دور دیگری از انتخابات پارلمانی و ایالتی پاکستان در حالی برگزار شد که این انتخابات دستخوش خشونت‌های مرگبارشده و در عین حال تحت‌الشعاع روند قضایی علیه عمران خان، نخستوزیر پیشین این کشور، قرار گرفته است.
چهره‌های اصلی و عوامل کلیدی در انتخابات پاکستان چه کسانی هستند؟
ارتش؛ قدرتمندترین نهاد
در میان چهره‌ها و عوامل تأثیرگذار بر عرصهٔ سیاست پاکستان به‌طور کلی و روندهای انتخاباتی به طور خاص، باید به ارتش این کشور اشاره کرد.
به‌رغم برخورداری پاکستان از یک نظام سیاسی پارلمانی، ارتش این کشور نه یک تنها نیروی نظامی قدرتمند بلکه تأثیرگذارترین نهاد در عرصه سیاسی نیز به شمار می‌رود.
در ۷۷ سالی که از استقلال پاکستان می‌گذرد، ارتش این کشور در تقریباً نیمی از این دوران بر کشور حکومت کرده است. حتی در دورانی که ارتش رسماً زمام کل امور را در دست نداشته، نظامیان، علاوه بر مسائل دفاعی، کنترل حوزهٔ دیپلماسی پاکستان را در دست داشته‌اند.
این کشور با نزدیک به ۱.۵ میلیون سرباز فعال و نیروی ذخیره در ارتش، از سال ۱۹۹۸ و تنها چند هفته پس از هند، به یک قدرت هسته‌ای تبدیل شد.
سرنوشت رهبران سیاسی پاکستان اغلب مشروط به حفظ روابط آن‌ها با ژنرال‌های ارتش است، حتی اگر ارتش دخالت در انتخابات را انکار کند.
ارتش پاکستان همچنین بزرگ‌ترین مالک زمین در این کشور است. افزون بر این، فرمانده کل ارتش عضو شورای ویژه‌ای است که برای جذب سرمایه‌گذاری خارجی تأسیس شده و این شورا پس از تأسیس به‌سرعت به مرجع اصلی تصمیم‌گیری در زمینهٔ مسائل اقتصادی کشور تبدیل شد.
نواز شریف؛ خیز برای چهارمین دورهٔ نخست‌وزیری
در میان چهره‌های سیاسی، مطرح‌ترین چهرهٔ انتخابات امسال نواز شریف، نخستوزیر پیشین پاکستان، است.
نواز شریف از یکی از دو خانواده بزرگی است که دهه‌ها بر سیاست پاکستان تسلط داشته‌اند.
شریف بعد از چهارسال تبعید خودخواسته در بریتانیا روز ۲۹ مهرماه امسال به کشورش بازگشت. او پیشتر به ۱۴ سال زندان به اتهام فساد مالی محکوم شده بود، اما در سال ۲۰۱۹ برای مداوا کشور را ترک کرد و به لندن رفت.
آقای شریف ۷۴ ساله که سه بار سابقهٔ نخست‌وزیری دارد، برای راه‌اندازی کارزار انتخابات اوایل سال آینده میلادی به کشور بازگشت و اکنون حزب او به نام «مسلم لیگ» بیشترین بخت را در انتخابات دارد.
انتظار می‌رود که این حزب کرسی‌های کافی را برای تشکیل دولت به تنهایی یا در ائتلاف با دیگر احزاب به دست آورد. در این صورت نواز شریف برای چهارمین بار نخستوزیر پاکستان خواهد شد.
عمران خان؛ بزرگ‌ترین غایب حاضر
عمران خان، دیگر نخستوزیر پیشین پاکستان، بزرگ‌ترین غایب حاضر در انتخابات است.
عمران خان، ورزشکار موفق رشته کریکت که در سال‌های اخیر به سیاست روی آورد، حدود چهار سال نخستوزیر بود اما روز ۲۱ فروردین پارسال با رأی اکثریت مجلس نمایندگان پاکستان از مقام خود برکنار شد.
او به اتهام‌های مختلف از سوی دستگاه قضایی پاکستان به احکام طولانی‌مدت حبس محکوم شده و اکنون زندانی است. عمران خان همچنین نمی‌تواند در انتخابات نامزد شود.
این سیاستمدار ۷۱ سالهٔ پاکستانی روندهای قضایی علیه خود را «با انگیزه‌های سیاسی» خوانده و گفته که ارتش پاکستان پشت این پرونده‌هاست.
حزب او به نام «تحریک انصاف پاکستان» شدیداً سرکوب شده و به‌سختی توانسته در مبارزات انتخاباتی با دیگر احزاب رقابت کند، با این حال، موقعیت چندان بدی در نظرسنجی‌ها ندارد.
شهباز شریف؛ زیر سایهٔ برادر
شهباز شریف برادر کوچک‌تر نواز شریف و از دیگر چهره‌های انتخابات پاکستان است.
او سال ۲۰۲۲ جانشین عمران خان شد و تحلیلگران بر این باورند که او این تصمیم را بدون مشورت با برادر بزرگ‌ترش که در آن زمان در تبعید بود، نگرفت.
برخلاف نواز شریف که اغلب روابطش با مخالفان و با ارتش پرتنش بوده، شهباز شریف مذاکره‌کننده‌ای انعطاف‌پذیرتر به حساب می‌آید که قادر به سازش حتی با دشمنانش است.
فروردین پارسال، شهباز شریف پس از پیروزی در رأی‌گیری پارلمان وعده داد که با بحران اقتصادی کشور مقابله خواهد کرد.
در آغاز دوران نخست‌وزیری او ارزش برابری روپیه، پول ملی پاکستان، به پایین‌ترین رقم در چندین دهه اخیر سقوط کرده بود و بانک مرکزی پاکستان ناگزیر شد نرخ متوسط بهره را به شدت افزایش دهد.
آقای شریف وعده داد که «برای نجات قایقی که در حال غرق شدن است، به همکاری، تلاش و اتحاد نیاز داریم. یک دوران جدید توسعه از امروز آغاز می‌شود».
چند دقیقه قبل از برگزاری رأی‌گیری در پارلمان برای انتخاب شهباز شریف به مقام نخست‌وزیری، تمام اعضای پارلمانی حزب عمران خان به صورت دسته‌جمعی استعفا دادند.
اکنون انتظار می‌رود در یک دولت احتمالی به ریاست نواز شریف، شهباز شریف نیز موقعیتی به دست آورد.
بلاول بوتو زرداری، چهره‌ای جوان از یک خانواده بانفوذ
آخرین چهرهٔ مهم انتخابات پاکستان بلاول بوتو زرداری، سیاستمدار جوان پاکستانی، است.
او پسر بی‌نظیر بوتو، نخستوزیر سابق و اولین زنی است که رهبری یک کشور مسلمان را در تاریخ معاصر برعهده داشت و در سال ۲۰۰۷ ترور شد.
بلاول بوتو زرداری ۳۵ ساله پیشتر وزیر خارجه پاکستان بوده است.
انتظار می‌رود حزب او، حزب مردم پاکستان، نتواند اکثریت کرسی‌ها را به دست آورد تا به‌تنهایی دولت تشکیل دهد، اما احتمالاً می‌تواند بخشی از یک دولت ائتلافی باشد.
