در تقویم جمهوری اسلامی ۱۴ خرداد فقط مصادف با سالمرگ روحالله خمینی نیست؛ ۳۵ سال پیش در چنین روزی، رهبری حکومت به علی خامنهای، رئیسجمهور وقت، سپرده شد. او حالا در ۸۵ سالگی یکی از پیرترین رهبران سیاسی زندۀ دنیا بهشمار میرود و بنا بر محاسبات رادیوفردا، دوران زمامداری او پنج برابر متوسط جهانی است.
بررسیهای گروه دادهکاوی رادیو فردا نشان میدهد در حال حاضر، میانگین سن رهبران سیاسی در ۱۹۴ کشور جهان دستکم ۶۲ سال است. به عبارتی، رهبر جمهوری اسلامی ۲۳ سال بیشتر از متوسط سن سایر رهبران سیاسی زندۀ دنیا عمر دارد.
خامنهای که از ۵۰ سالگی جانشین آیتالله خمینی شده است، از نظر طول دوران زمامداری – صرفنظر از دورانی که رئیسجمهور ایران بود – در ردهبندی جهانی در پلۀ ششم ایستاده است. میانگین دوران زمامداری به عنوان بالاترین مقام رسمی و اجرایی کشورها، هفت سال و دو ماه و ۲۳ روز است.
فقط در کامرون، عربستان سعودی و تشکیلات خودگردان فلسطینی، رهبران سیاسی پیرتر از رهبر جمهوری اسلامی هستند. این چهار شخصیت سیاسی که از بالاترین قدرت اجرایی در کشور خود برخوردارند، از این قرارند:
۱. پل بیا، رئیسجمهور ۹۱ سالۀ کامرون،
۲. محمود عباس، رئیس ۸۸ سالۀ تشکیلات خودگردان فلسطینی،
۳. ملک سلمان بن عبدالعزیز، پادشاه ۸۸ سالۀ عربستان سعودی،
۴. علی خامنهای ۸۵ ساله
در حال حاضر در میان رهبران ۱۹۴ کشور دنیا، ۱۴ نفر بالای ۸۰ سال و ۴۹ نفر بالای ۷۰ سال دارند. بسیاری از این افراد در حکومتهای دموکراتیک و با رأی مردم برای یک دورۀ محدود انتخاب شدهاند. آنچه جایگاه علی خامنهای را نسبت به همقطارانش ممتاز میکند، طولانی بودن دورۀ حکومت او است.
اگر مقام تشریفاتی هارالد پنجم، پادشاه ۸۷ سالۀ نروژ را هم در نظر بگیریم، علی خامنهای در جمع مسنترین رهبران سیاسی جهان، پایینتر از پادشاه نروژ در ردۀ پنجم قرار میگیرد.
برای محاسبۀ میانگین سنی، قدرت اجرایی رهبران سیاسی در کشورها در نظر گرفته شده است. در مورد کشورهایی مانند بریتانیا، هلند، بلژیک و ... که مقام پادشاه، نمادین و تشریفاتی و بدون قدرت اجرایی است، سن و دورۀ زمامداری نخستوزیران مبنای محاسبه قرار گرفته است.
بعد از رهبران چهار کشور آفریقایی و یک کشور کوچک در جنوب آسیا، خامنهای ششمین رهبر زندۀ دنیا است که طولانیترین دورۀ زمامداری را در اختیار دارد.
- حسن البُلقیه ۷۷ ساله از اکتبر سال ۱۹۶۷ تا کنون، سلطان برونئی است. او اولین نخستوزیر برونئی هم بهشمار میرود و از زمان استقلال این کشور آسیایی در سال ۱۹۸۴، یعنی از ۴۰ سال پیش، هنوز این مقام را در اختیار دارد.
- تئودور اوبیانگ انگوئما که بهزودی ۸۲ ساله میشود از اوت ۱۹۷۹ تا کنون، رئیسجمهور گینه استوایی است. او با پیروزی در انتخابات ۲۰۲۰ توانست از معمر قذافی، دیکتاتور پیشین لیبی، پیشی بگیرد و در میان کشورهای آفریقایی، بیشترین سالهای زمامداری را به نام خود ثبت کند.
- پل بیا ۹۱ ساله از نوامبر ۱۹۸۲ رئیسجمهور کامرون است. او پیش از کسب مقام ریاست جمهوری، هفت سال هم به عنوان نخستوزیر در صحنۀ سیاسی این کشور آفریقایی حضور داشت. بعد از درگذشت الیزابت دوم ملکۀ پیشین بریتانیا در سپتامبر ۲۰۲۲، پل بیا پیرترین رهبر زندۀ دنیا است.
- یووِری موسِوِنی از اواخر ژانویه ۱۹۸۶ که رئیسجمهور اوگاندا شد با پیروزیهای پیاپی در پنج دورۀ انتخابات این کشور، تا کنون این سمت را حفظ کرده است.
- مسواتی سوم از ۱۸ سالگی تا کنون پادشاه اسواتینی (سوآزیلند) است. او از آوریل ۱۹۸۶ به جای پدرش بر تخت قدرت نشست و در ۵۶ سالگی هنوز هم بر کشورش پادشاهی مطلقه میکند. مسواتی سوم از آخرین پادشاهان مطلقۀ دنیا است که تعیین نخستوزیر، اعضای کابینه و قوۀ قضاییه از اختیارات او است.
- علی خامنهای پیش از انتصاب به رهبری جمهوری اسلامی در ۱۴ خرداد ۱۳۶۸، هشت سال هم به عنوان رئیسجمهور در قدرت حضور داشت. بنا بر اصل ۱۱۳ قانون اساسی جمهوری اسلامی، «پس از مقام رهبری، رئیس جمهور عالیترین مقام رسمی کشور» است.
بهموجب این اصل، «جز در اموری که مستقیماً به رهبری مربوط میشود»، شخص رئیسجمهور مسئولیت اجرای قانون اساسی و ریاست قوه مجریه را بر عهده دارد.