(rm) صدا |
علي سجادي (راديو فردا): در حاليکه اروپا وحتي روسيه نيز در ابراز نگراني از امکانات هسته اي ايران به ايالات متحده آمريکا پيوسته اند، امروز 35 تن از اعضاي هيئت مديره سازمان بين المللي انرژي اتمي در وين جمع شدند تا درمورد گزارش مربوط تاسيسات هسته اي ايران بحث و گفتگو کنند.
شهران طبري (راديو فردا): گسترش تاسيسات هسته اي ايران ديگر موضوعي نيست که تنها ايالات متحده آمريکا بر آن تکيه کند و آن طور که گفته مي شد بخواهد از آن به عنوان اهرم سياسي در مناسباتش با ايران بهره گيرد. اکنون حتي روسيه که در ساختمان نيروگاه هسته اي بوشهر به ايران کمک مي کند و به گفته رسانه هاي مختلف صدها مهندس ايراني را براي اين کار تعليم مي دهد، نگران آن است که ايران اين اطلاعات و دانش را براي ساختن سلاحهاي هسته اي به کار گيرد. از دکتر گري سيمور مدير ارشد مرکز بين المللي مطالعات استراتژيک مي پرسم: روزنامه ها مي گويند اطلاعاتي که شما در اختيار توني بلر نخست وزير بريتانيا گذاشته ايد، باعث شد که او در سياست تعامل اين کشور در مورد ايران ترديد کند، درست است؟
گري سيمور (مدير ارشد مرکز بين المللي مطالعات استراتژيک): من در اين مورد مستقيما با نخست وزير بلر صحبت نکردم اما مهم اين است که اکنون همه قبول دارند که توانايي ايران براي دستيابي به مواد هسته اي که بتواند از آنها در بمب اتمي استفاده کند، زياد شده است. براي همين است که دولت بريتانيا و ساير دول جهان در صدد يافتن راههايي براي محدود کردن توانايي دولت ايران در اين زمينه هستند.
ش.ط: کنفرانس امروز وين که ديروز نيز درباره آن با راديو فردا صحبت کرديد، به همين خاطر است. نتيجه آن چه خواهد شد؟
گري سيمور: من انتظار دارم که 35 عضو هيئت مديره سازمان بين المللي انرژي هسته اي يا I.A.E.A که در وين جمع شده اند، قطعنامه اي تصويب کنند که در آن به ايران مهلت معيني داده شود. ايران در اين مهلت تعيين شده بايد بتواند به سئوالات I.A.E.A درباره فعاليتهاي مخفي هسته ايش توضيح قانع کننده دهد. اين قطعنامه همانطور که صبح امروز آقاي خاوير سولانا نيز گفت، به ايران فشار خواهد آورد که يک پروتکل يا پيمان جداگانه اي را امضا کند که بر اساس آن I.A.E.A بتواند با دقت بيشتري تاسيسات ايران را بازرسي کند و همچنين ايران نتواند به سادگي اين تاسيسات را مخفي نگاه دارد.
ش.ط: با توجه به ناآرامي هاي اخير در ايران و فشارهاي داخلي و خارجي که بر دولت ايران است فکر مي کنيد دولت جمهوري اسلامي حاضر شود در اين زمينه عقب نشيني کند؟
گري سيمور: من فکر مي کنم علاقه ايران به توسعه تسليحات هسته اي به دوران شاه سابق باز مي گردد که ادامه آن به چندين دهه مي رسد. بنابراين من فکر مي کنم منافع سابقه دار و عميقي در اين زمينه وجود دارد که دولتهاي مختلف با نقطه نظرهاي مختلف آن را دنبال کرده اند. به همين خاطر فکر نمي کنم ناآرامي هاي اخير بتواند در اين موضوع تغيير چنداني به وجود آورد. در حال حاضر تا جايي که من مي دانم بين اصلاح طلبان و بنيادگرايان اسلامي در اين زمينه اتحاد نظر وجود دارد.
ش.ط: همانطور که گفتيد ايران سالهاست برنامه توسعه توانايي هسته اي را دنبال مي کند و برخي مي گويند علت اينکه آمريکا تازه فشار آوردن به ايران در اين زمينه را شروع کرده است، به خاطر مسائل سياسي است. شما با اين گفته موافقيد؟
گري سيمور: نه راستش من مخالفم. آمريکا حتي از زمان شاه مي کوشيد توانايي ايران در اين زمينه را محدود کند. از همان زمان آمريکا سعي مي کرد کشورهاي ديگر را از فروش وسائلي به ايران که صرف اين کار مي شد منصرف کند و بعد از انقلاب هم همين سياست را دنبال کرد. آنچه اکنون تغيير کرده اين واقعيت است که ايران در حال حاضر به دستيابي به تسليحات هسته اي بسيار نزديک شده است و اگر به همين ترتيب پيش رود ظرف چند سال مي تواند به موادي که براي ساختن بمب هسته اي ضروري است دست يابد.
ش.ط: آيا ايران به مرحله اي رسيده است که بتواند بدون کمک خارجي اين برنامه را دنبال کند؟
گري سيمور: من فکر مي کنم دشوار است که با قاطعيت کامل بگوييم: بله. ولي در مجموع بايد بگويم که اينطور است. يعني ايران مي تواند بدون کمک ديگران، تقريبا به طور مستقل اورانيوم غني شده به دست آورد. گسترش تاسيسات هسته اي ايران ديگر موضوعي نيست که تنها ايالات متحده آمريکا بر آن تکيه کند بلکه اکنون حتي روسيه نيز نگران آن است که ايران اين اطلاعات و دانش را براي ساختن سلاحهاي هسته اي به کار گيرد. دکتر گري سيمور مدير ارشد مرکز بين المللي مطالعات استراتژيک مي گويد که انتظار دارد که 35 عضو هيئت مديره سازمان بين المللي انرژي هسته اي که در وين جمع شده اند، قطعنامه اي تصويب کنند که در آن به ايران مهلت معيني داده شود تا به سئوالات I.A.E.A درباره فعاليتهاي مخفي هسته ايش توضيح قانع کننده دهد و به ايران فشار خواهد آورد که يک پروتکل يا پيمان جداگانه اي را امضا کند که I.A.E.A بتواند با دقت بيشتري تاسيسات ايران را بازرسي کند. وي عقيده دارد که آمريکا حتي از زمان شاه مي کوشيد توانايي ايران در اين زمينه را محدود کند.
