فعاليت کاوشگرهای مريخ پيما و مشکلات آنها از ديد مدير بزرگترين طرح فضايي ناسا

پيش از فرستادن دو کاوشگر به سطح مريخ، تصور نمي شد که دو کاوشگر بتوانند بيش از 600 متر بر سطح مريخ حرکت کنند، اما آنها بيش از حد پيش بيني شده توانستند بر سطح مريخ حرکت کنند و اطلاعات ويژه اي از جو و ترکيب مواد معدني مريخ به زمين بفرستند. با اين حال، حرکت کاوشگر اسپيريت، اخيرا با مشکل روبرو شده است. دکتر فيروز نادري، دانشمند ايراني تبار و مدير بزرگترين طرح فضايي ناسا، طرح مريخ در مصاحبه با راديو فردا از مشکلات سر راه اين دو کاوشگر مي گويد. پيش از فرستادن دو کاوشگر به سطح مريخ، تصور نمي شد که دو کاوشگر بتوانند بيش از 600 متر بر سطح مريخ حرکت کنند، اما آنها بيش از حد پيش بيني شده توانستند بر سطح مريخ حرکت کنند و اطلاعات ويژه اي از جو و ترکيب مواد معدني مريخ به زمين بفرستند. با اين حال، حرکت کاوشگر اسپيريت، اخيرا با مشکل روبرو شده است. رادیوفردا در اين باره با دکتر فيروز نادري، دانشمند ايراني تبار و مدير بزرگترين طرح فضايي ناسا، طرح مريخ، پرسيده است. فيروز نادري: در باره دو تا ارابه مريخ گرد، يکي از آنها که الان حدود سه کيلومتر را طي کرده. البته بايد بگويم آنوقتي که ما اينها را به فضا پرتاب کرديم، فکر مي کرديم بيش از 600 متر نروند، اما خوشبختانه توانسته اند بسيار بيش از آن يعني 5 برابر آنچه ما تصور مي کرديم، مسافت را طي کنند. يکي از آنها حدود سه کيلومتر رفته و رسيده به پاي تپه اي که ما مي خواهيم (دو کاوشگر) از اين تپه ها بالا بروند، چون رسوباتي در آنجا وجود دارد که مي خواهيم آنرا امتحان کنيم. چرخ جلو ارابه (مي دانيد که اينها 6 چرخ دارند)، مدتها ست که دارد برق زيادي مصرف مي کند و ما حدس مي زنيم که روغني که در اين چرخ هست و آنرا براي چرخيدن نرم مي کند، ممکن است يخ زده باشد و بنابراين چرخ ممکن است تا يکي دو هفته ديگر از کار بيفتد. ف.ا: اگر روغن چرخ يخ زده باشد، بايد بکلي از آن صرفنظر کرد، يا اينکه راهي وجود دارد؟ فيروز نادري: البته مي توانيم سعي کنيم حرارت بدهيم، داغ کنيم تا دوباره بکار بيفتد. ولي اگر نشد، ما هنوز مي توانيم اين ارابه را با پنج چرخ حرکت بدهيم و آن يکي تقريبا قفل مي شود ولي اشکالي ندارد. ف.ا: اين کدام کاوشگر بود؟ فيروز نادري: ارابه اسپيريت هست. ارابه آپورچونيتي رسيد به يکي از اين گودال هاي شهابي که تقريبا به اندازه يک استاديوم ورزشي، يک استاديوم فوتبال است و خيلي از چيزهايي که ما برايمان جالب بود، در دامنه اين گودال بود و نمي دانستيم که اگر کاوشگر وارد گودال بشود، آيا شيب آن طوري خواهد بود که بتواند دوباره بيرون بيايد يا نه. بعد از يکي دو هفته مطالعه در اين زمينه، متوجه شديم که شيب در حدود 20 درجه است، يعني همان شيبي که ما بر روي زمين هم امتحان کرده بوديم و ديديم که توانست بيرون بيايد. به اين دليل آنرا وارد گودال کرديم که هنوز در آنجاست و فعلا مشغول بررسي سنگهاي رسوبي در آن دامنه است.