(rm) صدا |
گلناز اسفنياري: (راديو فردا): انجمنهاي اسلامي دانشجوهاي 24 دانشگاه ايران در بيانيه اي تحليلي به عنوان بگذاريد وطن، دوباره وطن شود، به تحليل تحولات عراق در منطقه و انتقاد از سياستها داخلي و خارجي ايران پرداختند. و در آن مفهوم استقلال را در برابر تجاوز به آزاديهاي فردي و سركوب و قتل و حبس معارضان و انديشمندان زير سئوال بردند. در گزارش ويژه امروز همكارم جمشيد زند در اين باره با سه فعال دانشجويي گفتگو كرده است.
جمشيد زند: (راديو فردا): جنبش دانشجويي و دفتر تحكيم وحدت، به عنوان بزرگترين و متشكل ترين سازمان دانشجويي ايران، در هفته هاي اخير با اوجگيري مجدد موج بازداشتها، تنگتر شدن فضاي سياسي، رد لوايح دوگانه توسط شوراي نگهبان و نامه سرگشاده بيش از 130 نماينده مجلس به آيت الله خامنه اي و طرح نظارت خود در اين زمينه و ارائه راهكارهايي براي آينده دست زده است. مهدي عليزاده از فعالان دفتر تحكيم وحدت، همگرايي نيروهاي ملي را گزينه اي مناسب براي مقابله با محافظه كاران مي داند.
مهدي عليزاده: جنبش دانشجويي از مدتها به سوي پروژه همگرايي نيروهاي ملي پيش مي رود، به اين معني كه در حقيقت بخش عمده اي از جريان دانشجويي معتقدند كه به عنوان يك ضرورت و در شرايط فعلي كشور، شكل گيري يكي نيرويي كه بتواند از آرمان آزادي و حقوق بشر از يك سو و همينطور از منافع ملي كشورمان از سوي ديگر دفاع كند.
ج ز: هادي كحال زاده از دانشجويان فعال دانشگاه علامه طباطبايي و عضو دفتر تحكيم وحدت نيز مي گويد جنبش دانشجويي، بستر ساز جبهه دموكراسي خواهي است و داعيه رهبري آن را ندارد.
هادي كحال زاده: دو رويكرد مطرح شد براي مسئله انسداد سياسي، بحث وفاقي بود كه نهضت آزادي مطرح كرد كه با اجماع نظري نخبگان در ايران مواجه نشد و رد شد و بحث دوم بحثي است كه در آن برخي نخبگان ايران و دانشجويان مطرح كردند درباره جبهه دموكراسي خواهي، بحثهاي مختلفي است كه آيا اين امكانش هست كه عملياتي شود، مهندسي آن به چه صورت خواهد بود، سهم هركدام از اين گروهها در اين جبهه چگونه خواهد بود، داعيه رهبري كه متاسفانه در بين همه گروهها وجود دارد، اينجا چگونه مطرح خواهد شد؟ جنبش دانشجويي اولين موضعي كه در اين رابطه گرفت اين بود كه ما كدام را بستر ساز و دانشگاه را به عنوان كانون تحولات كشور و چيزي كه اين موضوع را طرح مي كند و كسي كه اين جسارت را دارد تا اين مسئله را طرح كند، خودش را مطرح كرده، آن ايده اوليه هم آنطوري كه من مي بينم چه در نوشته ها، چه در داخل گفته هاي داخل حاكميت، چه در نيروهاي اپوزوسيون قانوني كشور، بحث اين است كه نيروهايي كه در حول دموكراسي در ايران فعاليت مي كنند، فعال داشته باشند و در اين زمينه حضور داشته باشند. جبهه اصلاحات هم البته به اين دليل كه حول محور تئوري اصلي جمهوري اسلامي، ولايت فقيه تعريف شده بود، نياز به بازنگري دارد و امروز دموكراسي هست كه محوريت را براي تعريف جديد به عهده خواهد داشت و يك ضرورت دانشجويي در اين مرحله از بحران تاريخ ايران به شدت احساس مي شود كه تمام كساني كه هزينه پرداخت كردند و به دموكراسي درعمل اعتقاد خودشان را نشان دادند، حول محور مردم سالاري در ايران، چه در داخل كشور، چه در خارج كشور جمع شوند و نقش تاريخي نيروهاي فعال ايران را در حساسترين شرايط در دفاع از استقلال و آزادي توام با همديگر، اعمال كنند و اين نقش را حفظ كنند.
ج ز: مهدي امين زاده بر اين نظر است كه بيشتر جناحهاي سياسي بيرون و درون حاكميت به اين نتيجه رسيدند كه جناح محافظه كار اصولا تمايلي به گشودن فضاي سياسي و بسط آزاديها ندارد.
مهدي امين زاده: دانشجويان و به طور عمده بخش زيادي از نيروهاي سياسي در كشور و حتي نمايندگان در اين بيانيه اي كه اخيرا صادر كردند، همه تقريبا به يك نتيجه رسيدند و آن اينكه بخشهاي عمده فعلي حاكميت، چندان تمايلي و عزم و اراده اي از خود نشان نمي دهند كه به نوعي كه به شرايط بسط آزادي و دموكراسي بدهند، ولي بسياري از نيروها دارند به اين موضوع سمت و سو پيدا ميكنند كه مجموعه فعلي حاكميت چندان تمايلي از خودشان نشان نمي دهد براي اينكه حداقل آزاديها را به مردم و دانشجويان اعطا كند. و به اين دليل بيانيه ها و صحبتهايي كه شكل مي گيرد متضمن اين نكته ها هست كه نيروهاي ملي و آزادي خواه در ايران به نوعي صفوف خودشان را در ايران به يكديگر نزديكتر كنند و مطالبات خودشان را بتوانند پيگيري كنند.
ج ز: اما به گفته هادي كحال زاده، از فعالان جنبش دانشجويي، طرح مسئله استعفا و شيوه هاي ديگر، برايي خود را از دست داده است و محافظه كاران استراتژي حمله را در پيش گرفته اند.
هادي كحال زاده: به نظر من تلاشي كه نمايندگان انجام مي دهند، از موضعي نيست كه طرف مقابل را وارد يك تصميم نرمتر و آرامتري كنند. اين خوشبينانه خواهد كه ما فكر بكنيم با استعفاي صد نماينده، هفتاد نماينده، طرف مقابل عقب نشيني كند. استراتژي طرف مقابل، بخش قابل توجهيش حمله است و برخورد و ايجاد فضاي ده شستي و بخش افراطي راست، چنين ديدي در ذهن خودش دارد. بحث اين است كه يك عمل تاريخي به نظرمن، بيانيه نمايندگان به رهبر انقلاب و طرح استعفا و مسائلي كه مطرح است، يك اقدام تاريخي و نوعي برائت از فضاي موجود است كه براي بخشي از نيروهاي سياسي مطرح است و نه بيشتر.
ج ز: از سوي ديگر امير بزرگيان، فعال دانشجويي مي گويد محافظه كاران مدعي عدالت خواهي و اصلاح طلباني كه خود را مدافع آزادي مي خوانند، هردو نتوانستند خواست مردم را درك و به آن پاسخ گويند.
امير بزرگيان: دانشجويان ما مثل بقيه ملت ما و ديگر طبقات اجتماعي كشور، از اين قضيه شعار ها و مبارزات و عدالت خواهيها و غيره، حوصلشون سر آمده. ببينيد مجموعه افرادي كه دراين مملكت درباره آزادي صحبت كردند در شش سال اخير كه بيشتر جناح اصلاح طلب بوده، و مجموعه افرادي كه بيشتر در مورد عدالت صحبت كردند كه بيشتر در جناح محافظه كار تقسيم بندي مي شوند، هيچ كدام از اين دو جناح نتوانستند اين دو ارزش را حاكم كنند، كه حتي تصور درستي هم از اين دو عامل نداشتند. اصلاح طلبان از آزادي دفاع كردند، اما تاكيدشان بر قانون اساسي بود، قانون اساسي كه صراحتا آزادي يك فرد را نفي مي كند و محافظه كاران بر عدالت تاكيد كردند، در حالي كه بزرگترين سران اين جريان در بي عدالتي و انباشت ثروتها در درجه اول قرار دارند و اينها هيچ بلوك سياسي ديگر ندارند.
ج ز: اما يكي از بحثهاي اساسي كه امروز در ايران و اپوزوسيون خارجي مطرح است، اين است كه آيا حاكميت فعلي اصلاح پذير است و يا آنكه بايد با آن اتمام حجت كرده و انتظار نداشت كه در روند اوضاع و فعاليت در درون حاكميت بهبود يابد. هادي كحال زاده در اينباره مي گويد هنوز زمان اتمام حجت نرسيده است و اساسا طرح اين مسئله در شرايط كنوني نادرست است.
هادي كحال زاده: حكم قطعي درمورد اصلاح پذيري جمهوري اسلامي، هم كار بسيار نادرستي است و هيچ علاقه اي كه ما حكم قطعي در مورد اين مسئله بدهيم وجود ندارد. اما به نظر نمي رسد كه طرف مقابل و اقتدارگرايان، هيچ تمايلي به كم كردن فشارهاي خودشان داشته باشند در اين قضيه. تلاش ما هم اين است كه حتما يك انسجامي به نيروهاي داخلي بدهيم و با انسجامي كه در درون مجموعه داخلي كشور مي آيد، اين كانال اثرگذاري را روي تحولات، از طريق نيروهاي داخلي اعمال كنيم. اينكه ما حكم قطعي بدهيم درمورد اينكه آيا اصلاح پذيري نظام، امري بعيد است يا امري قطعي است، به نظر من كار صحيحي نيست در اين شرايط. ما بايستي با تبيين شرايط موجود، چه در داخل و چه در ارتباط با جريانهايي كه در خارج كشور به دنبال دموكراسي هستند، بحث جبهه دموكراسي خواهي را مطرح كنيم و اين بحث را مطرح كنيم كه نيروهاي داخلي كه مدتها و ساليان درازي كه در داخل كشور در برابر استبداد و استعمار ايستادند، اكنون هم نقش تاريخي خودشان را ايفا كنند و اكنون هم به عنوان نيروهاي قابل اتكا، قدرت به آنها واگذارشوند و به نظر مردم واگذار شود تا مردم آن كار را انجام دهند. اگر هم اين اتفاق نيفتد، به دليل پرودوكس هاي موجود در نظام سياسي و مشكلات فراوان اقتصادي، ما با مشكلات و خطرات جدي درآينده نزديك روبرو خواهيم بود.
ج ز: مهدي امين زاده نيز مي گويد: پاسخ آيت الله خامنه اي به نامه نمايندگان مجلس و عملكرد جناح محافظه كار، در قبال رد و يا تصويب نهايي لوايح دوگانه، در مرزبندي نيروهاي سياسي و جنبش دانشجويي در آينده تعيين كنند ه خواهد بود.
مهدي امين زاده: ببينيد من احساس مي كنم، در واقع بخش زيادي از پاسخي كه مي توان به اين پرسش داد، بستگي دارد به عملكردي كه نهادهاي مختلف، بويژه مقام رهبري در قبال نامه نمايندگان مجلس شوراي اسلامي و همينطور سرنوشت لوايحي كه از سوي رئيس جمهور مطرح شدند و همينطور لايحه همه پرسي كه نمايندگان مجلس فرستادند، برمي گردد. در صورتيكه شرايط به سمت و سويي برود كه امكان نظرخواهي و امكان اصلاح قانون انتخابات فعلي و بسط اختيارات رئيس جمهور به عنوان فردي كه مطابق قانون اساسي نماينده مردم است و پاسدار قانون اساسي است، فراهم شود، ما مي توانيم همچنان به شرايط موجود اميدوار باشيم. اما در صورتيكه اين اتفاق نيفتد و در حقيقت لوايح با رد شوراي نگهبان همچون گذشته روبرو شود، ما بايد در انتظار تحولات آتي باشيم.
ج ز: اما امير بزرگيان از فعالان جنبش دانشجويي بر اين نظر است كه اكثر دانشجويان، عملا در سالهاي اخير منفعل شده اند و اگر به تعبير عده اي اين خاموشي و آرامشي قبل از طوفان است، زماني كه شعله ور شود، تمام حاكميت را هدف قرار خواهد داد.
امير بزرگيان: تشكلاتي كه در جامعه است و تشكلاتي كه در دانشگاهها است، كارايي خود را از دست داده و يك انفعال محض در دانشجوها و دانشگاهها وجود دارد كه البته اين به آتش زير خاكستر تعبير مي شود كه يك توصيفي واقعي است از دانشگاههاي ما. و به نظر من از اين به بعد بايد گفت اپوزوسيون حاكميت به جاي اپوزوسيون محافظه كاران، چون اين نگرشها بخصوص از طرف دانشجوها نسبت به تمام حاكميت ايجاد شده و نه فقط نسبت به بخشي از آن.
ج ز: درحالي كه بحث بر سر استعفاي نمايندگان، برگزاري رفراندوم وديگر شيوه هاي اعتراض به وضع موجود، در تمام سطوح درون برون حاكميت در جريان است، جنبش دانشجويي ايران سعي دارد خود را به عنوان يكي از اهرمهاي پرقدرت سياسي و اجتماعي براي ايجاد تغييراتي اساسي آماده كند. جنبش دانشجويي و دفتر تحکيم وحدت، به عنوان بزرگترين و متشکل ترين سازمان دانشجويي ايران، در هفته هاي اخير با اوجگيري موج بازداشتها، تنگ تر شدن فضاي سياسي، رد لوايح دو گانه توسط شوراي نگهبان و نامه سرگشاده بيش از 130 نماينده مجلس به آيت الله خامنه اي، به طرح نظرات خود در اين زمينه و ارائه راهکارهايي براي آينده دست زده است. مهدي امين زاده، از فعالان دفتر تحکيم وحدت، همگرايي نيروهاي ملي را گزينه اي مناسب براي مقابله با محافظه کاران مي داند. هادي کحال زاده، از دانشجويان فعال دانشگاه علامه طباطبايي و عضو دفتر تحکيم وحدت نيز مي گويد: جنبش دانشجويي بستر ساز جبهه دمکراسي خواهي است و داعيه رهبري آنرا ندارد. امير بزرگيان، فعال دانشجويي نيز مي گويد: محافظه کاران مدعي عدالت خواهي و اصلاح طلباني که خود را مدافع آزادي مي خوانند، هر دو نتوانستند خواست مردم را درک و به آن پاسخ گويند.
