دادگاه حقوق بشر اروپا روز سه‌شنبه ۳۰ شهریور در حکمی اعلام کرد که روسیه مسئول «ترور» الکساندر لیتویننکو، مامور امنیتی سابق روسیه است که سال ۲۰۰۶ در لندن روی داد.
لیتویننکو که در زمان مرگ ۴۳ سال داشت یکی از منتقدان سرسخت ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه، بود.
او روز اول نوامبر ۲۰۰۶ پس از نوشیدن یک فنجان چای آلوده به ایزوتوپ‌های رادیواکتیو پلوتونیوم ۲۱۰ به شدت مسموم و بیمار شد و چند روز بعد در بیمارستان درگذشت.
تحقیقات دولت بریتانیا که در سال ۲۰۱۶ به پایان رسید در نتیجه‌گیری خود اعلام کرد که احتمالا ولادیمیر پوتین شخصا عملیات نهادهای امنیتی روسیه برای ترور آقای لیتویننکو را تایید کرده است.
در این تحقیقات دو مامور امنیتی روسیه به نام‌های آندری لوگووی که اکنون نماینده دومای روسیه است و دمیتری کووتون به عنوان مظنونان اصلی معرفی شدند.
دادگاه حقوق بشر اروپا در حکم خود گفت: «بدون هیچ تردیدی» به این نتیجه رسیده است که این قتل توسط آندری لوگووی و دمیتری کورتون انجام شده و«از شواهد قوی که وجود دارد به نظر می‌رسد که آن‌ها به عنوان ماموران امنیتی حکومت روسیه الکساندر لیتویننکو را مسموم کرده‌اند».
هر دو مظنون این ترور و حکومت روسیه هرگونه مشارکت در مرگ آقای لیتویننکو را تکذیب کرده‌اند.
روسیه حکم دادگاه حقوق بشر اروپا را رد و آن را «بی‌اساس» توصیف کرد.
دمیتری پسکوف، سخنگوی کاخ کرملین، گفت: «دادگاه حقوق بشر اروپا اختیارات و توانایی فنی لازم برای برخورداری از اطلاعات کافی در این پرونده را ندارد. تحقیقات در این مورد هنوز به نتیجه نرسیده و بنابراین می‌توان گفت که حکم دادگاه بی‌اساس است».
خبرگزاری رویترز نیز گزارش داد که آندری لوگووی حکم دادگاه حقوق بشر اروپا را «تصمیمی با انگیزه‌های کاملا سیاسی» توصیف کرده است.
الکساندر لیتویننکو مامور اداره امنیت فدرال روسیه بود و در سال ۱۹۹۹ پس از افشای طرح این اداره برای قتل بوریس برزوفسکی، سرمایه‌دار بزرگ روس، از کشور گریخت.
بوریس برزوفسکی یکی از چهره‌های پرقدرت و با نفوذ الیگارشی روسیه بود که پس از فروپاشی اتحاد شوروی و خصوصی‌سازی صنایع و سرمایه‌های بخش دولتی در دهه نود میلادی به ثروت هنگفتی رسیدند.
آقای برزوفسکی به عنوان یکی از افراد با نفوذ در حلقه نزدیکان به بوریس یلتسین، رئیس‌جمهوری وقت روسیه، در قدرت‌گیری ولادیمیر پوتین و رسیدن او به مقام ریاست‌جمهوری در سال ۲۰۰۰ نقش مهمی ایفا کرده بود.
ولی ولادیمیر پوتین پس از تثبیت موقعیت خود تصمیم گرفت نفوذ سیاسی الیگارشی روسیه را محدود کند. در نتیجه این تحولات آقای برزوفسکی به لندن نقل مکان کرد و به مرور انتقادهای او از ولادیمیر پوتین تشدید شد.
طبق گزارش‌ها، در همان سال ۲۰۰۶ که الکساندر لیتویننکو در لندن مسموم شد ولادیمیر پوتین با امضای قانون جدیدی به نهادهای امنیتی روسیه اجازه داد که در خارج ترورهای هدفمندی انجام دهند.
رابرت اوئن، قاضی بریتانیایی که ریاست تحقیقات درمورد مرگ آقای لیتویننکو را برعهده داشت در ژانویه ۲۰۱۶ گفت این احتمال وجود دارد که ولادیمیر پوتین شخصا عملیات مسموم کردن آقای لیتویننکو با هدف قتل او را تایید کرده است.
قاضی اوئن در پایان تحقیقات گفت کاملا اطمینان دارد که آندری لوگووی و دمیتری کووتون در ملاقاتی با آقای لیتویننکو در هتلی در لندن یک دُز کشنده از پلوتونیوم ۲۱۰ در چای او ریخته‌اند.
پلیس و دادستانی بریتانیا آثار این ماده را در هتل محل اقامت آندری لوگووی، رستوران و هواپیمایی که با آن پرواز کرده بود پیدا کردند. در دسامبر ۲۰۰۶ گزارش شد که او برای درمان مسمومیت ناشی از مواد رادیواکتیو در بیمارستانی در مسکو بستری شده است.
آندری لوگووی در سال ۲۰۰۷ به عنوان عضو دومای روسیه انتخاب شد و ولادیمیر پوتین در سال ۲۰۱۵ نشان «خدمت به سرزمین پدری» را به او اهدا کرد.
