(rm) صدا | [ 6:53 mins ]
هفدهم مرداد در جمهوري اسلامي روز خبرنگار ناميده شده است. در اين روز رهبران سياسي در بزرگداشت مقام روزنامه نگار و خبرنگار، سخن مي گويند و بيانيه و اعلاميه مي دهند. در همان حال روزنامه نگاران مستقل در محل انجمن صنفي دست به تحصن زده اند و در واکنش به بسته شدن روزنامه هاي جمهوريت و وقايع اتفاقيه، و سرکوب عمومي روزنامه ها، يک نوع سوگواري نمادين برگزار کردند. شماري از سرشناس ترين روزنامه نگاران ايران از جمله اکبر گنجي و عباس عبدي، همچنان در زندان، زنداني عقيده و وجدان هستند. حسن زرهي، سردبير نشريه شهروند کانادا در تورانتو، در مصاحبه با راديوفردا مي گويد که جامعه ايران جمع اضداد است، از يک طرف روز خبرنگار اعلام مي شود، و از طرف ديگر خبرنگاران به دليل بيکار شدن، به دليل تعطيل شدن روزنامه هاشان، و به دليل بي حرمتي که به کل اين حرفه مي شود، در اعتصاب غذا و تحصن هستند. وي مي گويد که در همين حال حجت الاسلام سيد محمد خاتمي، رئيس جمهوري اسلامي، پيامي فرستاد و از خبرنگار و خبرنگاري دفاع کرد، به آزادي خبر و خبر رساني حرمت گذاشت، انگار که از سياره و جامعه ديگري حرف مي زند. امير آرمين (راديوفردا): هفدهم مرداد در جمهوري اسلامي روز خبرنگار ناميده شده است. در اين روز رهبران سياسي در بزرگداشت مقام روزنامه نگار و خبرنگار، سخن مي گويند و بيانيه و اعلاميه مي دهند. در همان حال روزنامه نگاران مستقل در محل انجمن صنفي دست به تحصن زده اند و در واکنش به بسته شدن روزنامه هاي جمهوريت و وقايع اتفاقيه، و سرکوب عمومي روزنامه ها، يک نوع سوگواري نمادين برگزار کردند. شماري از سرشناس ترين روزنامه نگاران ايران از جمله اکبر گنجي و عباس عبدي، همچنان در زندان، زنداني عقيده و وجدان هستند.
در گفتگويي با حسن زرهي، مدير روزنامه شهروند در تورانتوي کانادا، از او درباره روز خبرنگار در ايران، با آن همه مشکلات براي روزنامه ها مي پرسم.
حسن زرهي (سردبير نشريه شهروند کانادا، تورانتو): جامعه ما شده است جامعه اضداد. در جمهوري اسلامي آدم ها حرف هاي خيلي خوب مي زنند، و يا روزهاي خيلي خوب و به ظاهر مناسبي را اعلام مي کنند، و کردارهاي خيلي بدي را انجام مي دهند. همين روز خبرنگار يکي از اين موارد است، که به دليل کشته شدن آقاي صارمي در مزار شريف افغانستان توسط طالبان، روز خبرنگار نام گرفت . آقاي صارمي خبرنگار سازمان خبرگزاري جمهوري اسلامي، ايرنا، بود که يک خبرگزاري دولتي هست. البته آنچه که در پي آن روز در حال اتفاق افتادن است مهم است. آقاي خاتمي امروز پيامي فرستادند که انگار رئيس جمهوري يک جامعه اي غير از جامعه و ممکلت و ميهني غير از ايران هستند. در روزي که خبرنگاران به دليل بيکار شدن، به دليل تعطيل شدن روزنامه هاشان، و به دليل بي حرمتي که به کل اين حرفه مي شود، در اعتصاب غذا و تحصن هستند، و جايي ندارند و مجبور هستند در انجمني که مسئول آن اعلام مي کند اين اعتصاب به آن انجمن ارتباط ندارد، جمع بشوند، ايشان پيامي مي فرستد که از خبرنگار و خبرنگاري دفاع مي کند، به آزادي خبر و خبر رساني حرمت مي گذارد، و گويي که از کره اي ديگري، از سياره ديگري، و از جامعه ديگري دارد حرف مي زند، که هيچکدام از اين حوادثي که همه ما شاهد آن هستيم در آن اتفاق نيافتاده است. اين دوگانگي ها، اين تضادها، اين از سويي جشن گرفتن، و از سويي در ماتم و سوگواري بودن اهالي همان حرفه، به نظر من نشانگر تضادهايي است در جامعه ما که دارد حکومت را به بن بست يا به انتخاب نهايي آن مجبور مي کند.
ا.آ.: فرموديد بن بست. رئيس قوه قضاييه هم اخيرا گفته است که کار برخورد با مطبوعات را به ارکان ديگر دولت واگذار مي کنيم. آيا اين همانطور که آقاي شمس الواعظين هم امروز در روزنامه شرق نوشتند، اين همه توقيف ها، بي حاصل بوده و در عصري که ماهواره و اينترنت هست، نمي شود جلوي آزادي خبر را گرفت، يا برنامه ديگري در پيش دارند که رئيس قوه قضاييه گفتند ما مطبوعات را از حوزه کارمان خارج مي کنيم.
حسن زرهي: بي ترديد جامعه بدون اطلاعرساني مستقل در دنياي امروز نمي تواند به پيش برود، هيچ جامعه اي. هر چقدر مستبد، هر چقدر عقب افتاده، هر چقدر زورگو و ظالم. وضعيت جامعه ما در ايران هم همينطور است. به عنوان مثال شما فکر کنيد که در ايران امروز روزنامه هاي منتشر مي شود که کار روزنامه نگاري نمي کنند. مثل کيهان که درست در روزي که جمعيت بزرگي از روزنامه نگاران به دليل در خطر افتاده حرفه و کار و روزنامه و روزگار خود در اعتصاب هستند، متن ضد اعتصاب منتشر مي کند. با معاون وزير ارشاد مصاحبه مي کند، و در آن مصاحبه اعلام مي کند که نقش خارجي ها، دشمنان، ضد انقلاب، و غيره در اين کار هست، و آنها سربازهاي انقلاب هستند و بايد با همه اين نقش ها که به گمان آنها براي براندازي هست مبارزه کنند. در جامعه اي با اين کيفيت، من فکر مي کنم که حکومت چاره اي ندارد، يا تسليم بايد شود، و يا دست به عملياتي بزند که سرکوب بزرگي خواهد بود و زيان هاي بيشتري را براي آن در پي خواهد داشت.
ا.آ.: به عنوان يک روزنامه نگاري که هم در ايران روزنامه نگاري کرديد، و هم در کانادا الان روزنامه موفق شهروند را دارد. براي ما توضيح دهيد که اين دوگانگي را چطور مي بينيد. يعني در کانادا و در ايران.
حسن زرهي: تقريبا دوگانگي غير قابل قياسي هست. يعني فکر کنيد شايد ماه گذشته بود که آقاي سحرخيز در تورانتو مهمان ما بودند و داشتند با شادماني از اينکه مجله آفتاب در اينجا منتشر مي شود و مجله اي است به نسبت مستقل و ديدگاه ها و آراي متفاوتي را منتشر مي کند، خبر مي دادند. مي دانيد بلافاصله پس از برگشتن ايشان به ايران، آفتاب تعطيل شد. در جامعه ايران، آنقدر بر روزنامه نگاران سخت گرفته شده است، که کمترين روزنه ها و امکانات باعث دلخوشي و اميد آنها براي ادامه آن کار مي شود. در کانادا يا آمريکا يا اروپا، کشورهاي آزاد، خلاف آنچه که در جوامع عقب افتاده، مستبد، و ظالم، نسبت به امر رسانه و خبررساني شاهد هستيم، اتفاق مي افتد. ما (در کانادا) در هيچ موردي و به هيچ عنواني، ملاحظه سانسور و تعقيب را نمي کنيم. من يک مثال خيلي صريح را خدمت شما بزنم. ماه گذشته نخست وزير کانادا مهمان ما مطبوعات قومي بود. ايشان به دليل ترافيک يا هر گرفتاري ديگري، نزديک به يک ساعت ديرتر از موعد قرار با ما به جلسه آمدند. من اعتراض کردم به اين دير آمدن ايشان، و ايشان شايد بارها و بارها عذرخواهي کرد. بعدها يادداشتي براي من نوشتند و گفتند که در ناچاري اين اتفاق افتاده است، و هرگز قصد بي حرمتي به روزنامه نگاران را نداشتم. اينها موارد غير قابل قياسي است از جامعه ايران و جامعه کانادا. شما اگر پيام امروز آقاي خاتمي را بخوانيد، اصلا آدم به عذاب دچار مي شود از اين بيگانه نگاه کني به آن جامعه و به آن آدم ها و به اهالي رسانه هايي که در آن اوضاع اسفبار امروزي هستند. ايشان انگار از يک سرزمين آباد و آزاد و از يک روزنامه نگاري مستقل و از يک فضاي مطبوعاتي امن حرف مي زند، در حالي که همه ما مي دانيم، و بي گمان ايشان بيش از هر کس ديگري مي داند، و ايشان اظهار تاسف مي کند از اين که در جشن مطبوعات، امروز در ايران نيست و در سفر است. در حالي که من فکر مي کنم ايشان بايد اظهار تاسف مي کرد از اين که در سوگ مطبوعات ايران نيست، نه در جشن مطبوعات ايران.
