وزیر نفت ایران از تصمیم این وزارتخانه برای پرداخت بدهی ۲ میلیارد دلاری جمهوری اسلامی بابت واردات گاز ترکمنستان و از سرگیری تحویل گاز این کشور در زمستان امسال خبر داد.
قبلا جواد اوجی وزیر نفت ایران گفته بود که کشور در زمستان با ۲۰۰ میلیون متر مکعب در روز کسری گاز مواجه است و طی هفته‌های گذشته مقامات ایران دیدارهایی با مقامات ترکمنستان درباره از سرگیری واردات گاز داشته‌اند.
آقای اوجی روز سه‌شنبه ۴ آبان‌ماه پس از دیدار با هیئت ترکمنستان به ریاست رشید مرادف، وزیر امور خارجه این کشور در جمع خبرنگاران گفت: «ما دو قرارداد گاز با ترکمنستان در دو نقطه از جغرافیای ایران (خراسان رضوی و گلستان) داریم که این قرارداد‌ها ۲۵ ساله است و ما روزانه از محل این دو قرارداد ۴۰ میلیون مترمکعب گاز از ترکمنستان وارد می‌کردیم.»
ترکمنستان از ابتدای سال ۲۰۱۷ به خاطر تعلل چندساله ایران در پرداخت بدهی گازی خود به ترکمنستان، فروش گاز به ایران را متوقف و به دیوان دادرسی بین‌المللی شکایت کرد.
این دادگاه در نهایت ایران را به پرداخت ۲ میلیارد دلار جریمه محکوم کرد.
آقای اوجی گفته است ایران می‌تواند با صادرات محصولات مورد نیاز ترکمنستان یا ارائه خدمات مهندسی، بدهی خود به این کشور را تسویه کند، اما معلوم نیست آیا ترکمنستان موافق این گزینه است یا خواهان دریافت ۲ میلیارد دلار پول خود است.
آمارهای مرکز پژوهش‌های مجلس نشان می‌دهد کل بدهی‌های رسمی شرکت ملی نفت ایران تا پایان سال ۹۸ به ۶۰ میلیارد دلار رسیده و خبرگزاری فارس اخیرا گزارش داد که این رقم تا ۷۰ میلیارد دلار اوج گرفته است.
بدین ترتیب مشخص نیست وزارت نفت یا شرکت ملی نفت ایران تصمیم دارند به چه ترتیبی بدهی به ترکمنستان را به صورت نقد پرداخت کنند.
آقای اوجی گفت، ایران دارای ظرفیت بالایی در صنایع پتروشیمی، پالایشگاهی، حفاری در خشکی و دریا، تجهیزات صنعت نفت و گاز است که می‌تواند به ترکمنستان ارائه دهد.
از طرفی ترکمنستان در پی قطع صادرات گاز به ایران، صادرات گاز به چین و روسیه را به شدت افزایش داده و معلوم نیست آیا گاز اضافی برای تحویل به ایران و کمک به جبران بخشی از کسری گاز زمستانی کشور دارد، یا نه.
آمارها رسمی گمرک چین نشان می‌دهد که در ۹ ماه ابتدایی سال ۱۸ میلیون تن (معادل تقریبا ۲۵ میلیارد متر مکعب) گاز از ترکمنستان وارد کرده که ۱۴ درصد بیشتر از دور مشابه پارسال است. چین همچنین از ماه گذشته به شدت با کسری گاز مواجه شده و خواهان گاز بیشتری از ترکمنستان است.
از طرفی روسیه که در سال گذشته ۴.۵ میلیارد متر مکعب گاز از ترکمنستان خریداری کرده بود، برای امسال قرارداد خرید ۸.۸ میلیارد متر مکعب گاز دارد.
کسری گاز در ایران امسال حتی زودتر از پارسال آغاز شده و گزارش‌ها حاکی است که نیروگاه‌های برق شمال کشور از مازندران تا تبریز به جای گاز، به مازوت‌سوزی روی آورده‌اند.
آقای اوجی نیز روز سه‌شنبه از ذخیره ۲.۸ میلیارد لیتر سوخت مایع (مازوت و گازوئیل) در مخازن نیروگاه‌ها و صنایع عمده کشور خبر داد تا جایگزین گاز طبیعی شود.
با استفاده از گزارش صدا و سیما، گمرک چین، شرکت گازپروم روسیه و رادیو فردا؛ د.خ/س.ن
