چیرگی طراحی و تخیل بصری بر قصه و شخصیت ها در فیلم افسانه علمی «کاپیتان آسمان و جهان فردا»

علمی یا science fiction جدید به نام «کاپیتان آسمان و جهان فردا» که از آغاز این هفته در آمریکا بر پرده همگانی آمد، به خاطر ترکیب نقاشی‌های کامپیوتری خیره‌کننده و بازیگران مورد توجه منتقدان و تماشاگران قرار گرفته است. Sky Captain فیلمی است که به عنوان یک اثرهنری، مثل یک تابلوی نقاشی، بارها و بارها می‌توان به تماشای آن نشست، هرچند داستان گوئی و شخصیت پردازی را فدای طراحی می کند. بهنام ناطقي (راديوفردا): در فيلم جديد افسانه علمي Sky Captain and the World of Tomorrow يا «کاپيتان آسمان و جهان فردا» با شرکت ستارگان سينماي هاليوود، خانم گوئنت پلترا Gwyneth Paltrow و جود لا Jude Law نه تنها مناظر و اشياء بلکه هنرپيشه‌ها هم به نقاشي پستل شبيه هستند و اين فضاي روبه گذشته يا واپس‌نگر علمي را کارگردان هنرمند آقاي کري کانرن Kerry Conran با زحمت زياد از طريق نقاشي کامپيوتري و رنگ‌آميزي مصنوعي صحنه‌ها بدست آورده است. خانم پلترا نقش خبرنگار کنجکاوي را بازي مي‌کند که به اتفاق خلبان ماجراجو و محبوب سابقش، مي‌خواهد ارتباط ظاهر شدن روبات‌هاي غول‌آسا در نيويورک را با گمشدن دانشمندان کشف کند. جهان افسانه‌ علمي فيلم Sky Captain and the World of Tomorrow که داستان آن در باره هجوم روبات‌ها به نيويورک از يک کتاب داستان مصور برگرفته شده است، نوعي رجوع به آينده در گذشته است، يعني تصاوير يادآور نماهاي فيلم‌هاي افسانه‌علمي دهه‌هاي 1920 هستند، و مشخص‌ترين آنها، فيلم متراپوليس از فريتز لنگ. براي باورکردني ساختن اين تصاوير خيالي، کارگردان، کري کانرن، عکس‌هائي از گوشه‌ و کنار شهر را با نقاشي متحرک کامپيوتري روبات‌ها و هواپيماهاي جنگنده خيالي ترکيب کرده است. فيلم از نظر طراحي و تخيل بصري، خيره‌کننده است، و جهشي را نشانه مي‌زند در استفاده از طراحي و نقاشي کامپيوتري براي داستانگوئي. بازيگران در حاليکه در برابر پرده‌هاي خالي قرار گرفته‌اند، نقش‌هاي خود را طوري بازي کرده‌اند که گوئي روبات‌ها و جنگنده‌هاي خيالي را مي‌بينند. داستان فيلم در سال 1939 اتفاق مي‌افتد. اشغال نيويورک توسط روبات‌هاي عظيمي که در طراحي آنها از ماشين‌آلات صنعتي پيش از جنگ جهاني الهام گرفته شده، سبب مي‌شود که خلبان جنگي جو ساليوان، که جود لا نقش او را ايفا مي‌کند، به خدمت فراخوانده شود. فيلم ماجراي همکاري اوست با خبرنگار «پالي پرکينز» با بازي گوئنت پلترا، که مي‌خواهد از ارتباط هجوم روبات‌ها با گمشدن دانشمندان سردرآورد. همکاري اين دودلداده سابق براي نجات نيويورک از نابودي، عشق سابق را بين آنها بيدار مي کند. فيلم Sky Captain در ميان فيلم‌هائي که با الهام از کتابهاي داستان مصور ساخته شده‌اند، مثل بت‌من، اسپايدرمن، کت وومن، بيشتر از همه به فضاي داستان مصور وفادار است. اين فيلم را منتقدها ستايشي صادقانه از سريال‌هاي علمي دهه‌هاي قبل، مثل فلاش گوردون، و تجربه‌اي زيبا و اصيل در ترکيب فضاي فيلم‌هاي جنائي با افسانه علمي توصيف کرده‌اند اما آن را به خاطر اينکه به قول آقاي جک متيوز، منتقد «نيوز دي» قلبي پشت ظاهر خوش‌آيند و پرکار آن نمي‌تند، شايسته انتقاد دانسته‌اند. آقاي استفن هولدن در نيويورک تايمز مي‌نويسد فيلم Sky Captain and the World of Tomorrow که با اين همه زحمت و تصاويرخيره‌کننده ساخته شده، يادآور آن است که داستان‌گوئي و شخصيت‌ها از طراحي و ترفندهاي ويژه special effects با اهميت‌تر هستند. به نظر اين منتقد طراحي فيلم، اينکه همه تصاوير حالت رنگ‌پريده و مه‌آلود کارت‌پستال‌هاي قديمي را دارند، باعث شده‌است که شخصيت‌ها و عواطف آنها از دسترس تماشاگر دور شود و پريدگي رنگها، خطوط چهره بازيگران را نشان نمي‌دهد. اما اين فيلم شايد در سرگرم کردن تماشاگر با قصه‌اي باورنکردني اصرار ندارد. کارگردان و طراح هنرمند فيلم آقاي کري کانرن دنبال چيز ديگري است و با اين نخستين فيلم بلند خود، به عنوان هنرمندي وارد تاريخ سينما خواهد شد که براي نخستين بار يک فيلم سينمائي از ترکيب بازيگران و نقاشي کامپيوتري به وجود آورد که به خاطر جزئيات هنري به بارها و بارها ديدن مي‌ارزد.