اوجگیری بهای نفت خام به فراتر از بشکه ای 65 دلار و چشم انداز افزایش درآمد ارزی ایران و کشورهای صادر کننده

با افزایش بهای نفت، درآمد کشورهای صادرکننده از جمله ایران رو به افزایش گذاشته است. روزنامه «لاتریبون» چاپ پاریس در شماره دیروز خود با استناد به برآورد های کارشناسی می نویسد که اگر بهای نفت تا پایان سال جاری میلادی بالای هر بشکه 60 دلار نوسان کند، در آمد نفتی ایران در سال 2005 به 40 میلیارد دلار افزایش خواهد یافت، که 5 میلیارد دلار از سال گذشته بیشتر خواهد بود. ولی می توان گفت علیرغم افزایش درآمد، بسیاری از کشور‌های نفت خیز، با اوج‌گیری واردات، افزایش هزینه‌های دفاعی، تزریق نقدینگی بیشتر در بازار های مسکن و سهام، و کشمکش بر سر تقسیم رانت نفتی و گسترش فساد روبرو خواهند شد. فریدون خاوند (رادیوفردا، پاریس): کشور های صادر کننده نفت دورانی طلایی را از سر میگذرانند که حدود پنج سال و نیم پیش آغاز شده و چنین به نظر میرسد که پایان آن نیز نزدیک نیست. در حالی که بهای هر بشکه نفت در بازار نیویورک مرز 65 دلار را پشت سر گذاشته و به سوی هفتاد دلار پیش می‌رود، بحث بر سر چگونگی استفاده از دلار های نفتی بالا گرفته، به ویژه دلار هایی که به خزانه یازده کشور عضو اوپک سرازیر شده. روزنامه «لاتریبون» چاپ پاریس در شماره دیروز خود با استناد به برآورد های کارشناسی می نویسد که اگر بهای نفت تا پایان سال جاری میلادی بالای هر بشکه 60 دلار نوسان کند، در آمد ارزی اعضای «اوپک» از محل صدور این کالا در سال 2005 به 560 میلیارد دلار خواهد رسید، 35 در صد بیش از در آمد آنها از همین محل در سال 2004. در این ارزیابی، در آمد نفتی ایران در سال جاری میلادی 40 میلیارد دلار پیش بینی شده، 5 میلیارد دلار بیش از سال گذشته. در سال‌های پایانی دهه 1970 و آغاز دهه 1980 میلادی، دلار های حاصل از دو شوک نفتی به گونه‌های مختلف بر اقتصاد جهانی تاثیر گذاشتند. در شرایط کنونی، 560 میلیارد دلار پیش بینی شده برای اعضای «اوپک» چگونه به مصرف خواهد رسید؟ طرح پرسش بدین گونه نادرست است، به این دلیل ساده که عربستان سعودی 25 میلیون نفری با 130 میلیارد دلار و نیجریه 137 میلیون نفری تنها با 30 میلیارد دلار، طبعا در وضعیت یکسانی قرار ندارند. با اینهمه می‌توان گفت که بسیاری از کشور‌های برخوردار از دلار‌های نفتی با پدیده‌هایی چون اوج‌گیری واردات، افزایش هزینه‌های دفاعی، تزریق نقدینگی بیشتر در بازار های مسکن و سهام، کشمکش بر سر تقسیم رانت نفتی و گسترش فساد روبرو خواهند شد. خوشبختانه در همین کشورها، جریان‌های دیگری نیز هستند که با بهره‌گیری از تجربه گذشته، تلاش می‌کنند دلارهای نفتی به سود توسعه پایدار و در خدمت نسل‌های امروز و فردا به کار گرفته شوند.