(rm) صدا |
بهنام ناطقي (راديوفردا، نيويورک): آقايان دکتر آرش علائي و دکتر کاميار علائي، فعالان مبارزه با ايدز در ايران دو برادر پزشك هستند که طي چهارسال اخير فعاليت گسترده اي براي مبارزه با گسترش بيماري ايدز و درمان مبتلايان به ويروس HIV درايران انجام داده اند. آنها كه به دعوت مركز فدرال کنترل بيماري ها Center for Disease Control براي انجام يك سري سخنراني به آمريكا سفر كرده اند، امروز در نيويورک در سخنراني اي در مرکز مطالعاتي Open Center معرفي فعاليت هاي مرکز بيماريهاي رفتاري، که بانيان آن هستند، ارائه دادند. آنها در مصاحبه با راديوفردا، در باره فعاليت هاي توامان خود در مداواو پيشگيري از گسترش بيماري ايدز در ايران توضيح مي دهند.
بهنام ناطقي (راديوفردا، نيويورک): آقايان دکتر آرش دکتر کاميار علائي، پزشکان جوان کرمانشاهي که از چهار سال پيش داوطلبانه به تحقيق و خدمت رساني به بيماران مبتلا به ويروس ايدز و همچنين خانواده ها و بستگان آنها پرداختند و برنامه هائي براي اطلاعرساني در باره چگونگي گسترش اين بيماري انجام دادند، طي سفر اخير خود به آمريکا در هاوائي و در سانفرانسيسکو و امروز در نيويورک طي سخنراني‌هائي به معرفي کار خود پرداختند.
آقاي دکتر آرش علائي، 34 ساله، در مصاحبه با راديوفردا مي گويد آشنائي و علاقه هر دو آنها به اين رشته علمي و خدماتي، از دانشگاه شهيد بهشتي تهران شروع شد، هنگامي که هردو دانشجوي دوره پزشکي بودند. آقاي دکتر آرش علائي مي گويد:
دکتر آرش علايي (موسس مرکز مشاوره بيماري هاي رفتاري): ما دو برادر هستيم که به صورت داوطلبانه از حدود 4 سال پيش همکاري خودمان را با دانشگاه علوم پزشکي کشور ايران شروع کرديم و اين کارها يواش يواش توسعه پيدا کرد به صورتي که الان مي توانيم بگوييم در منطقه خاور ميانه، براي کشورهاي هم جوار به صورت الگويي باشيم.
ب.ن: چطور شد به اين کار علاقه مند شديد؟
دکتر آرش علايي: ما در حين تحصيل رشته پزشکي در دانشگاه شهيد بهشتي با استاد ارجمندي به نام آقاي دکتر سيد داوود منصوري، که ايشان در فرانسه دوره هاي عالي ايدز را ديده بود، آشنا شديم و در آن زمان در شهر خود من (کرمانشاه) هم يک سري مشکلاتي به وجود امده بود که اين دو هم زماني باعث شد که ما خيلي علاقه بيشتري به اين موضوع پيدا کنيم.
ب.ن: موسسه شما اسمش چيست؟
دکتر آرش علايي: مرکز مشاوره بيماري هاي رفتاري. به خاطر اين که هنوز هم در اکثر کشورها تابوي ايدز وجود دارد، اين مراکز به نام مراکز مشاوره بيماري هاي رفتاري شناخته مي شوند، زير نظر دانشگاه هاي علوم پزشکي ما کار مي کنيم (دانشگاه علوم پزشکي شهيد بهشتي، دانشگاه علوم پزشکي کرمانشاه).
آقاي دکتر آرش علائي مي گويد به جاي تاسيس يک مرکز، هدف آنها ايجاد نظامي بود براي همه کشور، که اين نوع خدمات را در سطح ملي و حتي در سطح منطقه اي ارائه دهد. آقاي دکتر آرش علائي مي گويد:
دکتر آرش علايي: بحث ايدز و اعتياد بحث Global است، بحث تمام دنيا است. بحث تنها يک کشور و دو کشور نيست و به همين دليل بايد براي اين موضوع سيستم درست شود و وقتي مي توانيد شما بگوييد در اپيدمي ايدز و اعتياد موفق بوده ايد که يک سيستم جامعي طراحي شود و مرکز ما الگويي بوده است براي طراحي يک سيستم جامع در سراسر کشور و در منطقه خاورميانه.
آقاي دکتر کاميار علائي، 29 ساله، در باره فعاليت هاي داوطلبانه علمي و مددکاري که با کمک برادرش دکتر آرش ترتيب داده اند، در مصاحبه با راديوفردا توضيح مي دهد.
دکتر کاميار علايي (پزشک): ما در زمينه هاي مختلف، در مورد بيماري HIV (ايدز) کارهاي پژوهشي و کاربردي انجام داديم. اول اين که براي اولين بار مراکزي به عنوان کلينيک هاي مثلثي راه اندازي کرديم که سه گروه هدف اصلي اين مراکز افراد معتاد تزريقي، افراد مبتلا به بيماري هاي آميزشي، و افراد HIV (ايدز) و خانواده آن ها بوده است.
ب.ن: کجاها هستند اين مراکز؟
دکتر کاميار علايي: اولين مرکز را حدود 3.5 سال پيش در کرمانشاه راه اندازي کرديم و بعد از يک سال و نيم، الان 17 مرکز در کل کشور داريم و 23 مرکز هم داخل زندان ها راه اندازي شده است.
ب.ن: پول اين ها را که داد؟
دکتر کاميار علايي: اکثر هزينه اين کارها توسط وزارت بهداشت و سازمان هاي ديگر به صورت همکاري انجام مي شود و قسمتي از آن را هم خود مردم همکاري مي کنند. مهمترين نکته اي که هست، اين است که ما براي اولين بار در دنيا، در يک مرکز خدمات پيشگيري و درمان به طور توامان مي دهيم، و در واقع Integration، Prevention و Cure را با هم کرده ايم. از طرف ديگر چون بيشترين جمعيت هدف ايران افراد جوان هستند، تا جايي که 50 درصد از کل جمعيت ايران زير 19 سال هستند، ما امديم هسته هاي دانش آموزي تشکيل داديم که از بين خود دانش اموزان به عنوان peer educationانتخاب کرديم که خودشان خودشان را آموزش دهند و در واقع مشاوره دانش آموز با دانش آموز MDD ( يا مشاوره دانشجو با دانشجو) را راه اندازي کرديم. در کنار اين شروع کرديم به همکاري کردن با ساير ارگان هاي غير دولتي مثل هلال احمر، و سازمان هاي ديگر مثل کميته امداد، که اين ها بيايند و مسايل حمايتي و اجتماعي افراد HIV مثبت و خانواده اين ها را به عهده بگيرند. بنابراين ما يک مثلث ديگري در جامعه داريم به عنوان همکاري بين داخل زندان و خارج زندان، و هلال احمر و بهزيستي و کميته امداد.
دکتر آرش علايي: و بعد از آن مهمتر اين است که شايد بحث باشد که در ايران چگونگي رفتار سيستم بهداشتي – درماني با افراد مبتلا اين است که سيستم بهداشتي – درماني با افراد مبتلا برخورد استگما برانگيزي ندارند، هيچ اصراري نيست که افراد مبتلا حتما اسم و اسم فاميل و آدرس داشته باشند، با کد اين افراد مي توانند بيايند آن جا، کد بدهند، و با کد با آن ها صحبت بشود، و هيچ گونه بحث قرنطينه يا جداسازي وجود ندارد.
صداي آقاي دکتر آرش علائي بود که حرف برادرش را تکميل مي کرد. آقاي دکتر کاميار علائي، مي گويد علاوه بر معتادان که در خطر بيماري قرار دارند، و مبتلايان به ويروس ايدز، خدماتي که آنها طرح کرده اند براي نخستين بار درمان و پيشگيري را با هم مي آميزد.
دکتر کاميار علايي: به طور متوسط، گروه اصلي هدف ما گروه افرادat risk هستند که بيشتر معتادهاي تزريقي و افرداي هستند که داراي بيماري هاي آميزشي هستند. اما عملا چون اين افراد به طور مستقيم به ما مراجعه نمي کردند، در واقع دست هاي شناسايي ما خود افراد HIV مثبت بودند. يعني آن افراد HIV مثبتي که براي اولين بار به مراکز ما مراجعه مي کردند. وقتي که ما سرويس جامعي به اين ها مي داديم، هم براي خودشان، هم براي خانواده اشان، و هم بهشان کمک مي کرديم که مشکلاتشان را در جامعه حل کنند، خود اين افراد مي رفتند دوست هاي خودشان، Partnerهاي خودشان را مي آوردند و آن افراد مي آمدند براي مشاوره داوطلبانه و آزمايش داوطلبانه و به اين طريق ما هم new case ها را پيدا مي کرديم، و هم افراد HIV مثبتي که در گذشته هيچ راهي براي ادامه زندگي نداشتند، براي زندگي بهتر و با کيفيت بهتر تشويق مي کرديم.
ب.ن: به چقدر آدم داريد الان سرويس مي دهيد (از بيمار و غيره)؟
دکتر کاميار علايي: دو تا تخمين داريم، يکي تعداد افراد Register که بيش از پنج هزار مورد هستند، و يک سري تخمين ها هستند که بالاي 20 هزار نفر هستند.
ب.ن: اين که زياد نيست!
دکتر کاميار علايي: نمي توانيم بگوييم زياد هست يا زياد نيست، چون: يک ما تخمين مي زنيم، دو اين که ما بايد ببينيم که کارهايي که ما مي کنيم چه تاثيري روي روند رشد دارد. شايد بعد از پنج سال ديگر بتوانيم قضاوت کنيم که روند ما رو به چيست، چون بالاخره ما بعضي مطالعه هاي اپيدميولوژيمان هنوز نوپا است در ايران. ولي مهمترين بحث اين است که الان دارد کار مي شود. اين خيلي مهم است. ما ديگر نيستيم در اين که انکار کنيم که بيماري ايدز نداريم، انکار کنيم که نبايد مراقبت کرد، اين بحث را نداريم که اعتياد رابه عنوان فقط يک جرم ببينيم. اعتياد را به عنوان يک بيماري داريم مي بينيم و اقدام مي کنيم براي اين که اين بيماري کاهش پيدا کند، و در برنامه پنج ساله کشوري که به تصويب هيات دولت رسيده است و مجلس، ما برنامه هاي خيلي خوبي در آينده داريم به عنوان اين که بتوانيم هر شهر بزرگ يک مرکز خودش داشته باشد، از همين مراکز، و هر شهرستان کوچکي يک مرکز با يک Level پايين تر داشته باشد و حتي ما درون زندان ها هم مراکزي داشته باشيم که بتوانيم اين خدمات پيشگيري را ببينيم. الان هم داريم که توسعه بيشتري شود و اين خبرها باعث مي شود که بتوانيم بگوييم که کار دارد مي شود. روند گسترش را قطعا نمي شود گفت، چون بايد بررسي دقيقي کرد.
ب.ن: و بيشتر شما ديده ايد امراض به خصوص ايدز (HIV) از طريق عدم مراقبت در روابط جنسي منتقل مي شود يا بيشتر از طريق مواد مخدر؟
دکتر کاميار علايي: در حال حاضر بيشتر الان از طريق انتقال مواد مخدر است. ولي خوب، نمي شود پيش بيني کرد که همين روند در آينده هم ثابت بماند. شايد در آينده ما يک تغيير روندي داشته باشيم، ولي در حال حاضر مواد مخدر حرف اول را مي زند.
ب.ن: الان هم شنيدم برنامه تعويض سرنگ هم در ايران دارد اجرا مي شود.
دکتر کاميار علايي: بله، ما تمام برنامه هاي کاهش آسيب هاي ناشي از HIV (ايدز) را در مراکز خودمان داريم. به عناون مثال Needle Exchange Program (يا تعويض سرنگ)، Bleach براي ضد عفوني سرنگ هاي آلوده،، و Condom Promotion و مشاوره و مراقبت براي HIV مثبت و براي افراد High Risk و براي شرکاي اين ها، و مشاوره پيشگير براي افراد در خطر HIV (ايدز)، و در عين حال اقدامات حمايتي براي HIV مثبت و خانواده آنان. به طور مثال ما الان در يکي از مراکزمان نزديک به 60 تا Partner داريم که يکيشان HIV مثبت است و همسرش مثبت نيست و در طي سه سال گذشته از وسايل پيشگيري استفاده کرده اند و هيچ کدامشان آلوده نشده اند و هرچقدر مراکز ما فعاليتش بيشتر باشد، موارد شناسايي شده نيز افزايش پيدا مي کند.
ب.ن: کجاها کشورهاي ديگر از شما استفاده کرده اند از تجربه هايي که شما د ايران به دست آورده ايد؟
دکتر کاميار علايي: ما بعد از اين که در يک سال و نيم گذشته شروع کرديم به مدون کردن برنامه هايمان، اولين برنامه استراتژي کشوري کنترل ايدز و اعتياد را با همکاري مرکز بيماري ها نوشيم و بعد از آن Global Fund Proposal براي کنترل HIV (ايدز) نوشتيم که از بين 55 کشور، Proposal ايران قبول شد و 16 ميليون دلارش را خود Global Fund مي دهد و 29 ميليون دلار هم خود دولت تقبل کرده است و بعد ازآن همکاري کرديم در نوشتن برنامه استراتژيک خاور ميانه 2003 تا 2007. و الان World Health Organization مرکز ما را بازديد کرد و به عنوان Best Practice در دنيا معرفي کرده است و Documentation آن ماه ديگر چاپ مي شود و هدف WHO اين است که ايران را به عنوان يک مدل Comprehensive براي نه تنها کشورهاي منطقه خاورميانه، بلکه 55 کشور اسلامي معرفي کند.
ب.ن: و اين حاصل زحمات شما دو نفر هست؟
دکتر کاميار علايي: نمي توانيم بگوييم فقط ما دو نفر، بالاخره خوب، خيلي ها هستند کار مي کنند، ما هم در خدمتشان بوديم. حاصل يک گروه تيمي است که آن ها همه ايراني بودند و همه افرادي بودند که کشورشان را دوست داشتند، مدل هاي مختلفي را بررسي کردند، و ابتکار خودشان را با توجه به محيط و امکانات به وجود آوردند و بروز دادند.
ب.ن: وضع درمان ايدز در ايران به چه صورت است؟ چون بحث است راجع به گران بودن داروها که الان در آفريقا هم صحبت هست، در همه دنيا. اين داروها در ايران در دسترس هست؟
دکتر کاميار علايي: خوشبختانه به خاطر اين که خدمات مدون و برنامه ريزي شده است، تا حال حاضر درمان ایدز در ايران مجاني و رايگان است و اگر ما بخواهيم آينده‌نگري بکنيم، الان Case کمي داريم. حالا در آينده چه بشود، نمي دانيم، ولي برنامه اين است که تا پنج سال آينده کليه درمان هاي ضد retrovirus مجاني باشد.
ب.ن: در چه سطحي مجاني است؟
دکتر کاميار علايي: داروهاي retrovirus استاندارد تعريف شده اي دارد، يعني حدود 10 نوع دارو داريم از سه دسته دارويي و رژيم درماني که ما طبعيت از آن مي کنيم، رژيم درماني است که سازمان جهاني بهداشت تصويب کرده است و ما هم از همان دارو هايي که سازمان جهاني بهداشت تصويب کرده است، مصرف مي کنيم.
ب.ن: هزينه اين برنامه هاي شما چظور تامين مي شود؟
دکتر کاميار علايي: هزينه برنامه ماقبتي پيشگيري را وزارت بهداشت با هماهنگي که با هيات دولت انجام شده است پرداخت مي کند. ولي خوب، من و برادرم شخصا به صورت داوطلبانه و بدون دريافت پول در سيستم بهداشتي کار مي کنيم و افتخار هم مي کنيم به اين کار، چون براي مردم مملکتمان داريم کار مي کنيم.
آقايان دکتر آرش علائي و دکتر کاميار علائي، فعالان مبارزه با ايدز در ايران.
دو برادر پزشك هستند که طي چهارسال اخير فعاليت گسترده اي براي مبارزه با گسترش بيماري ايدز و درمان مبتلايان به ويروس HIV درايران انجام داده اند. آنها كه به دعوت مركز فدرال کنترل بيماري ها Center for Disease Control براي انجام يك سري سخنراني به آمريكا سفر كرده اند، امروز در نيويورک در سخنراني اي در مرکز مطالعاتي Open Center معرفي فعاليت هاي مرکز بيماريهاي رفتاري، که بانيان آن هستند، ارائه دادند. آنها در مصاحبه با راديوفردا، در باره فعاليت هاي توامان خود در مداواو پيشگيري از گسترش بيماري ايدز در ايران توضيح مي دهند. دکتر آرش دکتر کاميار علائي، طي سفر اخير خود به آمريکا در هاوائي و در سانفرانسيسکو و امروز در نيويورک طي سخنراني‌هائي به معرفي کار خود پرداختند. آقاي دکتر آرش علائي، 34 ساله، در مصاحبه با راديوفردا مي گويد مراكزي كه آنها در 22 شهر ايران و همچنين در زندان ها دائر كرده اند، از يكسو به بيماران ايدز خدمات درماني ارائه مي كند و از سوي ديگر با دادن آموزش و ارائه خدمات به افراد در خطر، مثل معتادان تزريقي مي كوشد از گسترش بيماري جلوگيري كند. آقاي دكتر كاميار علائي مي گويد براساس تخمين آنها در ايران بيش از 20 هزار مبتلا به ايدز يا ويروس HIV وجود دارد كه 5 هزار و 100 نفر از آنها به ثبت رسيده اند و از خدمات درماني استفاده مي كند. وي مي افزايد درمان بيماري ايدز در ايران كه در سطح بين المللي است، با هزينه وزارت بهداشت انجام مي شود و رايگان است.
