بحران موجوديت پيمان آتلانتيك شمالي از ديد گزارشگر راديو اروپاي آزاد، راديو آزادي

جمشيد زند (راديو فردا): براي اولين بار از زمان شکل گرفتن پيمان ناتو در حدود 50 سال پيش، اين اتحاديه ماموريتي در خارج از اروپا را به عهده گرفته است. بر عهده گرفتن فرماندهي نيروهاي پاسدار صلح افغانستان نشان از فاصله گرفتن اين اتحاديه دفاعي از وظايفي است که به طور سنتي براي خود قائل بوده است، يعني دفاع از قاره اروپا درزمان جنگ سرد از تعرض احتمالي اتحاد جماهير شوروي. بريتني اوروك، خبرنگار راديو اروپا آزاد، راديو آزادي به تاثير نقش ناتو در اوضاع جغرافيايي سياسي جديد پرداخته که خلاصه اي از آن را از ليلي صدر مي شنويد: ليلي صدر (راديو فردا): بودن يا نبودن. اين سئوال مهم در مورد موجوديت نخستين بار در نمايشنامه زيباي هملت اثر شکسپير مطرح شد. امروز ناتو قويترين اتحاديه نظامي جهان از پايان جنگ سرد بين نيروهاي غربي به رهبري آمريکا و کشورهاي عضو پيمان ورشو به رهبري اتحاد جماهير شوروي پيشين با همين سئوال روبروست. ناتو پيمان آتلانتيک شمالي که در دهه 1940 به منظور حفاظت از کشورهاي اروپاي غربي و گسترش سپر دفاعي ايالات متحده بوچود آمد، با فروپاشي پيمان ورشو نقش کم رنگ تري پيدا کرده است. شعاري که در دهه 90 برانگيخته شد اين بود که ناتو بايد از منطقه برود. يا از بين برود. اين بدان معناست که به عنوان ملتهاي دموکراتيک از پيش دسته بندي شده، ناتو يا بايد نقش قويتري را در خنثي کردن مشکلات امنيتي در عصر جديد بر عهده گيرد يا فروپاشيده شود. تصميم پيمان آتلانتيک شمالي در دخالت بر اختلاف بين بلگراد و آلبانيهاي کوزوو جهت جديدي در نقش ناتو بوجود آمد. اما اين نقش جديد تا حدي جدل برانگيز شد. چرا که اين دخالت با اين که به منظور اهداف بشر دوستانه بود به جايگاه ناتو به عنوان يک نيروي دفاعي لطمه زد. با اين حال اين عمل باعث جلوگيري از کاهش قدرت ناتو شد. هنگامي که آمريکا و برخي از متحدان آن بر سر مساله عراق با يکديگر اختلاف پيدا کردند، آثار شکاف بار ديگر در ناتو پيدا شد. اما اکنون ناتو وظيفه جديدي را بر عهده گرفته است که ممکن است نقش کليدي در آينده اش داشته باشد. با فرستادن نيرو و بر عهده گرفتن رياست نيروهاي حافظ صلح در افغانستان به منظور حفظ امنيت کابل، ناتو کاري تاريخساز انجام داد. اين نخستين بار است که ناتو کاري را در خارج از اروپا انجام مي دهد. جرج رابرتسون، دبيركل ناتو درمورد اينكه اين سازمان چگونه مي تواند با وارد شدن به نيروي بين المللي پاسدار صلح، نكات مثبت خود را به اين نيروها نيز تسري دهد، گفت: «سي و پنج كشور جهان در اين ائتلاف همكاري مي كنند. در بعضي موارد تعداد نيروها زياد است ولي از بعضي كشورها چهار يا حتي دو سرباز در اين ائتلاف هستند. تمام اين ها بدليل شهرت ناتو، ملاك ها و ويژگي هاي آموزشي و تربيتي اين سازمان است كه اجازه ميدهد اين نيروهاي متفاوت با يكديگر بخوبي و بشكلي كارآمد در تشكل هاي چند ملتي كار كنند.» براي اولين بار از زمان شکل گرفتن پيمان ناتو در حدود 50 سال پيش، اين اتحاديه ماموريتي در خارج از اروپا را به عهده گرفته است. بر عهده گرفتن فرماندهي نيروهاي پاسدار صلح افغانستان نشان از فاصله گرفتن اين اتحاديه دفاعي از وظايفي است که به طور سنتي براي خود قائل بوده است. بريتني اوروک خبرنگار راديو اروپا آزاد، راديو آزادي به تاثير نقش ناتو در اوضاع جغرافيايي سياسي جديد پرداخته است و مي گويد: امروز ناتو قويترين اتحاديه نظامي جهان از پايان جنگ سرد بين نيروهاي غربي به رهبري آمريکا و کشورهاي عضو پيمان ورشو به رهبري اتحاد جماهير شوروي پيشين با سئوال بودن يا نبودن روبروست. ناتو که در دهه 1940 به منظور حفاظت از کشورهاي اروپاي غربي و گسترش سپر دفاعي ايالات متحده بوجود آمد، با فروپاشي پيمان ورشو نقش کم رنگ تري پيدا کرده است. هنگامي که آمريکا و برخي از متحدان آن بر سر مساله عراق با يکديگر اختلاف پيدا کردند، آثار شکاف بار ديگر در ناتو پيدا شد. اما اکنون ناتو وظيفه جديدي را بر عهده گرفته است که ممکن است نقش کليدي در آينده اش داشته باشد. با فرستادن نيرو و بر عهده گرفتن رياست نيروهاي حافظ صلح در افغانستان به منظور حفظ امنيت کابل، ناتو کاري تاريخساز انجام داد.