروپا علیه جمهوری اسلامی در زمره احتمالات است و اگر چنین شود، بعید به نظر می‌رسد ژاپن با تصمیم‌گیری مشترک متحدان غربی خود هم‌آواز نشود. تنش‌های حاکم بر روابط جمهوری اسلامی با قدرت های صنعتی در 27 سال گذشته یکی از عوامل اصلی انحطاط چشمگیر اقتصادی ایران است که تولید ناخالص سرانه‌اش به نصف لبنان و چهارصد دلار پایین تر از تونس کاهش یافته است. فریدون خاوند (رادیوفردا، پاریس): آیا شورای امنیت سازمان ملل متحد، که برای بررسی پرونده هسته‌ای جمهوری اسلامی آماده می‌شود، خواهد توانست بر سر اعمال تضییقات اقتصادی علیه ایران به توافق برسد؟ با توجه به حضور چین و روسیه در باشگاه پنج قدرت دارای حق وتو در شورای امنیت، تصمیم گیری این نهاد در زمینه اعمال اینگونه تضییقات علیه ایران هنوز با اماها و چراهای فراوان همراه است. با این حال آمریکا و فرانسه و انگلستان، سه عضو دایمی دیگر در شورای امنیت، مجبور نیستند برای اعمال فشار بر تهران حتما به انتظار چراغ سبز شورای امنیت بنشینند. البته دستیابی به این چراغ سبز هدف کلیدی دیپلماسی واشنگتن است، ولی اگر پکن و مسکو از خود سرسختی نشان دهند، تصمیم گیری‌های مشترک یکجانبه اقتصادی از سوی آمریکا و اتحادیه اروپا علیه جمهوری اسلامی در زمره احتمالات است و اگر چنین شود، بعید به نظر می‌رسد ژاپن با تصمیم‌گیری مشترک متحدان غربی خود هم‌آواز نشود. شدت و ضعف تضییقات احتمالی اقتصادی و شمار کشورهائی که در اعمال آنها شرکت خواهند کرد، هنوز مشخص نیست. با اینهمه چنین پیدا است که ایران به سوی فصل تازه‌ای از روابط خود با جامعه بین المللی اقتصادی پیش می‌رود. تنش‌های حاکم بر روابط جمهوری اسلامی با قدرت های صنعتی در 27 سال گذشته یکی از عوامل اصلی انحطاط چشمگیر اقتصادی ایران است که تولید ناخالص سرانه‌اش به نصف لبنان و چهارصد دلار پایین تر از تونس کاهش یافته است. با محروم شدن از تکنولوژی و سرمایه‌گذاری، تولید نفت روزانه ایران از شش میلیون بشکه در دوران پیش از انقلاب به زیر چهار میلیون بشکه در روز سقوط کرده است. ایران در حال حاضر سالانه چهار میلیارد دلار ارز برای خرید بنزین از یازده کشور جهان، از جمله هند و جمهوری اذربایجان، هزینه می‌پردازد و بخشی از گاز مورد نیاز خود را از ترکمنستان می‌خرد. قطع باز هم بیشتر علقه‌های اقتصادی ایران با پویا ترین قطب‌های صنعتی، تکنولوژیک و بازرگانی جهان این کشور را بیش از بیش به مشتری دست وپا بسته قدرت‌های دست دوم و سوم بدل خواهد کرد. دلال‌های دبی که بخش قابل ملاحظه‌ای از شوکت و ثروت خود را به برکت انزوای جمهوری اسلامی به دست آورده‌اند، این روزها برای ایفای نقشی مهم‌تر در اقتصاد ایران آماده می‌شوند.