مصر: اولویت باید تضمین آتش‌بس در غزه باشد؛ «تدابیر امنیتی جدید» برای تردد مقام‌های حماس

با وجود انتظار برای آغاز توافق حاصله میان دولت اسرائیل و گروه افراطی حماس از بامداد روز پنجشنبه و توقعاتی که برای تبدیل این وقفه در جنگ به آتش‌بس از سوی سران دولت‌ها و عوامل مختلف در صحنه بین‌المللی بیان شده، ارتش اسرائیل روز چهارشنبه اعلام کرد که عملیات نظامیان آن در باریکه غزه ادامه یافته و آن‌ها «تونل‌های تروریستی» بیشتری را در بخش شمالی این باریکه کشف کرده‌اند.

ارتش اسرائیل افزود که از آغاز عملیات زمینی خود در سه هفته و نیم پیش حدود ۴۰۰ دهانه تروریستی را کشف کرده است.

این بیانیه تکرار کرده که «سازمان تروریستی حماس زیرساخت‌های تروریستی زیرزمینی خود را در قلب محله‌های غیرنظامی، نزدیکی مناطق مسکونی، مدارس، بیمارستان‌ها، قبرستان‌ها و مناطق کشاورزی ایجاد کرده است».

موسی ابومرزوق، عضو دفتر سیاسی گروه افراطی حماس، روز چهارشنبه اول آذر در گفت‌وگو با شبکه الجزیره گفت توافق این گروه با اسرائیل از ساعت ۱۰ پیش‌ازظهر روز پنجشنبه دوم آذر اجرایی خواهد شد.

اسرائیل هنوز ساعت دقیق آغاز توافق را تأیید نکرده است. در برخی گزارش‌های تأییدنشده در رسانه‌های فلسطینی، زمان توافق از ساعت شش و نیم بامداد پنجشنبه گزارش شده است. (وقت محلی اسرائیل و باریکه غزه یکسان است).

در برخی از گزارش‌های رسانه‌های اسرائیلی آمده است که اسرائیل هر شب اسامی ۱۲ تن دیگر از شهروندانش را که روز بعد آزاد خواهند شد، دریافت خواهد کرد و در برابر، اسامی هر گروه از جمع کلی ۱۵۰ زندانی فلسطینی را که رها می‌کند، توسط عوامل میانجی‌گر به اطلاع حماس می‌رساند.

موسی ابومرزوق به الجزیره گفت اکثر افرادی که حماس آن را براساس این توافق آزاد خواهد کرد، شهروندانی با تابعیت کشورهای خارجی هستند. اما نگفت آیا آن‌ها دارای تابعیت اسرائیلی هم هستند یا نه.

اسرائیل تأکید کرده که موافقتش برای آزادی ۵۰ تن از شهروندان این کشور است. در برخی از گزارش‌ها آمده است که ممکن است حماس آزادی افرادی مانند کارگران تایلندی را نیز که از اسرائیل ربوده شدند، در این مرحله اجرایی کند اما آن جدا از رهایی ۵۰ شهروند اسرائیل هستند.

در این میان، احمد عبدالهادی، یک نماینده حماس در لبنان در نشست مشترک خبری در استقبال از حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران که به بیروت رفته، گفت حماس امیدوار است آتش‌بسی که اجرایی خواهد شد، به «پایان جنگ هم منجر شود».

این نماینده حماس در لبنان مدعی شد که «مقاومت» شروط خود را به اسرائیل «تحمیل کرده است».

شبکه الجزیره نیز ظهر چهارشنبه به نقل از «یک منبع حزب‌الله» خبر داد «در صورت پایبندی» اسرائیل به حفظ آرامش، این سازمان هم آماده است از اقدامات خود علیه اسرائیل دست بکشد.

این منبع افزود: «ما بخشی از توافق نبودیم...جنوب لبنان جبهه حمایت از غزه است و آتش‌بس در غزه شامل لبنان نیز هست...اما اگر اسرائیل شرایط را در قبال جنوب لبنان یا غزه به سوی بحران بیشتر ببرد، با واکنش تندتر حزب‌الله روبه‌رو خواهد شد».

فیصل بن‌فرحان، وزیر خارجه عربستان، روز چهارشنبه گفت وقفه در جنگ و توافق حاصله گامی در مسیر درست است و باید دید که آیا به آتش‌بس منجر می‌شود یا نه.

او گفت شورای امنیت یا می‌تواند شریک مجازات جمعی غزه باشد یا اطمینان یابد که شهروندان بی‌گناه از غذا، دارو و آب برخوردار می‌شوند. وزیر خارجه سعودی تأکید کرد که کمک‌رسانی به غزه باید مستمر باشد و به آزادی بیشتر ربوده‌شدگان مشروط نشود.

گروه دیده‌بان حقوق بشر سوریه که از بریتانیا رویدادهای داخلی سوریه را رصد می‌کند، اعلام کرد که در یک حمله هوایی منتسب به اسرائیل در بامداد چهارشنبه، اول آذر، اهداف وابسته به گروه‌های متحد با ایران در منطقه القلمون در اطراف دمشق بمباران شد.

دیده‌بان حقوق بشر با این یادآوری که حزب‌الله مواضع زیادی در این بخش از اطراف دمشق دارد، از کشته شدن افرادی در این حمله خبر داد.

ارتش اسرائیل هنوز در مورد حمله منتسب به این کشور در این روز علیه سوریه بیانیه‌ای صادر نکرده است. ارتش در روزهای گذشته چند حمله خود به سوریه را تأیید کرده بود.

شبکه لبنانی المیادین، که با ایران، سوریه و حزب‌الله هم‌سویی دارد، روز چهارشنبه اول آذر خبر داد که در حمله آمریکا به مواضع کتائب حزب‌الله در عراق، ۸ تن از اعضای این گروه کشته شدند.

منابع منطقه بامداد چهارشنبه گفته بودند که جت‌های آمریکایی مواضعی را در جنوب بغداد که مراکز استقرار این گروه بود، بمباران کردند.

سنتکام، ستاد فرماندهی مرکزی آمریکا، تأیید کرد که نیروهایش بامداد چهارشنبه حملات دقیقی را علیه دو واحد از تأسیسات گروه‌های نیابتی ایران در عراق انجام دادند.

ارتش آمریکا روز سه‌شنبه نیز اعلام کرد در واکنش به حمله موشکی شبه‌نظامیان نیابتی ایران به پایگاه عین‌الاسد در عراق، خودروها و نیروهای تحت حمایت جمهوری اسلامی را هدف قرار داد و به آن‌ها تلفاتی وارد کرد.

از آغاز جنگ اسرائیل و گروه افراطی حماس که مورد حمایت ایران است و از سوی آمریکا تروریستی شناخته شده، نیروهای نیابتی جمهوری اسلامی، ۳۲ بار به مواضع و نیروهای متحد آمریکا در عراق و ۳۴ بار به سوریه حمله کرد‌ه‌اند.

پاپ فرانسیس، رهبر کاتولیک‌های جهان، روز چهارشنبه اول آذر با هیئتی از خانواده‌های اسرائیلی‌هایی که فرزندان و سایر اعضای خانواده آن‌ها در حمله گروه افراطی حماس در روز ۱۵ مهر به غزه ربوده شدند، دیدار و با آن‌ها اظهار همدردی کرد.

شماری از فلسطینیانی نیز که بستگان آن‌ها ساکن باریکه غزه هستند، در این دیدار مشترک در دربار واتیکان حضور داشتند.

پاپ گفت نزاع جاری از جنگ فراتر رفته و ابعاد ترور به خود گرفته است. او افزود که از هر دو طرف این درگیری روایات بسیاری از رنج‌های انسان‌ها شنیده است.

این نخستین ملاقات پاپ با خانواده‌های اسرائیلی و شماری از فلسطینیان از آغاز جنگ جاری در پی یورش گروه حماس به اسرائیل بود.

انتشار گزارش‌های مربوط به وقفه در عملیات نظامی اسرائیل در باریکه غزه در پی دستیابی به توافق میان این کشور با گروه افراطی حماس بر سر تبادل ۱۵۰ زندانی امنیتی فلسطینی در برابر ۵۰ اسرائیلی ربوده شده به غزه، ارزش «شکل»، واحد پول اسرائیل را در بازارهای این کشور تقویت کرد و همزمان ارزش سهام در بورس تل‌آویو سیر صعودی یافت.

هر دلار آمریکا که حدود سه هفته پیش به بیش از چهار «شکل» افزایش یافته بود، در پی انتشار خبر توافق اسرائیل و حماس، در برابر ۳.۷۱ «شکل» معامله شده است.

از ساعاتی پیش از تکمیل توافق نیز بازار سهام اسرائیل در فروش سهام شرکت‌ها و گروه‌های سرمایه‎‌گذاری مختلف، رنگ سبز به خود گرفت.

دولت اسرائیل روز دوشنبه با ادامه انتصاب امیر یارون به ریاست بانک مرکزی برای یک دوره پنج ساله دیگر، به بازارهای مالی این کشور و جهان اطمینان داده بود که بانک مرکزی به استقلال عمل خود ادامه خواهد داد و تصمیمات آن، بدون فشار سیاستمداران در بحبوحه جنگ، گرفته می‌شود.

اسرائیل به خانواده‌های هزاران آواره جنگی که به محل‌های موقت برده شده‌اند، و همچنین به هر فرد اسرائیلی در تمامی این کشور که در رهگذر جنگ و به خاطر بحران نظامی از محل کسب و کار خود آسیب مالی دیده یا درآمدش کم شده، غرامت مالی بلاعوض می‌دهد. تا کنون جمع این غرامت‌ها به ۱۵ میلیارد «شکل» رسیده است.

هزینه اقامت موقت آوارگان جنگی نیز برعهده دولت بوده است. کابینه تصویب کرده که این هزینه را دست‌کم تا پایان سال جاری میلادی تأمین کند.

دولت اسرائیل همچنین از این هفته از خزانه کشور پرداخت پول به کارخانه‌ها، کارگاه‌ها، مزارع، باغات، دامداری‌ها و مرغ‌داری‌ها در شمال و جنوب کشور را که از جنگ آسیب دیده یا از بین رفته‌اند، آغاز کرده است.

دست‌کم سه میلیادر «شکل» نیز برای بازسازی صدها خانه آسیب دیده در جریان حمله روز ۱۵ مهر حماس اختصاص یافته است.

یهودیت استروک، یکی از وزیران عضو کابینه فراگیر اسرائیل، روز چهارشنبه اول آذر به رادیوی ارتش اسرائیل گفت وقفه در عملیات جنگی در باریکه غزه به دلیل توافق برای رهایی ۵۰ تن از گروگان‌های اسرائیلی، به مفهوم وقفه در عملیات اسرائیل علیه تحرکات احتمالی سازمان حزب‌الله لبنان نیست.

خانم استروک افزود مقامات امنیتی و نظامی در نشست شش ساعته دولت تا بامداد چهارشنبه که در آن توافق برای رهایی ۵۰ نفر از اسرائیلی‌های ربوده‌شده به غزه تصویب شد، به وزیران گفتند وقفه جنگی چهار روزه در ارتباط با غزه همچنین به معنی بی‌عملی اسرائیل در برابر تحرکات سایر «عوامل دشمن در جبهه‌های دیگر» نیست.

اشاره تلویحی این وزیر اسرائیل به احتمال حملاتی از سوی شورشی‌های حوثی یمن علیه اسرائیل بود.

خانم یهودیت استروک، عضو حزب راستگرای «صهیونیسم مذهبی» که مانند دو وزیر دیگر این حزب، به توافق با حماس رأی مثبت داده، افزود مقامات امنیتی و اطلاعاتی به وزیران «اطمینان دادند» که وقفه عملیات جنگی به این معنی نیست که اسرائیل حماس و سران آن را در تحرکات خود در این چند روز در غزه «آزاد و بدون رصد» می‌گذارد و از امکانات و قابلیت‌های دیگری برای رصد آن‌ها استفاده خواهد شد.

حزب‌الله که وزیر اسرائیلی به آن اشاره کرد، سه‌شنبه شب اعلام کرده بود شمار کشته‌هایش در درگیری‌های مرزی با اسرائیل در یک ماه و نیم اخیر به ۷۸ تن افزایش یافته است.

پرتاب ده‌ها خمپاره به نقاط مرزی شمال اسرائیل در روز سه‌شنبه توسط اسرائیل، غیر از کشته شدن یک عضو حزب‌الله و یک فرمانده ارشد فلسطینی مقیم جنوب لبنان، دو تن از اعضای تیم خبری المیادین نیز کشته شدند.

محمود عباس، رهبر تشکیلات خودگردان فلسطینی، با استقبال از توافق حاصله و وقفه‌ای که قرار است در جنگ ایجاد شود، گفت باید در جستجوی راه‌حل‌های جامع برای بحران‌ها در قبال اسرائیل بود.

آقای عباس از کوشش مشترک قطر و مصر تقدیر کرد و خواهان آن شد که «تجاوزگری اسرائیل» به صورت کامل «متوقف شود».

همچنین شمار زیادی از دولت‌های جهان روز چهارشنبه اول آذر ابراز امیدواری کردند که توافق تبادل میان گروه افراطی حماس و دولت اسرائیل زمینه‌ساز آتش‌بس پایدار در جنگ جاری منطقه شود.

آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا گفت این توافق نتیجه «تلاش دیپلماتیک خستگی‌ناپذیر و بی‌وقفه» دولت آمریکا بوده است.

او افزود نمی‌توان تصور کرد که افراد ربوده‌شده در هفته‌های اخیر چه رنجی را تحمل کردند و بازگشت آن‌ها به آغوش خانواده‌های‌شان مغتنم است.

آقای بلینکن از کوشش‌های رهبری مصر و قطر و «مشارکت پیگیر» این دو کشور و همچنین از آمادگی اسرائیل برای حمایت از وقفه بشردوستانه (در عملیات جنگی) که «انتقال گروگان‌ها به مکان امن را تسهیل می‌کند» و «اجازه می‌دهد کمک‌های بشردوستانه بیشتری به ساکنین غزه برسد» سپاسگزاری کرد.

وزارت خارجه چین در بیانیه خود نوشت دولت پکن امیدوار است که این توافق به کاهش بحران انسانی در باریکه غزه کمک کند.

ماریا زاخارووا، سخنگوی وزارت خارجه روسیه در مسکو گفت که دولت ولادیمیر پوتین از این توافق استقبال می‌کند.

وزارت خارجه فرانسه در بیانیه خود نوشت پاریس این امیدواری را حفظ می‌کند که شهروندان این کشور نیز که از سوی گروه حماس به باریکه غزه ربوده شدند، آزادی خود را بازیابند.

دیوید کامرون، وزیر خارجه جدید بریتانیا، طرف‌های درگیر در بحران جاری را فراخواند تا تمامی تعهدات خود را براساس توافق بدست آمده، اجرایی کنند. آقای کامرون افزود اجرای کامل تعهدات «یک گام حیاتی» برای رسیدگی بعدی به این بحران است.

علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی ایران، روز چهارشنبه در سخنانی در دیدار با ورزشکاران ایرانی مدعی شد که اسرائیل در این جنگ «ضربه فنی» شد. او افزود که حماس نه به عنوان یک دولت، نه به عنوان یک کشور با امکانات زیاد، بلکه به عنوان یک گروه مبارز توانست اسرائیل را با آن همه امکانات «ضربه فنی» کند.

همزمان با اعلام توافق میان اسرائیل و گروه افراطی حماس برای تبادل ۱۵۰ زندانی فلسطینی در برابر رهایی ۵۰ اسرائیلی ربوده شده به غزه، وزیر خارجه جمهوری اسلامی روز چهارشنبه اول آذر برای دیدار با دبیرکل حزب‌الله راهی بیروت می‌شود.

پیش از آن نیز منابع لبنانی خبر دادند که حسن نصرالله در بحبوحه تحولات ساعات اخیر، با شماری از سران حماس در خارج دیدار کرد.

به گزارش شبکه المیادین و روزنامه لبنانی الجمهوریه، حسین امیرعبداللهیان، روز چهارشنبه اول آذر به بیروت می‌رسد تا با حسن نصرالله دیدار کند.

بر اساس گزارش منابع لبنانی، حسین امیرعبداللهیان با نجیب میقاتی، نخست‌وزیر موقت لبنان و همچنین با نبیه بری، رئیس مجلس آن کشور هم دیدارهای جداگانه خواهد داشت.

او ماه گذشته نیز در سفر به لبنان با حسن نصرالله و شماری از اعضای ارشد گروه‌های افراطی جهاد اسلامی فلسطین و حماس در بیروت دیدار کرد و در دو سفر به قطر نیز با اسماعیل هنیه، رئیس دفتر سیاسی حماس که مقیم دوحه است، ملاقات کرد. پس از آن نیز اسماعیل هنیه در سفر به تهران، با رهبر جمهوری اسلامی دیدار کرده بود.

گزارش‌های منابع لبنانی در بامداد چهارشنبه همچنین حاکی است که به دنبال تحولات ساعات اخیر منطقه و تقویت احتمال توافق میان اسرائیل و حماس، حسن نصرالله‌ با خلیل الحیه و اسامه حمدان، دو تن از رهبران حماس در خارج از سرزمین‌های فلسطینی دیدار کرده است. اسامه حمدان نماینده دائمی حماس در لبنان است.

روزنامه لبنانی نداء الوطن نوشت که در دیدار بیروت، سه تن در مورد «اهمیت هماهنگی جبهه مقاومت و عزم دستیابی به پیروزی» رایزنی کردند.

این گزارش مدعی است، وقفه در عملیات جنگی اسرائیل در باریکه غزه «شامل جنوب لبنان» نیز خواهد بود و حزب‌الله پیام داده که اگر اسرائیل به آتش‌بس در این بخش متعهد باشد، حزب‌الله هم به آن پایبند خواهد بود.

یهودیت استروک، یک وزیر دولت اسرائیل، روز چهارشنبه به رادیوی ارتش اسرائیل گفت در نشست سه‌شنبه‌شب دولت که در آن توافق با حماس برای تبادل افراد تصویب شد، تأکید شد که وقفه موقتی در عملیات نظامی اسرائیلی در باریکه غزه، ارتباطی با مرز شمالی اسرائیل ندارد و این کشور به تحرکات در این جبهه و هر جبهه دیگر در منطقه پاسخ خواهد داد.

یائیر لاپید، رهبر جناح اپوزیسیون اسرائیل، روز چهارشنبه اول آذر از توافق دولت بنیامین نتانیاهو با گروه افراطی حماس استقبال کرد.

آقای لاپید در شبکه ایکس (توئیتر سابق) نوشت ما (اپوزیسیون) از طرح مورد توافق «حمایت کرده و تأکید می‌کنیم که که مهم‌ترین وظیفه دولت ادامه کوشش برای بازگرداندن تمامی اسرائیلی‌های ربوده شده تا به آخرین نفر به خانه خود است.»

یائیر لاپید که حزب او «یش آتید» مهم‌ترین حزب در جناح اپوزیسیون است، از آغاز جنگ اسرائیل و گروه افراطی حماس، از عملیات ارتش و تصمیمات کابینه جنگ حمایت کرده است.

او که خود تا سال گذشته مدتی کوتاه نخست‌وزیر بود، تا هفته گذشته گفته بود که لزومی ندارد در شرایط جنگی و بحران بزرگ امنیتی که اسرائیل درگیر آن است، نخست‌وزیر عوض شود اما هفته گذشته با تغییر نظر خود، بنیامین نتانیاهو را به کناره‌گیری فراخواند.