(rm) صدا | [ 4:24 mins ]
با انتخاب محمود احمدي نژاد به عنوان ششمين رئيس جمهوري اسلامي ايران، يك عصر جديد سياسي در ايران آغاز شده است. اين پيروزي عليرغم تبليغات وسيع هواخواهان دموكراسي در داخل و خارج از ايران كه مردم را به حمايت از اصلاح طلبان و يا تحريم انتخابات تشويق مي كردند، صورت گرفت. دكتر بيژن جليلي استاد علوم سياسي دانشگاه ژنو در مورد علت پيروزي محمود احمدي نژاد به راديو فردا مي گويد: يكي اين است كه مردم از اين طبقه رهبر كه در اين 26 سال مملكت را اداره مي كنند، خسته شدند، دليل دوم اين است كه مطالبي كه آقاي احمدي نژاد مطرح كرده مربوط به وضع اقتصادي بسيار بد اكثر ملت ايران است و سوم اين كه اختلافاتي در درون نظام به وجود آمده و آقاي خامنه آن روابط اساسي كه در اين 16 سال گذشته با آقاي رفسنجاني داشت، قطع كرده. آيا با روي كار آمدن محمود احمدي نژاد، تنش هاي ديرپاي درون حاكميت جمهوري اسلامي كاهش پيدا خواهد كرد؟ علي جم از راديو فردا در مصاحبه با بيژن جليلي، استاد دانشگاه در ژنو و تحليلگر مسائل ايران به اين پرسش پرداخته است.
علي جم (راديو فردا): با انتخاب محمود احمدي نژاد به عنوان ششمين رئيس جمهوري اسلامي ايران، يك عصر جديد سياسي در ايران آغاز شده است. اين پيروزي عليرغم تبليغات وسيع هواخواهان دموكراسي در داخل و خارج از ايران كه مردم را به حمايت از اصلاح طلبان و يا تحريم انتخابات تشويق مي كردند، صورت گرفته است. از دكتر بيژن جليلي استاد علوم سياسي دانشگاه ژنو علت پيروزي محمود احمدي نژاد را جويا شدم.
دكتر بيژن جليلي: چند دليل عمده دارد. يكي اين است كه مردم از اين طبقه رهبر كه در اين 26 سال مملكت را اداره مي كنند، خسته شدند. آقاي رفسنجاني مثلا 26 سال است كه نقش اساسي در اين نظام داشته و بسياري قولها داده كه انجام نشده و بنابراين يك مقداري خواستند يك شخصيت جديدي را انتخاب كنند. دليل دوم اين است كه مطالبي كه آقاي احمدي نژاد مطرح كرده مربوط به وضع اقتصادي بسيار بد اكثر ملت ايران است كه مردم فقير در ايران در سال هاي اخير فقيرتر از گذشته شدند، كساني كه دارا بودند داراتر شدند و اين اختلاف طبقاتي در ايران بسيار زياد شده و حرف هايي كه آقاي احمدي نژاد زده، طبعا مورد پسند آن گروهي هستند كه وضع اقتصاديشان بد است. و سومين دليل اين است كه اختلافاتي در درون نظام به وجود آمده و به نظر من آقاي خامنه اي رهبر جمهوري اسلامي آن روابط اساسي كه در اين 16 سال گذشته با آقاي رفسنجاني داشت، آن را قطع كرده و بنابراين از آقاي رفسنجاني آن حمايتي كه بايد مي شد نكردند و حمايت را بيشتر از آقاي احمدي نژاد كردند.
ع . ج: به اعتقاد اكثر كارشناسان مسائل ايران، با در دست گرفتن قوه مجريه تمامي ابزارهاي قدرت به جناح محافظه كار سپرده شده و حكومت يكپارچه شده است. ولي دكتر جليلي معتقد است بحران سياسي درون رژيم با انتخاب آقاي احمدي نژاد بيشتر خواهد شد.
دكتر بيژن جليلي: نظام ظاهرا يكپارچه شده، ولي ديري نخواهد گذشت كه اين گروه هايي كه از كار بركنار شدند، استعفا ندادند، خارج از دور نيستند. همينها در اولين فرصت زمينه را آماده خواهند كرد كه فشارهايي به دولت جديد بياورند و بنابراين يك اختلاف داخلي بين كساني كه در نظام نقش داشتند و دارند، به وجود خواهد آورد و اين يكپارچگي به نظر من ديري نخواهد گذشت كه از بين برود و يك نوع بحران داخلي در درون نظام به وجود بيايد.
ع . ج: در مورد سياست خارجي دكتر جليلي تحول عمده اي را در مسائل حساسي چون مناقشات اتمي و مناسبات با آمريكا پيش بيني نمي كند.
دكتر بيژن جليلي: من فكر نمي كنم تغيير عمده اي به وجود بيايد. البته آقاي احمدي نژاد يك مقداري در گفتارشان تندرويي خواهند كرد، يك مقداري ديد سياست خارجي ممكن است تغيير كند، ولي در اساس سياست خارجي تغيير نخواهد كرد، چون اساس سياست خارجي در دست رئيس جمهوري نيست و در دست رهبر و گروهي كه با رهبر كار مي كنند است و ايشان است كه تصميم مي گيرد خطوط اصلي سياست خارجي چه باشد.
ع . ج: آيا اصلاحات در ايران با آقاي خاتمي خاتمه پيدا مي كند؟
دكتر بيژن جليلي: هميشه صحبت از اصلاحات است. اگر تاريخ جمهوري اسلامي را نگاه كنيم، در اين 26 سال اولين كسي كه مي خواست اصلاحات كند، خود آقاي بازرگان اولين نخست وزير جمهوري اسلامي بود و همه به نوعي اصلاح طلب هستند، ولي هيچكدام تا حالا عملا اصلاح اساسي نداشته و اگر هم تغييراتي دادند، جزئي و سطحي بوده. اگر اصلاحات اساسي در اين نظام به وجود بيايد، نظام از هم مي پاشد. براي اين كه اصلاحات اساسي در اين نظام شكل بگيرد بايد قانون اساسي تغيير كند و به جز اين كار، كار ديگري نمي توان كرد واقعا براي اصلاحات.
