(rm) صدا |
بكتاش خمسه پور (راديو فردا): بيژن نامدار زنگنه، وزير نفت ايران گفته است كه فرصت انحصاري ژاپن براي انعقاد قرارداد توسعه نفتي حوزه آزادگان تمام شده است. آقاي زنگنه اضافه كرد شركت ملي نفت ايران با شركتهاي خارجي و بين المللي براي توسعه اين ميدان نفتي وارد مذاكره شده است. به گزارش يكي از روزنامه هاي ژاپن، حمايت آن كشور از مواضع آمريكا و به تاخير انداختن امضاي قرارداد نفتي به دليل مخالفت آمريكا با آن، سبب اين تصميم ايران بوده است. در اين باره گلناز اسفندياري با فريدون خاوند، كارشناس اقتصادي راديو فردا در پاريس گفتگو كرده است.
گلناز اسفندياري (راديو فردا): آقاي خاوند وزير نفت ايران اعلام كرده كه امتياز نفت ژاپنيها در ميدان نفتي آزادگان لغو شده و شركت ملي نفت ايران با شركتهاي خارجي و بين المللي براي توسعه ميدان نفتي آزادگان وارد مذاكره شده. شما علت اين تصميم ايران را چه مي دانيد.
فريدون خاوند : البته در مورد حضور ژاپنيها در ميدان نفتي آزادگان، هنوز گزارشهاي ضد و نقيض هستند. وزير نفت جمهوري اسلامي همانطوري كه خودتان گفتيد از پايان گفتگو با ژاپن بر سر اين ميدان صحبت مي كند، درحالي كه گويا ژاپني ها هنوز مسئله را معلق نگاه داشتند و وزير اقتصادشان از تمايل ايران براي ادامه مذاكره با شركتهاي ژاپني صحبت مي كند. اما در مجموع به نظر مي رسد كه ايرانيها از ژاپن قطع اميد كردند و خيال دارند متوسل شوند به شركتهاي ديگري كه در حال حاضر دولت ايران همانطور كه اطلاع داريد و وزارت نفت جمهوري اسلامي ايران، بايد هرچه زودتر فكري كنند براي اينكه سهميه خودشان را در اوپك بالا ببرند، با توجه به اينكه بخش عظيمي از سرمايه ها متوجه است به خريد فاز و بخصوص با توجه به چشم اندازهاي عراق، احتمال اينكه سرمايه گذاريها در آينده نه چندان دور در عراق گسترش پيدا كند، هست. بنابراين وزير نفت جمهوري اسلامي مي خواهد هرچه زودتر به اين وضعيت معلق در مورد ميدان نفتي آزادگان پايان دهد و با شركتهاي ديگري وارد مذاكره شود.
گ . ا : ظاهرا اين قطع مذاكرات با ژاپن همانطور كه خودتان اشاره كرديد، به خاطر حمايت ژاپن از موضع آمريكا در قبال ايران است.
فريدون خاوند: دقيقا. در واقع ژاپني ها به هيچ وجه حاضر نيستند كه روابط خودشان را با ايالات متحده آمريكا بر سر مسائل نفتي در خاورميانه به خطر بياندازند، بخصوص با توجه به اين كه ژاپن اميدوار است كه سهمي ايفا كند در آينده عراق و همه اين مسائل باعث مي شود كه ژاپني ها در اين راستا گام پيش نگذارند، از طرف ديگر مي دانيم كه ژاپن اصولا در مورد مسائل هسته اي، حساسيت زيادي دارد.
گ . ا : حالا با توجه به اين نگرانيهاي بين المللي در مورد برنامه هسته ايران و اين امكان كه حتي ممكن است برنامه هسته اي ايران به شوراي امنيت سازمان ملل كشيده شود، اگر ايران با شركتهاي ديگري و آنطور كه گفته شده با رويال داتشل و توتال وارد مذاكرات شود براي توسعه نفتي ميدان آزادگان، آيا شما فكر مي كنيد كه اين شركتها اصلا مايل باشند در مناقصه شركت كنند؟
فريدون خاوند: توتال فرانسوي، البته سابقه همكاري طولاني با ايران دارد، بويژه بعد از سرمايه گذاري سال 1997 در حوزه پارس جنوبي و مشكلاتي كه در مورد قانون داماتو با آمريكايي ها پيدا كرد. سئوال اين است كه آيا توتال حاضر خواهد شد يك بار ديگر در فضاي تازه خاورميانه همان تجربه قديمي را تكرار كند؟ ترديدهايي در اين زمينه وجود دارد. فرانسويها با وجود اختلاف نظرهاي خودشان با آمريكا، اميدوارند آنها هم در آينده نفت عراق سهمي داشته باشند و به اين ترتيب مايل نيستند كه از راه قبول تعهدات سنگين در ايران، موقعيت خودشان را در عراق از دست بدهند. از طرف ديگر بر خلاف سال 1997 كه در مجموع رابطه اتحاديه اروپا با ايران خوب بود، اين بار فضاي تيره اي بوجود آمده بين جمهوري اسلامي و اروپاييها و اين فضا طبعا بر تصميم گيري هاي آتي شركت توتال هم، سنگيني خواهد كرد. رويال داتشل، آنهم با يك معضلات مشابهي روبرو است. از يك شركت ديگري نام مي برند، شركت سينوپك چين، در مورد چيني ها هم مسائل مشابهي مطرح مي شود، چين با توجه به نيازهاي عظيم نفتيش، خاورميانه و منطقه خليج فارس را بعد از اين جزء حوزه هاي بسيار حساس امنيتي خود تلقي مي كند و طبعا ميدان نفتي آزادگان كه گويا 5 تا شش ميليارد بشكه ذخاير قابل استحصال دارد، براي پكن منبعي است بسيار مهم، منتهي چيني ها با توجه به وابستگي بسيار شديدي به بازار آمريكا دارند، به سختي مي توانند موجب ناراحتي واشنگتن شوند و به علاوه آنها هم مثل بقيه قدرتهاي مصرف كننده به آينده عراق چشم دوختند. در مجموع مي توان گفت كه تنها چيزي که اين شركتها را در حال حاضر ممكن است به مذاكره با ايران تشويق كند، اين است كه جمهوري اسلامي با توجه به انزواي بين الملليش، شايد حاضر شود امتيازهاي استثنايي به طرفهاي خارجي بدهد، امتيازهايي كه شايد به دردسرهاي بعدي آن بيارزد. وزير نفت ايران اعلام كرد امتياز نفت ژاپنيها در ميدان نفتي آزادگان لغو شده و شركت ملي نفت ايران با شركتهاي خارجي و بين المللي براي توسعه ميدان نفتي آزادگان وارد مذاكره شده. فريدون خاوند، كارشناس اقتصادي راديو فردا در پاريس مي گويد: در مجموع به نظر مي رسد كه ايرانيها از ژاپن قطع اميد كردند و خيال دارند متوسل شوند به شركتهاي ديگر و با توجه به چشم اندازهاي عراق، احتمال اينكه سرمايه گذاريها در آينده نه چندان دور در عراق گسترش پيدا كند، مي خواهند هرچه زودتر به اين وضعيت معلق در مورد ميدان نفتي آزادگان پايان دهند. ژاپني ها به هيچ وجه حاضر نيستند كه روابط خودشان را با ايالات متحده آمريكا بر سر مسائل نفتي درخاورميانه به خطر بياندازند، بخصوص با توجه به اين كه ژاپن اميدوار است كه سهمي ايفا كند در آينده عراق و همه اين مسائل باعث مي شود كه ژاپني ها در اين راستا گام پيش نگذارند.فرانسه و چين هم با توجه به چشم انداز عراق مايل نيستند در اين مورد خطر كنند. تنها چيزي که اين شركتها را در حال حاضر ممكن است به مذاكره با ايران تشويق كند، اين است كه جمهوري اسلامي با توجه به انزواي بين المللي اش، امتيازهاي استثنايي به طرفهاي خارجي بدهد، امتيازهايي كه شايد به دردسرهاي بعدي آن بيارزد.