ارزيابي نيروگاه اتمي بوشهر از نظر اقتصادي، از ديد يك كارشناس

امير آرمين(راديو فردا): سياست جمهوري اسلامي در مورد استفاده از انرژي هسته اي و نگراني غرب از توانايي ايران براي دستيابي به جنگ افزارهاي هسته اي به موضوع روز تبديل شده است. علي سجادي در گفتگو با دکتر محمد اقتداري، اقتصاددان مقيم ويرجينيا، اقتصادي بودن پروژه تاسيسات هسته اي به منظور توليد برق را مطرح کرده است. علي سجادي (راديو فردا): با توجه به ذخاير نفت و گازي که ايران دارد و امکانات بالقوه اي که براي توليد برق با استفاده از اين منابع وجو دارد، آيا صرف مي کند که ايران از لحاظ سياسي با خطرات بزرگي مواجه شود بخاطر استفاده از انرژي هسته اي براي توليد برق؟ دکتر اقتداري: اين که ايران نياز به انرژي بيشتر دارد با رشد جمعيت حرفي درش نيست. ولي از نظر اقتصادي يکي از بابت سرمايه گذاري براي تاسيس نيروگاه اتمي که قرار است يک بيليون دلار لااقل با روسها اين کنترات را دارند، بپردازند. که آنهم به صورت نقد بايد تحويل بدهند، نه به صورت باي بک (buy back) و از اين حرفها، مسايل زيادي را براي ايران توليد مي کند. و مخارج تاسيس يک بخشي از مخارج است. مخارج نگهداري ايستگاههاي اتمي بويژه در قرني که الان مساله امنيتي حفظ آن تاسيسات هم مخارج خيلي گزافي را در بر خواهد گرفت ممکن است که در در قياس با تاسيسات انرژي فسيلي، خيلي گرانتر هم تمام شود براي ايران. به هر حال به نظر من در مجموع يک سياست درستي نيست چون هم از نظر اقتصادي به صرفه به نظر نمي آيد و هم توجيه پذير نيست که کشوري که اين همه نفت و گاز دارد بخواهد اين را ه را هم در پي بگيرد و هم از نظر خطراتي که دارد، دعوت مي کند از زاويه کشورهايي که احساس ناامني مي کنند که اگر ايران دسترسي به يک چنان انرژي هسته اي پيدا بکند، معلوم نيست که چه سوء استفاده هايي بشود وچه خطراتي برايشان داشته باشد و احتمال اين که از بيرون به آن حمله شود و قبل از اين که روي خط بيايد، منهدم هم بشود، خيلي زياد است. بنابراين يک سرمايه گذاري است با يک سئوال نامعلوم که آيا سرانجام مي تواند به نتيجه برسد يا نه؟ علي سجادي: از نظر ايمني چطور با توجه به اين که مي دانيم نيروگاههاي اتمي ساخت روسيه، در سالهاي اخير چه در چرنوبيل روسيه و چه در بوپال هندوستان منفجر شدند، با نشت مواد راديو اکتيو، صدمات زيستي عظيم انساني و محيط زيستي را به بار آوردند. دکتر اقتداري: اين نکته خيلي مهمي است که بايد در نظر داشته باشيم. در خود آمريکا هم مي بينيم که در سال 79 آن تري مايلد آيلند که بود در ايالت پنسيلوانيا که چيزهاي اديواکتيو آمد و خيلي آلودگي ايجاد کرد و خطرات زيادي را ايجاد کرد؛ اين مساله خيلي جدي است . به نظر من تکنولوژي روسيه در سطح خيلي پاييني قرار دارد. و جايي نيست که ما منابع انرژيمان را خيلي راحت بتوانيم به آن تکيه بدهيم و از آن بخواهيم استفاده بکنيم. ايران اگر که قرار است اين منابع انرژي اتمي را رشد بدهد بهتر است که با کشورهاي غربي و با نظارتهاي کامل سازمان بين المللي اتمي و هم برآوردن تقاضاي کشورهاي غربي که واقعا به هيچ وجه در صدد سوءاستفاده و ايجاد بمب اتمي و اين چيزها نيست و زير نظر آنها انجام بدهد وارد مذاکره شود و از آن طريق بتواند تاسيسات اتمي خودش را براي ايجاد انرژي اتمي تامين بکند، خيلي سودآورتر خواهد بود تا اين جريان روسيه را بخواهد دنبال بکند. دكتر محمد اقتداري، كارشناس اقتصاد مقيم ويرجينياي آمريكا، در مصاحبه با راديو فردا مي گويد: در اينكه ايران با رشد جمعيت نياز به انرژي بيشتر دارد شكي نيست، ولي از نظر اقتصادي احداث نيروگاه بوشهر مسايل زيادي را براي ايران بوجود مي آورد. علاوه بر هزينه تاسيس نيروگاه، هزينه نگهداري اين نيروگاه نيز ممكن است در قياس با انرژي فسيلي خيلي گرانتر تمام بشود. وي مي افزايد تاسيس اين نيروگاه بخاطر احساس خطر كشورهاي منطقه، در مجموع سياست درستي نيست. نكته ديگر تكنولوژي عقب مانده روسيه است كه در اين نيروگاه به كار رفته است كه نمي شود به آن اعتماد زيادي كرد. وي توصيه مي كند ايران براي تاسيس نيروگاه اتمي با كشورهاي غربي كه تكنولوژي پيشرفته تر و ايمن تر دارند، وارد مذاكره شود.