در انتخابات ریاستجمهوری سال ۲۰۰۰، حدود یک ساعت پس از تعطیلی مراکز رأی‌گیری در ساحل شرقی آمریکا، از جمله ایالت فلوریدا که در تعیین سرنوشت انتخابات نقش بسیار مهمی داشت، اکثر شبکه‌های تلویزیونی آمریکا خبر پیروزی ال گور، نامزد حزب دمکرات، و شکست جرج دبلیو بوش، نامزد حزب جمهوریخواه را پخش کردند.
در آن انتخابات، به‌دلیل فاصله بسیار کمِ آرایی که دو نامزد به دست آورده بودند، تعیین برنده اصلی انتخابات بسیار دشوار بود.
چند ساعت بعد شبکه‌های تلویزیونی مجبور شدند در یک اقدام بی‌سابقه خبر قبلی خود را تصحیح کنند و با توجه به نتایج شمارش آرای پستی اعلام کنند که جرج بوش به پیروزی رسیده است.
نتایج آرا در ایالت فلوریدا به کانون یک جدال حقوقی بدل شد که ۳۶ روز ادامه یافت. سرانجام دیوان عالی آمریکا در این موضوع دخالت کرد و دستور داد شمارش مجدد آرای ایالت فلوریدا متوقف شود، و در پایان این ماجرای سیاسی و حقوقی طولانی، در روز ۱۲ دسامبر جرج دبلیو بوش به عنوان پیروز انتخابات ریاستجمهوری معرفی شد.
در انتخابات امسال نیز با وجود گذشت حدود ۲۴ ساعت از پایان رأی‌گیری هنوز برنده انتخابات مشخص نشده است. دلایل این تأخیر چیست و انتخابات امسال آمریکا چه تفاوتی با دوره‌های دیگر دارد؟
درصد احتمال اشتباه
طی ۲۰ سال اخیر، به دلایل گوناگون، جامعه آمریکا دچار اختلاف و رأی مردم به شدت قطب‌بندی شده است. به این دلیل، در انتخابات سراسری، میزان رأی هر یک از دو حزب در حد نسبتاً ثابتی باقی مانده و معمولاً هیچ نامزدی با برتری مشهود به پیروزی نمی‌رسد. در نتیجه، برای اعلام پیروزی قطعی هر یک از نامزدها باید تا پایان شمارش تمامی آرا منتظر ماند.
نکته دیگر این است که اعلام برنده انتخابات اگر در همان شب صورت بگیرد، خبر رسانه‌‌ای است و نه تصمیم نهادهای مسئول. شبکه‌های تلویزیونی و بنگاه‌های خبری با استفاده از الگوریتم بررسی آرا در انتخابات قبلی، نظرسنجی از رأی‌دهندگان و در نظر گرفتن نتایج لحظه‌به‌لحظه شمارش آرا در حوزه‌های گوناگون اظهارنظر می‌کنند.
تفاوت‌های انتخابات امسال
در انتخابات آمریکا، مثل هر انتخابات دمکراتیکی در سراسر جهان، مردم با حضور در مراکز رأی‌گیری رأی خود را به صندوق می‌ریزند. ولی امسال به دلیل نگرانی از شیوع ویروس کرونا، تعداد آرای پستی به شکل چشمگیری افزایش یافته است. طبق آماری که دانشگاه فلوریدا جمع کرده، حدود ۶۴ میلیون نفر از طریق پست رأی داده‌‌اند که دو برابر سال ۲۰۱۶ است.
شمارش آرای پستی که در مقیاس ایالتی انجام می‌شود، به‌دلیل روند سنجش صحت آرا که بر اساس بررسی مشخصات فردی رأی‌دهندگان است، زمان بیشتری می‌برد. در عین حال، هر یک از ایالت‌ها برای شروع شمارش و نحوه شمارش آرا مقررات متفاوتی دارند.
برای مثال، در ایالت کارولینای شمالی، شمارش آرای پستی از زمان دریافت آن‌ها شروع شد ولی در ایالت پنسیلوانیا که مجلس ایالتی در کنترل جمهوری‌خواهان است، شمارش آرای پستی قبل از روز رسمی انتخابات ممنوع شده بود. در ویسکانسین و میشیگان نیز شمارش آرای پستی قبل از روند انتخابات ممنوع بود.
پنسیلوانیا و میشیگان دو ایالت تعیین‌کننده در انتخابات امسال‌اند. در ایالت پنسیلوانیا که در کنترل جمهوری‌خواهان است، دولت محلی تلاش کرد با تصویب مقرراتی شمارش آرایی را که سه روز پس از انتخابات دریافت می‌شوند ممنوع کند، ولی دیوان عالی آمریکا این مقررات را غیرقانونی اعلام کرد. نکته جالب این است که دیوان عالی آمریکا در مورد اختلاف حقوقی مشابهی در ایالت ویسکانسین نظر دولت محلی جمهوریخواه را تأیید کرد.
رأی‌دهندگان غایب
رأی‌دهندگان غایب افرادی هستند که در زمان رأی‌گیری در آدرس ثبت‌شده خود در کمیسیون انتخابات زندگی نمی‌کنند، مثل پرسنل نیروهای مسلح، دیپلمات‌ها و یا افراد دیگری که به هر دلیل در روز رأی‌گیری در ناحیه محل زندگی خود نیستند.
در گذشته این افراد موظف بودن که چند هفته قبل از انتخابات، دلیل غیبت خود را به کمیسیون انتخابات اطلاع دهند. اما امسال با توجه به محدودیت‌های ناشی از بحران کرونا این شرط حذف شده و این افراد می‌توانند از طریق پست رأی خود را ارسال کنند.
در سال ۲۰۰۰، آرای رأی‌دهندگان غایب در ایالت فلوریدا در پیروزی جرج دبلیو بوش نقش تعیین‌کننده‌‌ای ایفا کرد. جمهوری‌خواهان، با فشار قضایی، کمیسیون انتخابات را مجبور کردند تمامی آرای رأی‌دهندگان غایب را که ایراد داشتند و حتی رأی افرادی را که دو بار رأی داده بودند، بپذیرند.
کالج‌های انتخاباتی (الکترال)
آمریکا به ۵۳۸ کالج انتخاباتی تقسیم شده و هر نامزدی برای پیروزی باید حداقل آرای ۲۷۰ کالج انتخاباتی را به دست بیاورد. در نتیجه، گاهی اوقات یک نامزد حتی با به دست آوردن تعداد بیشتری از آرای مستقیم مردم ممکن است در کالج‌های انتخاباتی به حد نصاب لازم نرسد و شکست بخورد.
نتایج رسمی آرا در کالج‌های انتخاباتی معمولاً حدود شش هفته پس از رأی‌گیری اعلام می‌شود. امسال مسئولان کالج‌های انتخاباتی قرار است در جلسه روز ۱۴ دسامبر نتایج رسمی را اعلام کنند و سپس کنگره آمریکا با اعضای جدیدش روز ششم ژانویه ۲۰۲۱ برای تایید این نتایج تشکیل جلسه خواهد داد.
از روز برگزاری رأی‌گیری تا آن تاریخ به احتمال زیاد ادعاهای سیاسی و حقوقی متعددی در مورد نتایج رأی‌گیری مطرح خواهد شد و این ممکن است اعلام برنده قطعی انتخابات را بیشتر به تأخیر بیندازد.
