(rm) صدا | [ 4:59 mins ]
حتمال پيروزي شهردار تهران محمود احمدي نژاد در انتخابات رياست جمهوري اسلامي، از نظر تحليلگران اوضاع سياسي، به شکست اصلاحات تعبير شده است و جمعي در ايران آن را واکنشي به اظهارات رئيس جمهوري آمريکا در باره طبيعت غيردمکراتيک انتخابات و نظام حکومتي ايران تعبير کرده اند اما چنانکه آقاي مهرزاد بروجردي mehrzad، استاد دانشگاه سيراکيوز و مولف کتاب تاريخچه روشنفکري ايران توضيح ميدهد، يکي از علل آن، دست رد زدن به سینه مردی بود که نامش با رژیم جمهوری اسلامی مترادف است. بروجردی عدم جذابيت پيام روشنفکران در باره دمکراسي و آزادي بيان، برای طبقات کمدرآمد جامعه که پروای کار، معیشت و فساد اداری و اقتصادی را دارد، علت دیگر پیروزی احمدی نژاد تعبیر می کند. بهنام ناطقي (راديوفردا): در بحثهائي که در باره حوادث سياسي اخير ايران مطرح ميشود، برخاستن صاعقهآساي شهردار نسبتا ناشناس تهران به مقام رقيب آقاي اکبر هاشمي رفسنجاني، مرد اول انقلاب اسلامي، تعبيرهاي گوناگون يافته است. از نظر تحليلگر امور ايران، آقاي دکتر مهرزاد بروجردي، رئيس انتشاراتي دانشگاه سيراکيوز و صاحب تاليفات با ارزش در باره جنبش هاي روشنفکري و غربگرائي در ايران، موفقيت آقاي محمود احمدي نژاد را ابتدا بايد در شخصيت و وجهه آقاي هاشمي رفسنجاني تعريف کرد و همچنين، اين موفقيت، نشان ميدهد که پيام اصلاحطلبان حکومتي با نيازهاي واقعي و بلافاصله جامعه در ارتباط نبود. آقاي بروجردي در باره پيروزي احتمالي محمود احمدينژاد ميگويد:
مهرزاد بروجردي (استاد دانشگاه سيراکيوز): دلايل مختلفي ميتواند در احتمالا پيروزي سياسي ايشان سهيم شده باشد. اولا که رقيب اصلي آقاي احمدينژاد، يعني آقاي هاشمي رفسنجاني، نماد اصلي قدرت سياسي در جمهوري اسلامي بوده است. ايشان بيش از 14 موقعيت و منصب حساس را بعد از انقلاب داشته و حرفهائي که در باره خانواده او مطرح کردند، که اينها را به عنوان خانواده اول ايران بعد از انقلاب مطرح کرد. بنابراين ميتوان انتظار داشت که مقداري کساني که دل خوشي از حکومت به هر دلايل ندارند به عنوان راي اعتراض خود در مخالفت با رفسنجاني به عنوان سمبول اين کار ها بخواهند به احمدينژاد بدهند.
ب.ن.: آقاي مهرزاد بروجردي ميگويد روند شهري شدن جامعه ايراني که بعد از انقلاب شتاب پيدا کرد نيز در معادلات سياسي اخير ايران بيتاثير نبود، که دغدغههائي متفاوت با طبقه روشنفکر دارند. وي مي گويد
مهرزاد بروجردي: طبقه پائين شهري به هيچ وجه حساسيتهاي فرهنگي را که طيف روشنفکران دارند، با خود ندارند. بستن روزنامه ها تاثير چنداني در زندگي روزمره آنها نميکند. اين از تيراژ پائين مجلات و روزنامههاي روشنفکري خود را به نحو بارزي نشان ميدهد. چيزهائي که براي آنها مسائل روز است، مسئله تورم است، مسئله بيکاري است و مسئله فساد اداري و فساد اقتصادي است در جامعه. آنها طبقهاي هستند که بيش از همه با اين مسائل دست به گريبان هستند و بنابراين ميتوانند آقاي احمدينژاد را به عنوان سمبولي براي مشکلات فعلي خود ببينند.
ب.ن.: آقاي مهرزاد بروجردي، استاد دانشگاه سيراکيوز، با توجه به طبيعت محافظهکار – از نظر اقتصادي -- سران نظام، در امکان آقاي احمدينژاد براي برآورد کردن خواستههاي مردم و وعدههائي که داده است ترديد دارد.
مهرزاد بروجردي: به نظر من به هيچ وجه آقاي احمدينژاد نبايد به عنوان رابينهودي تلقي بشود که ميخواهد بيايد و مناسبات اقتصادي جامعه را عوض کند. يادمان باشد و اين درک تاريخي را داشته باشيم که شوراي نگهبان يا تشخيص مصلحت به عنوان بالاترين مراجع تصميمگيري سياسي نظام ما شديدا و شديدا در خط حمايت از مالکيت خصوصي عمل ميکنند و اين مالکيت خصوصي و حقوق سرمايهداران و غيره را کاملا شوراي نگهبان و تشخيص مصلحت همواره در اين رابطه راي داده اند. بنابراين من هيچ اميدي نميبينم که آقاي احمدينژاد اگر هم انتخاب بشود بيايد و تغييري اساسي يا کيفي در مناسبات اقتصادي جامعه بدهد. اين هم به عنوان يکي ديگر از شعارهاي انتخاباتي نيروهاي مختلف ميتوان گذاشت. مسئله من اين است که اين تاکتيک ها برد تبليغاتي بسيار دارد.
ب.ن.: آقاي مهرزاد بروجردي از سوي ديگر، انتخاب احتمالي احمدينژاد به رياست جمهوري اسلامي را نيز به منزله پايان جنبش اصلاحات نميداند.
مهرزاد بروجردي: مردم همشه ميتوانند راي اعتراض به وضع موجود را با بيرون کردن يک دسته از افراد نشان بدهند. واين به معني اعتبار هيچکدام از اين گروه ها نيست. فکر ميکنم نيروهاي رفرميستي، يا نيروهاي اصلاح طلب بد عمل کردند حقيقتا، ولي اين را به عنوان پايان جنبش اصلاح طلبي در ايران نميشود گذاشت چون اين فراتر از شخصيت چهارتا آدم سياسي است و يک سري تحولات اجتماعي در جامعه ما آن جنبش را به وجود آورده که به نظر من به هيچ وجه آنها از بين نرفته و سرجاش هست. اينکه يک جامعه اي دارد جوان ميشود، شهري ميشود، باسواد ميشود، همه به معني اين است که اينها سربازان پياده يک جنبش اصلاح طبي هستند.
ب.ن.: از سوي ديگر، انتخابات امسال برآمدن قدرت نيروهاي مسلح به خصوص سپاه پاسداران انقلاب اسلامي و واحد شبهنظامي آن بسيج را نشانه مي زند.
مهرزاد بروجردي: نزديک به سه دهه است که سپاهيان به عنوان معاونين و فرمانبرداران روحانيت عمل کردند و کارهاي آنها را انجام دادند و پادوي حکومت بودند ولي امروزه چه از لحاظ توان نظامي و چه از لحاظ توان اقتصادي، چون بسياري از اينها وارد شبکه هاي اقتصادي شدند، از نيروئي برخوردار هستند که هم ميتوانند راي بياورند و هم ميتوانند پشت پرده عمل کنند و يک نيروي سازمانداده شدهاي هستند که از نظم لازم را براي مداخله جدي در سياست بهرهمندهستند و بنابراين فکر ميکنم بعيد است اين نيروها را با اين صحبت بشود از سر باز کرد که نظاميان نقشي در سياست نبايد داشته باشند.