دو منبع آگاه به رویترز گفتند که کانادا و ترکیه به توافقی برای از سرگیری صادرات قطعات هواپیماهای بدون سرنشین کانادا در ازای شفافیت بیشتر از سوی آنکارا در مورد استفاده از آنها دست یافتهاند .
این توافق پس از آنکه ترکیه با پیوستن سوئد به ناتو موافقت کرد، به اجرا در خواهد آمد.
پس از ۲۰ ماه تاخیر، ترکیه در این هفته به سرعت از عضویت سوئد در ائتلاف نظامی غربی، از جمله رای پارلمان و امضای ریاست جمهوری، حمایت کرد و مجارستان را به عنوان تنها متحدی باقی گذاشت که هنوز آن را تصویب نکرده است.
هنگامی که سوئد و فنلاند در سال ۲۰۲۲ درخواست عضویت در ناتو را مطرح کردند، ترکیه مخالفت خود را بر این مبنا اعلام کرد که هر دو کشور را محافظ گروههایی که آنها را تروریست به شمار میآورد میدانست.
این کشور، درخواست عضویت فنلاند را در آوریل سال گذشته تصویب کرد اما به همراه مجارستان، مخالفت خود را با الحاق سوئد به این پیمان نظامی ادامه داد.
این دو منبع که خواستند نامشان فاش نشود، گفتهاند: «انتظار می رود ترکیه اسناد نهایی را در اسرع وقت در روز جمعه ششم بهمن به واشینگتن ارسال کند تا راه را برای کانادا جهت لغو فوری کنترلهای صادراتی که در سال ۲۰۲۰ اتخاذ کرده بود، باز کند».
یکی از کسانی که به روند تصمیمگیری در این زمینه آشنایی دارد به رویترز گفت «که این توافق در اوایل ژانویه پس از ماهها مذاکره به دست آمد.» یکی دیگر از افراد آشنا با این طرح نیز در گفتگو با رویترز گفت: «طرفین توافق کردند که این طرح پس از تصویب کامل حضور سوئد در ناتو اجرایی شود.»
رویترز میگوید وزارت خارجه ترکیه از اظهار نظر در این باره خودداری کردهاست.
شارلوت مکلئود، سخنگوی وزارت خارجه کانادا به رویترز گفت :«در حالی که کنترلهای صادراتی در حال حاضر پابرجاست، اتاوا با توجه به وضعیت ترکیه به عنوان متحد ناتو، قصد دارد مشکلات را با ترکیه حل کند».
او گفت: «کانادا و ترکیه به تبادلات صریح در مورد روابط دوجانبه، اقتصادی و تجاری خود ادامه می دهند»
رهبران ایالات متحده گفتهاند که تصویب عضویت سوئد در ناتو از سوی ترکیه راه را برای خرید «جنگنده های اف»۱۶ ایالات متحده توسط آنکارا باز میکند.
کانادا فروش فناوری پهپاد به ترکیه را در سال ۲۰۲۰ پس از اینکه به این نتیجه رسید که تجهیزات فروخته شده توسط این کشور به ترکیه، توسط نیروهای آذربایجانی در جنگ با ارمنستان مورد استفاده قرار گرفته،به حالت تعلیق در آورد.
اتاوا در سال ۲۰۲۲ زمانی که آنکارا نسبت به پیشنهاد عضویت فنلاند و سوئد در ناتو اعتراض کرد، مذاکرات برای رفع این تعلیق را نیز لغو متوقف کرد.
منابع آگاه به رویترز گفتند، بر اساس این توافق، آنکارا اطلاعات مربوط به کاربران نهایی تجهیزات ساخت کانادا را در اختیار اتاوا قرار می دهد، به ویژه اگر قرار باشد این تجهیزات به اعضای غیر ناتو صادر شود.
به گفته منبع اول رویترز ، این قرارداد، شفافیت و ارتباطات بین طرفین را بهبود میبخشد و هدف آن جلوگیری از اختلاف نظر میان اوتاوا و آنکارا است.
آنکارا بارها از کنترل صادرات به عنوان طرحی مغایر با روح اتحاد ناتو انتقاد کرده است. پیشتر نیز این کشور با تحریمهای تجاری فرانسه، آلمان و سوئد به دلیل تنشها در شرق مدیترانه و عملیات آن در شمال سوریه مواجه بودهاست.
در حالی که آنکارا از کانادا خواسته است تا محدودیتها را لغو کند، همچنین گفته است که به زودی قادر خواهد بود قطعات پهپادهای وارداتی، از جمله تجهیزات نوری را به تنهایی تولید کند. چندین کشور از جمله اوکراین، اتیوپی و پاکستان هواپیماهای بدون سرنشین ترکیه را خریداری کردهاند.
روز سهشنبه سوم بهمن ماه، وزارت خارجه ترکیه میزبان معاون وزیر خارجه کانادا، سیندی ترمورشویزن، برای گفتگو درباره «مسائل منطقهای و بینالمللی» بود. ترکیه جزئیات مربوط به این دیدار را منتشر نکردهاست.
رجب طیب اردوغان، رئیس جمهورترکیه روز جمعه ششم بهمن ماه گفت که تصویب حضور سوئد در ناتو توسط ترکیه مورد استقبال «کانادا، سوئد و همه کشورهای غربی» قرار گرفته و به عنوان منبع قدرت در سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) تلقی میشود.
بر اساس قوانین ناتو، ترکیه باید سند نهایی - سند تصویب - را به آرشیو وزارت خارجه ایالات متحده بسپارد.
کانادا اولین کشور ناتو بود که پیشنهاد ورود سوئد را در سال ۲۰۲۲، پس از تهاجم گسترده روسیه به اوکراین، تصویب کرد.