بازداشت در بريتانيا و چشم انداز استرداد سفير سابق جمهوري اسلامي در آرژانتين به آرژانتين: محاكمه به اتهام مشاركت در انفجار تروريستي مركز يهوديان بوئنوس آيرس

عليرضا طاهري: هادي سليمان پور سفير پيشين جمهوري اسلامي امروز در برابر دادگاهي در لندن حاضر مي شود. هادي سليمان پور ديروز در شهر دارهام در شمال لندن بازداشت شد. قاضي دادگاه در باره استرداد وي به آرژانتين تصميم خواهد گرفت. دولت آرژانتين خواهان محاكمه هادي سليمان پور در آن كشور به اتهام مشاركت دربمب گذاري مرگبار 9 سال پيش در مركز يهوديان در بوئنوس آيرس، پايتخت آرژانتين است. اين بمب گذاري 85 كشته بر جاي گذاشت. جمهوري اسلامي پيشتر در واكنش به صدور حكم تعقيب هشت مسئول جمهوري اسلامي، از جمله هادي سليمان پور، در آرژانتين، سفير خود را از بوئنوس آيرس فراخواند. راديوفردا از دكتر تقي زاده، استاد روابط بين الملل در اسكاتلند مي پرسد اين موضوع به 9 سال پيش مربوط مي شود. چرا اكنون اين بازداشت و محاكمه انجام مي گيرد؟ شهران طبري (راديو فردا): 9 سال پيش، در 7 ژوئيه 1994، بر اثر انفجار بمبي در مرکز يهوديان بوئنس آيرس در آرژانتين، 85 نقر کشته، 200 نفر مجروح شدند. از همان موقع گفته شده بود که دولت ايران در اين بمب گذاري دست داشته است. اوايل ماه جاري قاضي اي در آرژانيتن، هادي سليمان پور، سفير وقت ايران در آرژانتين را متهم به توطئه در اين بمب گذاري کرد و دستور دستگيري او و هفت مقام دولتي ديگر ايران را صادر کرد. هادي سليمان پور که 47 سال دارد، از ماه فوريه سال گذشته با ويزاي دانشجويي وارد بريتانيا شد و در دانشگان دارهام در شمال اين کشور مشغول تحصيل بوده است. پليس بريتلنيا روز پنج شنبه اعلام کرد که او را دستگير کرده است. آرزانتين با جامعه اي مرکب از 300 هزار کليمي، يکي از بزرگترين کشورهاي داراي اقليت يهودي در آمريکاي لاتين و هفتمين کشور در همين زمينه در جهان است. در گفتگويي با دکتر رضا تقي زاده، استاد روابط بين الملل دانشگاههاي اسکاتلند مي پرسم: اين موضوع مربوط به 9 سال پيش است و از همان هنگام هم اسرائيل، هم آمريکا، و هم خود آرژانتين، ايران را متهم به اين انفجار مي کردند. چرا حالا بعد از نه سال اين دستگيري انجام گرفته است؟ دکتر رضا تقي زاده (استاد روابط بين الملل دانشگاههاي اسکاتلند، گلاسكو): در تمام طول اين نه سال پرونده مداخله احتمالي ايران که دولت جمهوري اسلامي متهم به آن بوده است از جانب آرژانتيني ها، براي بمب گذاري در بوئنس آيرس هنوز ادامه دارد، يعني هميشه باز بوده است. ولي بازگشايي اين پرونده شايد نتيجه فشار جامعه يهودي و دولت اسرائيل است به دولت آرژانيتن که از اين فرصت استفاده بکند براي اعمال فشار بيشتر بر دولت جمهوري اسلامي. جمهوري اسلامي در صحنه روابط بين الملل از موقعيت خوبي برخوردار نيست، در شرايطي که هنوز بازتاب فوق العاده نامطلوب قتل خانم کاظمي، روزنامه نگار ايراني الاصل کانادايي که در زندان اوين تهران به قتل رسيد، همچنان اعتبار ايران را کم و کمتر کرده است در دنيا. اين گزارش تازه و خبر دستگيري سفير ايران در دارهام انگلستان، يقينا فرست تازه اي را براي وسايل ارتباطي دنيا فراهم مي کند که باقيمانده اعتبار ايران را هم مورد تهاجم قرار دهند و اين شرايط مطلوبي براي دولت ايران نخواهد بود. علت بازگشايي اين پرونده، يقينا اعمال فشار از جانب دولت اسرائيل و پيگيري اين موضوع در داخل آرژانتين است و يقينا آمريکا هم در اين قضيه بي تاثير نبوده است. ش.ط: همانطور که گفتيد، مسئله وجهه ايران در صحنه بين المللي مطرح است. آيا به اين ترتيب ايران اين برچسب را خواهد خورد که تروريزم دولتي را تقويت مي کند؟ دکتر رضا تقي زاده: دولت ايران از جانب خيلي از کشورهاي اروپايي و آمريکا و دولت اسرائيل هميشه متهم به تدارک کردن تروريسم دولتي بوده است. پرونده اي که در دادگان ميکونونس باز شد و اقداماتي که ايران فرانسه متهم به انجامش بود، و بمب گذاري در بقيه نقاط دنيا من جمله عربستان سعودي و آرژانتين، از مواردي بود که کشورهاي دنيا جداگانه عليه ايران پرونده اي را باز کردند و ايران را متهم به مداخله در اين عمليات تروريستي کردند. واقعه انفجار بمب در آرژانيتن در مرکز يهودي ها که همانوط که گفتيد 86 يهودي هم کشته شدند، از جمله اقداماتي بود که ايران متهم به مشارکت و دست داشتن در آن شد و اين اقدام اکنون در شرايط موجود براي ايران، يقينا براي دولت جمهوري اسلامي مشکلات تازه اي را فراهم خواهد کرد. ش.ط: به اين ترتيب فکر مي کنيد واکنش ايران نسبت به اين مسئله چه باشد؟ دکتر رضا تقي زاده : يقينا دولت ايران اتهام دست داشتن در تروريزم بين المللي را نمي پذيرد، چنان که تا کنون هيچ يک از اين اتهامات را نپذيرفته است. علي رغم محکوميتي که در فرانسه و آلمان تا به حال دولت پيدا کرده است و احکامي که عليه مقامات ايراني، من جمله وزير اطلاعات اسبق ايران در دادگاههاي اروپايي صادر شده، هيچ وقت ايران اعتراف نکرده است که در اين ماجراها مداخله داشته است و در مورد پرونده اخير هم يقينا همين جواب را خواهد داد که اتهامات، اتهامات واهي است و ما در اين انفجار نقشي نداشته ايم. ولي محاکمه سفير سابق ايران در دارهام بريتانيا و يا فرستادن ايشان به آرژانتين براي محاکمه در آن محل، يقينا عکس العمل منفي و تند جمهوري اسلامي را به دنبال خواهد داشت و بايستي ببينيم که اين عکس العمل ... ش.ط: خوب، به اين ترتيب فکر مي کنيد آن وقت اين مسئله در رابطه ايران و انگليس که تقريبا يکي از دوستان نزديک ايران است و از نادر دوستان ايران است، چه تاثيري خواهد گذاشت؟ دکتر رضا تقي زاده: همان طور که گفتيد، روابط خارجي ايران وبريتانيا روابط عادي و نسبتا مطلوبي است و شايد بريتانيا تنها دوست قابل اعتناي مانده ايران در جامعه اروپايي است که از طريق اين کشور مي تواند پيامهايش را به جامعه اروپا و بقيه دنيا منتقل بکند. دستگيري اين شخص آيا با اطلاع دولت بريتانيا صورت گرفته و يا به صورت محلي از طريق يک دادگاه محلي صورت گرفته، مسئله اي است جدا از اين بحث ولي يقينا محاکمه احتمالي ايشان در بريتانيا و يا احتمال عودت دادن ايشان به آرژانتين، در روابط سياسي ايران و بريتانيا اثر فوق العاده منفي و بدي خواهد گذاشت و اين ممکن است که در نتيجه به فراخواندن سفير ايران در لندن هم بيانجامد. اين روابط هميشه شرايط دشواري را در پيش داشته، به خصوص در يک سال گذشته، ولي هيچ کدام از اين شرايط به قطع روابط دو کشور نيانجاميده است و بايستي ديد که عکس العمل جمهوري اسلامي در مورد دستگيري سفير سابق ايران که حالا به عنوان دانشجو در دانشگاه دارهام درس مي خواند، چقدر تند يا خشن خواهد بود که به نسبت آن بتوانيم بازتاب اين را در روابط آينده ايران و بريتانيا بررسي بکنيم. هادي سليمان پور، سفير پيشين جمهوري اسلامي امروز در برابر دادگاهي در لندن حاضر مي شود تا قاضي در باره استرداد او به آرژانتين براي محاكمه به اتهام مشاركت در بمب گذاري 9 سال پيش در مركز يهوديان بوئنوس آيرس تصميم بگيرد. اين بمب گذاري 85 كشته بر جاي گذاشت. دكتر تقي رضا زاده، استاد روابط بين الملل در اسكاتلند، در مصاحبه با راديوفردا مي گويد بازگشايي اين پرونده شايد نتيجه فشار جامعه يهودي و دولت اسرائيل است به دولت آرژانيتن که از اين فرصت استفاده بکند براي اعمال فشار بيشتر بر دولت جمهوري اسلامي. وي مي گويد استرداد وي يا محاكمه او در بريتانيا، در روابط جمهوري اسلامي و بريتانيا تاثير ناگواري بر جاي خواهد گذاشت.