كودكان كار و آسيب هاي اجتماعي: مصاحبه با مديرعامل انجمن حمايت از حقوق كودكان

مدير امور آسيب هاي شهرداري تهران گفت: در نيمه اول امسال بيش از سه هزارو 600 كودك خياباني جمع آوري شدند و هنوز شيوه اجراي آيين نامه ساماندهي كودكان خياباني مشخص نشده است، هرچند ماهها از تصويب اين آيين نامه مي گذرد. مسعوده مشايخ مديرعامل انجمن حمايت از حقوق كودكان در مصاحبه با راديو فردا مي گويد: كودكاني كه شما در خيابان مي بينيد كه مشغول گل فروشي و آدامس فروشي، فال و غيره هستند، قشر خوشبخت كودكان كار هستند؛ آن طبقه اي كه واقعا مورد ظلم واقع مي شوند و هرگز من و شما آنها را نمي بينيم، بچه هايي هستند كه در كارگاه ها و زيرزمين ها مشغول كار هستند؛ كساني كه در ازاي روزي هشت ساعت كار در ماه چيزي حدود 50 هزار تومان مي گيرد. خانم مشايخ مي گويد: قوانين در اين مورد روي كاغذ كافي است، ولي هيچ ارگاني خاص، معين و مسئولي براي كودكان خياباني نداريم. به گفته خانم شيخان اكنون خطر نوظهور ديگري نيز از سوي كودكان كارو خياباني جامعه را تهديد مي كند: خطر نسل دوم اين كودكان. مدير امور آسيب هاي شهرداري تهران مي گويد در نيمه اول امسال بيش از سه هزارو 600 كودك خياباني جمع آوري شدند و هنوز شيوه اجراي آيين نامه ساماندهي كودكان خياباني مشخص نشده است، هرچند ماهها از تصويب اين آيين نامه مي گذرد. بنا بر آمار حدود 80 درصد كودكان خياباني، كودكان كار هستند، كودكاني كه كار مي كنند كه سواي كودكان فراري و بي سرپرست شناخته مي شوند و در صورت عدم اشتغال، خانواده آنان از تامين معاش درمي مانند. به گزارش خبرگزاري ايسنا اكثر اين كودكان به بيماري هاي قلبي، چشمي، تنفسي، پوستي، شنوايي و مشكلات گفتاري مبتلا هستند. بسياري از آنها از كمبود توجه رنج مي برند و اكثريت عظيم آنها هيچ گونه مهارت شغلي ندارند. نازي عظيما از راديو فردا در گزارشي در اين باره با مسعوده مشايخ مديرعامل انجمن حمايت از حقوق كودكان مصاحبه كرده است. نازي عظيما (راديو فردا): مديرعامل انجمن حمايت از حقوق كودكان سواي اين بيماري ها، به بيماري هاي كودكان خياباني، بيماري ديگري را نيز اضافه مي كند، بيماري هاي انگلي. مسعوده مشايخ: من فكر مي كنم يك بيماري ديگري را كه حتما بايد اضافه كنيم، انگل هاي دستگاه گوارش است. چنانكه انگل هاي داخل موي سر هم همينطور كه فقط و فقط به علت عدم رعايت مسائل بهداشتي است. ن . ع: مسعوده مشايخ زندگي كودكان خياباني را در بهترين نوع خود چنين توصيف مي كند: مسعوده مشايخ: كودكاني كه شما در خيابان مي بينيد كه مشغول گل فروشي و آدامس فروشي و فال و غيره هستند، از صبح كه از منزل خارج مي شوند، در خيابان ها براي خودشان پرسه مي زنند و چيزي را مي فروشند، بعد معمولا نزديك ظهر مي روند جلوي رستوراني جايي يك ته مانده غذايي هم گيرشان مي آيد و بعد تمام روز را در خيابان جست و خيز كودكانه شان را هم انجام مي دهند، ضمن اين كه با خطرات بسيار متعدد مواجه هستند، شب كه به منزل برمي گردند مبلغي بين دو هزار و 500 تا چهار هزار تومان به خانواده پول مي دهند. ن . ع: او كودكان خياباني را قشر خوشبخت كودكان كار مي داند. قشر بدبخت آنان ديده نمي شوند. مسعوده مشايخ: اينها قشر خوشبخت كودكان كار هستند. آن طبقه اي كه ديگر واقعا مورد ظلم واقع مي شود و هرگز من و شما هم آنها را نمي بينيم، بچه هايي هستند كه در كارگاه ها و زيرزمين ها مشغول كار هستند. بچه در ازاي روزي هشت ساعت و هفته اي پنج يا شش روز كار در ماه چيزي حدود 50 هزار تومان مي گيرد. با هما خرده نان و پنيري كه بايد تمام روز با همان مقدار بسيار بسيار كم غذا بسازند و شب خسته و كوفته آن جسم ناتوانشان به خانه برگردد. ن . ع: مگر طبق قانون كار اشتغال كودكان در ايران ممنوع نيست؟‌ مسعوده مشايخ: چرا كاملا ممنوع است. خيلي چيزها ممنوع است، ولي واقعيت هم وجود دارد. ما الان يك وزارتخانه داريم به نام وزارت رفاه و تامين اجتماعي. قوانينمان هم همه در كاغذ و كتابها نوشته شده كافي هست، ولي چه كسي اجرا مي كند؟ ن . ع: مسعوده مشايخ كوتاهي دولت از انجام وظيفه خود در قبال رسيدگي به وضع كودكان خياباني را از مهمترين مشكلات در اين زمينه مي داند. مسعوده مشايخ: يك مشكل بزرگ كه داريم اين است كه متولي خاص، معين و مسئولي براي كودكان خياباني نداريم. يعني آيا سازمان بهزيستي بايد مسئول اينها باشد، شهرداري و شوراي شهر، نيروي انتظامي يا وزارت رفاه. هنوز هيچ نهاد و ارگاني مسئوليت اين كه من متولي كودكان خياباني بايد باشم نداريم. ن . ع: مسعوده مشايخ خطر آلودگي به دزدي، فحشا و اعتيا را نتيجه طبيعي زندگي كودكان خياباني مي داند كه به جامعه آسيب هاي شديدي وارد مي آورد. اما به گفته او اكنون خطر نوظهور ديگري نيز از سوي كودكان كارو خياباني جامعه را تهديد مي كند، خطر نسل دوم اين كودكان. مسعوده مشايخ: ما مدام مي گفتيم به فكر كودكان خياباني باشيد، براي اين كه برخي از اينها به زودي با هم ازدواج مي كنند و نسل دوم اينها به دنيا مي آيد. ما مي آييم به يك زوج جوان يك مبلغي وام مي دهيم مي گوييم خب برويد ازدواج كنيد و فكر مي كنيم كه ازدواج كردن مشكل جوانان جامعه را حل مي كند، در حالي كه جوانان جامعه ابتدا بايستي كار داشته باشند. ن . ع: اين بچه هاي نسل دوم كودكان كار چه خصوصياتي دارند؟ مسعوده مشايخ: اين بچه ها از آغازي كه خودشان را مي شناسند، با تمام ابعاد تكدي گري و اصلا آن بخشي كه ما مي گوييم كرامت و فضيلت والاي انساني و ازادي توام با مسئوليت انسان در پيشگاه خداوند، اصل دوم قانون اساسي ببينيد آيا در اين خانواده ها اصلا ديگر وجود دارد؟