لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
پنجشنبه ۹ فروردین ۱۴۰۳ تهران ۱۹:۱۱

ايران در اين هفته: مهلت ايران براي پيوستن به پيمان منع گسترش سلاح هاي هسته اي و آينده روابط ايران و بريتانيا


(rm) صدا |
شهران طبري (راديو فردا): در هفته اي که گذشت، مسائل بين المللي ايران بيشترين بخش خبرها را به خود اختصاص داد. توسعه تاسيسات هسته اي ايران، مهلت 45 روزه اي که 25 کشور عضو هيات مديره IAEA به ايران داده اند، تغييراتي که به همين خاطر کشورهاي اروپايي و برخي کشورهاي ديگر، از جمله کانادا، در سياست خارجي خود نسبت به ايران مد نظر دارند، و در راس آن تيرگي روابط ايران و بريتانيا که يک به دنبال همين ماجرا، و دو در پي دستگيري هادي سليمان پور، ديپلمات سابق ايران، در بريتانيا و تيراندازي به سفارت اين کشور در تهران رخ داده است. ظهر امروز قرار بود ريچارد دالتون، سفير بريتانيا در ايران، در اتاق بازرگاني ايران و بريتانيا در ساختمان وزارت تجارت و بازرگاني بريتانيا، براي بازرگانان دو کشور صحبت کند و آن ها را از آخرين تحولات در روابط ايران و بريتانيا مطلع کند. از طرف راديو فردا به اين جلسه رفتم، اما گفته شد فقط در صورتي مي توانم در جلسه حاضر شوم که تعهد کنم گزارشي از آن نخواهم داد. به اين خاطر محل جلسه را ترک کردم. اما بعد از پايان آن با دکتر مهرداد خونساري گفتگويي خواهم داشت تا ما را از کم و کيف آن مطلع کند. اين گفتگو را در پايان اين ميزگرد خواهيم شنيد. اما به غير از رابطه ايران و بريتانيا، همان طور که ذکر شد، يکي از وقايع جاري مهم در ايجاد تنش در روابط خارجي ايران، تقريبا با تمام کشورهاي غربي و همچنين IAEA و سازمان هاي وابسته به سازمان ملل متحد، موضوع ترديد در نيت ايران براي توسعه سلاح هاي هسته اي است. لرد پيتر تمپل موريس در گفتگويي با راديو فردا در اين باره مي گويد: لرد پيتر تمپل موريس (نماينده حزب کارگر در مجلس اعيان): من فکر مي کنم که سازمان بين المللي انرژي اتمي و کلا مجموعه اي بزرگ از کشورهاي جامعه بين المللي، نه فقط ايالات متحده و آمريکا که کشورهاي اروپايي و ژاپن و کانادا و غيره همگي ترديد بسيار دارند که توسعه تاسيسات هسته اي ايران فقط به منظور بهره برداري غير نظامي باشد، به همين خاطر از ايران مي خواهند پروتکل الحاقي منع ازدياد سلاح هاي هسته اي را امضا کند و به بازرسان اجازه کامل بازرسي دهد تا همه مطمئن شوند. ش.ط: اين مسائل را درمجموع چهارچوب روابط خارجي ايران، با دو نفر در ميان مي گذارم، دکتر رضا تقي زاده، استاد و پژوهشگر روابط بين الملل در گلاسکو و فرخ نگهدار، فعال سياسي که مسائل ايران و سياست خارجي آن را نيز از نزديک دنبال مي کند. با سلام به دکتر تقي زاده و آقاي نگهدار، موضوعي که راديو فردا در اين ميزگرد با شما در ميان مي گذارد، مسئله سياست خارجي ايران و روابط خارجي ايران است با تکيه به آن چه در هفته گذشته رخ داده است. رابطه ايران با دنياي غرب، با سازمان بين المللي انرژي اتمي IAEA، و بيشتر از همه رابطه ايران و بريتانيا. حالا از اين ميان کلا به نظر مي رسد که موضوع تاسيسات هسته اي ايران بيشترين تاثير را در روابط خارجي ايران داشته باشد و يک تنش همه جنبه اي به وجود آورده باشد. فکر مي کنيد آنچه آقاي خاتمي در عرصه سياست خارجي براي ايران رشته بود، دارد پنبه مي شود؟ فکر مي کنيد کلا سياست خارجي ايران به چه سمتي مي رود؟ شما شروع کنيد آقاي نگهدار. فرخ نگهدار (فعال سياسي): بله، درست است. هفته گذشته نشانه هاي تازه اي از وقوع بحران در مناسبات بين المللي جمهوري اسلامي ايران با جهان خارج به منصه ظهور رسيد. صدور قطعنامه آژانس بين المللي انرژي اتمي و مسائلي که در رابطه با ايران و بريتانيا پيش آمد و سپس موضع گيري هايي که در پيامد اين تحولات، به خصوص در رابطه با مسائل هسته اي ايران بين اتحاديه اروپا و ايران رد و بدل شد، پيام هايي که آقاي آصفي و نماينده اتحاديه اروپا عنوان کردند، همه نشان مي دهد که يک تحولي، يک چرخشي در موقعيت بين المللي ايران در حال شکل گيري است و ما وارد يک دوران بحراني در مناسبات خارجي ايران داريم مي شويم. اين که سياست هاي آقاي خاتمي دچار اشکال شده و به گل نشسته است، به نظر من بايد وسيعتر ديد. اين سياست هاي فقط آقاي خاتمي يا يک جناح از حکومت نيست، مجموعه حکومت جمهوري اسلامي ايران به نظر مي رسد در پيشبرد سياست هاي خارجي با بحران و مشکل مواجه شده است و سرچشمه اين اشکالات هم البته در دست کساني است که اختيار سياست گذاري در مسائل استراتژيک مسائل سياست خارجي را بر عهده دارند و در راس آن هم آقاي خامنه اي قرار دارد. ش.ط: آقاي دکتر تقي زاده، شما نظرتان را در اين باره بگوييد. دکتر رضا تقي زاده (استاد و پژوهشگر روابط بين الملل، گلاسکو): به نظر من اين ها نشانه هاي بحران نيست که الان پيش چشم است. اين ها خود بحران است. يعني جمهوري اسلامي وارد يک دوران بحراني در روابط خارجي شده است و اين شرايط به نظر من خيلي ساده تر از شرايطي که ايران در سال 1988، در اواخر جنگ با عراق داشت، نيست. ايران روابط بسيار نامطلوبي با اروپا دارد، در حالي که فکر مي کرد اروپا يک روزي به عنوان عامل تعادل دهنده در روابط خارجيش در قبال عدم حضور آمريکا مورد استفاده قرار مي گيرد، اميدوار بود که بتواند با کشورهايي بدون داشتن نظرگاه سياسي فوق العاده در روابط خارجي، مثل ژاپن استراليا و کانادا، به توافق برسد. ولي امضاي قطعنامه اي که سازمان انرژي اتمي صادر کرد و امضاي اين سه کشور، ايران را در جبهه دفاعي به مراتب سخت تر از آن چه که فکر مي کرد قرار داد و حالا روابطي که با بريتانيا داشته است دچار مسائل و مشکلاتي شده است که بيرون آمدن از آن ها به سادگي امکان پذير نيست. در حقيقت نداشتن هماهنگي در اتخاذ روابط خارجي و نداشتن آگاهي و درايت کافي براي هماهنگي با تحولات دنيا موجب شده است که جمهوري اسلامي در پيش بيني وقايع و هماهنگ کردن خود با آنان قابليت کافي از خود نشان ندهد و حضور سازمان هاي موازي در داخل ايران که تاثير گذار بر روابط خارجي هستند، به اين مشکلات بيش از پيش افزوده است و در نتيجه حالا جمهوري اسلامي دچار مشکلاتي شده است که بيرون آمدن از آنان با توجه به فقدان قدرت ديپلماتيک طبيعي جمهوري اسلامي، به نظر خيلي آسان نمي رسد، ولي در نهايت اين مردم خواهند بود که تاوان اين شکست ها را در آينده مي پردازند، چنان که تا به حال پرداخته اند. ش.ط: در مورد رابطه ايران با بريتانيا، بيشتر از هر کشور ديگري در اروپا، بريتانيا با ايران در اين سالهاي اخير نزديک بوده است. وزير خارجه انگليس، جک استراو، چهار بار به ايران سفر کرده است، آقاي خرازي به بريتانيا آمد، و به طور کلي انگليس کوشش مي کرد وسيله اي باشد بين ايران از يک سو و ايالات متحده آمريکا و از سوي ديگر با اتحاديه اروپا. ولي اين مسئله دستگيري آقاي هادي سليمان پور و در پي آن تير اندازي به ساختمان سفارت انگليس در تهران، روابط دو کشور را به سوي تيرگي حتمي برده است. حالا علاوه بر اين که مسئله تاسيسات هسته اي هم بر رابطه ايران و انگليس تاثير گذاشته است و توني بلر صحبت هايي در اين زمينه کرده است و گفته است اين موضوعي نيست که بتوانند قبول بکنند، ولي بيشتر از آن مسئله يک مسئله فرعي تا اندازه اي روي اين موضوع تاثير گذاشته است. فکر مي کنيد چرا ايران همچنين خطري را بکند که رابطه اش را با يک کشوري که اين قدر با آن نزديک بوده، در اين وضعيتي که دارد، به خطر انداخته است؟ دکتر رضا تقي زاده: خانم طبري، اجازه مي دهيد من يک توضيح کوتاه راجع به اين بدهم، بعد منتظر مسائل آقاي نگهدار در اين مورد شويم؟ فرخ نگهدار: خواهش مي کنم. دکتر رضا تقي زاده: به اعتقاد من جناح راست تصور مي کند که داشتن روابط عادي با کشورهاي خارجي، جامعه اروپا، و به خصوص با انگليس کمک مي کند به توفيق نسبي دولت حاضر و اين در جهت کمک به جناح ميانه رو و اصلاح طلب است. بنابراين از فرصت هايي که پيش مي آيد استفاده مي کند براي تخريب روابط خارجي ايران و داشتن انگليس به عنوان يک دوست دولت به اصطلاح طرفدار اصلاحات در داخل ايران، نمي تواند مورد اقبال جناح راست قرار بگيرد. وجود حوادثي نظير آن چه که شما اشاره کرديد، يعني پي جويي يکي از دادگاه ها از يک ديپلمات سابق ايران، اين فرصت را فراهم کرد که ايران به صورت ناآگاهانه و بدون پيش بيني هاي کافي، به اين قضيه ابعاد غيرعادي بدهد و با بزرگ کردنش، جهت سياست را به راست متمايل کند. اين شروع دوران بحراني تازه اي در روباط ايران با انگليس شد و بعد جناح راست از اين فرصت استفاده کرد براي اقداماتي که در تهران صورت گرفت عليه ساختمان هاي سفارت و در نتيجه روابط ايران و انگليس را خواهي نخواهي وارد يک دوران بحراني تازه کرد. ش.ص: آقاي نگهدار ... فرخ نگهدار: در مورد حمله به سفارت انگليس و پيامدهاي آن، من نمي توانم تمام يک جناح راست را متحد در اين زمينه و مبتکر در اين زمينه ببينم. يک بخشي از نيروهايي که واقعا جناح راست را هم واقعا در برابر وضعيت انجام شده و اقدام انجام شده قرار مي دهند، ابتکار عمل را در اين زمينه به دست گرفتند و با تيراندازي به سمت سفارت انگليس و بعد هم تکرار آن، سعي کردند فضايي به وجود بياورند که هيچ گرهي نتواند به اين سادگي باز بشود. آن ها علاوه بر دلايلي که آقاي تقي زاده نام بردند که مي خواهند مانع از توفيق آقاي خاتمي در پيشبرد سياست خارجيش بشوند، به طور کلي ذينفع هستند که جامعه در يک حالت بحراني و تشنج به سر ببرد و ادامه پيدا بکند اين بحران، چون اين ها را من موجودات بحران زي ماهيتشان را مي بينم و نام گذاشته ام آنان را به عنوان موجودات بحران زي. آن ها اگر کوچکترين فضايي به وجود بيايد برايشان، تلاش مي کنند که يک وضعيت التهابي به وجود بياورند و در حين التهاب بتوانند بقاي خودشان را و دوام خودشان را ميسر بکنند. اين حرکت از عوامل اصلي است که بايد در نظر گرفت. ش.ط: آقاي نگهدار، ببخشيد، مي خواستم سئوال کنم شما راجع به اين عواملي صحبت مي کنيد که مثل اين که ناشناس هستند اين عوامل. که هستند؟ آيا ما مي توانيم اسم مشخصي بر روي اين ها بگذاريم؟ مي دانم شما اسم به اين ها داده ايد، هويت مشخص ... فرخ نگهدار: بله ما در ادبيات سياسي ايران و آن «محافل خودسر» به آن ها گفته اند، که البته اين جا عده اي به عنوان غده سرطاني از ايشان نام مي برند، محافل مربوط به قتل هاي زنجيره اي هستند، همان محافلي هستند که قوه قضائيه را در تصرف خودشان دارند، خانم زهرا کاظمي را از بين بردند، همان عواملي هستند که در بيانيه اخير جبهه مشارکت نام مي برد ازشان به عنوان محافلي که در غير شفاف کردن وضعيت ايران در رابطه با آژانس بين المللي اتمي فوق العاده موثر بوده اند و ببينيد، جناح راست يک هشت پاي تو در تويي است که نمي شود مثلا به عنوان يک بروکراسي شسته رفته منظم از آن نام برد. محافلي در اين زمينه اقدام مي کنند و همه جمهوري اسلامي را در برابر عمل انجام شده قرار مي دهند و به نظر من شکست اصلاحات، شکست سياست آقاي خاتمي در حل و فصل سياست خارجي و به خصوص عادي سازي روابط با ايالات متحده آمريکا است که مبناي تمام اين مشکلاتي که ما دچار آن هستيم و کشورمان دچارش است، بر مي گردد به وجود اين نيرو در بطن جمهوري اسلامي. ش.ط: آقاي نگهدار، من چند روز پيش راجع به اين موضوع با آقاي هژير تيموريان که مفسر مسائل سياسي در لندن هستند، صحبت کردم. ايشان به طور مشخص نام آوردند، گفتند که آقاي خامنه اي، رهبر جمهوري اسلامي، يکي از کساني هستند که اين گروه ها و دسته ها را حمايت مي کنند و بدون حمايت ايشان ممکن نيست اين ها بتوانند اين قدرت را داشته باشند. آيا موافق هستيد با حرف ايشان؟ فرخ نگهدار: صد در صد بدون حمايت آقاي خامنه اي، وجود يک چنين دسته جاتي در جمهوري اسلامي ايران محال است. ولي دو تعبير در اين زمينه هست و هر دو تعبير به نظر من عوامل خاص خودش را براي اقناع تحليلگران دارد. يکي مي گويد آقاي خامنه اي اسير اين ها است، و يکي ديگر مي گويد که رهبر اين ها است. در هر حالت رابطه آقاي خامنه اي با اين محافل باعث مي شود که چه در عرصه سياست داخلي و چه در عرصه سياست خارجي، جامعه ما بحران پشت بحران داشته باشد و الان در وضعيت خطرناکي واقعا قرار گرفته است جامعه ما بر اثر فشارهايي که همين وضعيت رابطه آقاي خامنه اي با اين محافل براي ما درست کرده است. ش.ط: آقاي دکتر تقي زاده، شما مي خواهيد در اين مورد يک ... دکتر رضا تقي زاده: من اجازه بدهيد وارد جزئيات اين قضيه نشوم، ولي به تحولاتي که پيش مي ايد اشاره کنم. يکي از نکات مثبتي که ضمن داشتن شرايط بحراني در روابط خارجي براي ايران پيش آمد، صدور اعلاميه جبهه مشارکت بود که اعلام کردند ما مي خواهيم که در پيمان منع گسترش سلاح هاي هسته اي باقي بمانيم و ما مي خواهيم که تحت شرايطي به لايحه الحاقي بپيونديم. اين علي رغم فشار جبهه راست براي متحد نشان دادن جبهه داخلي در مورد مسائل خارجي، اين که مثلا روزنامه کيهان تيتري در مورد هماهنگ بودن همه جناح ها چند روز پيش تنظيم کرده بود يا کرد، نشان مي دهد که اختلافات در جبهه داخلي به مراتب زيادتر از آن است که بشود با تيتر روزنامه ها آن ها را به اصطلاح متحد نشان داد يا عکس آن را اثبات کرد. ولي به نوعي مي تواند اعلاميه را که جبهه مشارکت صادر کرد و يقينا سياست هايي را که هماهنگ با اين اعلاميه جبهه مشارکت به عنوان پيشگام گروه اصلاح طلب در ايران مي تواند اتخاذ بکند، در يک شرايطي ممکن است که به نوعي بتواند براي تقليل دادن شرايط بحراني در روابط خارجي ايران مورد استفاده قرار بگيرد. حالا از اين فرصت چقدر استفاده خواهد شد، آينده نشان مي دهد. يعني در 40 روز آينده ايران بايستي منتظر تحولات تازه اي باشد که داشتن پنجره هاي حتي کوچکي از اين دست، ممکن است که به نوعي مورد استفاده مثبت قرار بگيرد و از تحميل زيان هاي بيشتر به جامعه ايران، تا حدي جلوگيري کند. ش.ط: من خيلي کوتاه مي خواستم خواهش کنم ما مسئله رابطه ايران و بريتانيا اصلا موضوع سوالمان بود، ولي از آن ... دکتر رضا تقي زاده: اين را مي خواستم توضيح بدهم به شما که اين نگراني نبايد وجود داشته باشد يا اگر قرار است که نگراني باشد، که روابط فعلي به شدت به قطع رابطه ايران و انگليس مي انجامد يا اين شرايط در آن حد از بحران قرار دارد که ما سخت نگرانش باشيم يا جمهوري اسلامي سخت نگرانش باشد. نه، درست است روابط روابط سختي است، روابط غير عادي و فعلا غير دوستانه اي است، ولي نيازهاي متقابل ايران و بريتانيا به داشتن هم ديگر در شرايط موجود، بريتانيا با وضعيتي که در عراق دارد و با نفوذي که در جامعه اروپا مي خواهد داشته باشد، و با داشتن روابط دوستانه با آمريکا، مي خواهد که نقش محلل را در اين ماجرا به نحو احسن انجام دهد و ايران هم مي خواهد که در شرايط بحراني جاري که با جامعه اروپا و آمريکا دارد و از دست دادن شريک هاي درجه دوم نظير ژاپن و کانادا و استراليا، انگليس را حداقل به عنوان يک مجراي ارتباط خارجي براي خودش حفظ کند. به هيمين علت ضمن نا هماهنگي هايي که در اين رابطه حالا به وجود آمده است، مثلا سفير انگليس حالا در تهران به سر نمي برد يا سفير ايران در انگليس به وزارت خارجه احضار مي شود و غيره، بايد انتظار داشت که اين مشکلات تا حدي نديده گرفته شود و دو کشور اصرار به حفظ روابط موجود بکنند براي پاسخ دادن به نيازهايي که مشترکا و متقابلا از هم ديگر خواهند داشت. فرخ نگهدار: بله، اگر اجازه مي دهيد من هم دو جمله در اين رابطه بگويم. ش.ط: خواهش مي کنم، بفرماييد. فرخ نگهدار: من ضمن تاييد محتواي اصلي اين بيانيه جبهه مشارکت در زمينه راه باز کردن براي پيوستن به پروتکل الحاقي و اين که اين يک راه گشا است، مي خواستم اين نکته را اضافه بکنم که مسئله اصلي عادي سازي مناسبات با ايالات متحده آمريکا است و جبهه مشارکت در اين زمينه بايد با صراحت و روشني حرف بزند. و به نظر من، من مي خواهم اضافه بکنم اين نکته را بر سخن آقاي تقي زاده، که مناسبات با دولت بريتانيا هم تا حد زيادي در پرتو پيشرفت ها و پس رفت ها است در روند عادي سازي مناسبات با ايالات متحده آمريکا. الان وقتي ايالات متحده آمريکا يک چنين فشاري را پشت ايران مي گذارد که در تمام نقاط دنيا، از استراليا تا ژاپن و تا کانادا گرفته، ايران را تحت فشار قرار بدهد براي اين که سياستش عوض بشود، طبعا دولت انگليس هم به نوعي، همان جور که در پروژه عراق ديديم يا در افغانستان يا در جاهاي ديگر ديديم، تحت تاثير اين فشار قرار خواهد گرفت. واقع بينانه اين است که ببينيم به هر ترتيب زير اين فشار قرار خواهد گرفت، لذا من فکر مي کنم آينده مناسبات ايران و انگليس قبل از اين که به قضيه آقاي سليمانپور و تيراندازي در سفارت در تهران مربوط بشود، بر مي گردد به روند عمومي مناسبات ايران با ايالات متحده آمريکا. من اميدوارم و فکر مي کنم به خير و صلاح مردم ايران هم باشد که دولت آقاي خاتمي با شفافيت کافي از ضرورت عادي سازي مناسبات با ايالات متحده امريکا سخن بگويد و اين تاثير بگذارد در مناسبات ايران با بريتانيا و ساير کشورهاي ديگر. ش.ط: با تشکر آقاي نگهدار و آقاي دکتر تقي زاده، خيلي ممنونم. فرخ نگهدار: خواهش مي کنم، خيلي ممنونم. دکتر رضا تقي زاده: روز شما به خير. ش.ط: اما همان طور که در ايتداي برنامه وعده کرديم، دکتر مهرداد خونساري که هم از فعالان سياسي و هم در عين حال از پژوهشگران و کارشناسان مسائل سياسي هستند و طور پي گير مسائل ايران را دنبال مي کنند، از جلسه اتاق بازرگاني ايران و بريتانيا در ساختمان وزارت بازرگاني و صنايع در لندن، بازگشته اند. از ايشان مي خواهم براي ما درباره جلسه توضيح دهند. دکتر مهرداد خونساري (فعال و پژوهشگر سياسي): قرار بود که در جلسه امروز، سفير انگلستان در ايران آقاي دالتون باشند و علت حضور من هم در آن جلسه به آن علت بود، ولي متاسفانه ايشان به ايران برگشته اند و اين در پي به اصطلاح تلاشي بوده است که از سوي هر دو دولت براي ترميم روابط و پيشگيري هايي است که گرفته شده است که منجر به بازگشت سفير ايران از تهران و بازگشت سفير انگلستان از ايران شده است و به جاي آقاي دالتون، در اصل آن مطالبي را که ايشان مي خواستند بگويند يکي از اعضاي وزارت خارجه انگلستان که در امور ايران تخصص دارد، بياناتي به جاي ايشان در اين جلسه ايراد کردند. ش.ط: من متوجه هستم اين جلسه براي مطبوعات و رسانه ها آزاد نبود و شما قرار نيست که آن را با مطبوعات، درباره جزئياتش صحبت بکنيد، ولي به طور کلي فکر مي کنيد که اين جلسه اي بود براي توجه دادن به بجران رابطه ايران و انگليس، بهتر کردن رابطه ايران و انگليس، و در واقع چه نقشي اين جلسه به طور کلي احتمالا مي تواند ايفا کند؟ دکتر مهرداد خونساري: بله، هدف کلي اين جلسه در اصل کمک به بسط روابط ميان ايران و انگلستان و تقويت ارتباطات تجاري که ميان دو کشور است و اين که به خصوص از ديد سازمان هايي در کار امور اقتصادي هستند که جرياني پيش نيايد که به خاطر مشکلاتي که در روابط سياسي بين دو کشور ايجاد شده است، روابط اقتصادي ايران و انگليس صدمه پيدا بکند و در اصل شرکت هاي بازرگاني انگليس که هدفشان فعاليت در ايران و شرکت در مناقصه هايي است که در ايران هست، نتوانند مانند بقيه کشورهاي اروپايي به اصطلاح رقابت بکنند و در اين مناقصه ها پيروز بشوند. ش.ط: يعني در واقع شما مي خواهيد بگوييد که صحبتي که از طريق سفير انجام گرفت، اين بود که ايران در واقع تهديد کرده است که اگر انگلستان به فشار خودش ارائه دهد، مناسبات تجاريش را با انگليس قطع مي کند؟ دکتر مهرداد خونساري: البته چنين چيزي به اين فرم صورت نگرفته است و هدف سخنران امروز، چه سفير انگلستان (اگر مي بود) و چه آن کسي که به جاي او صحبت کرد، اين بود که يک نوع توضيحاتي پيرامون مشکلات سياسي ميان ايران و انگليس را ارائه بدهد و گوشزد بکند که اگر به اين بحراني که در شرايط کنوني به وجود آمده است، پايان داده نشود آن وقت روابط ايران و انگليس ممکن است طعمه ناآرامي هايي بشود و از سوي ديگر در مطالبي که بازگو شد اين بود که بعضي از شرکت هاي ايراني که جزو خريداران عمده محسوب مي شوند، ضمن ابراز نگراني از اين بحران فعلي، در اصل پيامي مبني بر اين که اگر به اين بحران از سوي دولت انگليس پايان داده نشود، آن ها به اصطلاح خريد خودشان را از طريق کشورهاي ديگر اروپايي به قيمت نخريدن از انگلستان خواهند کرد. ش.ط: حالا شما که در اين جلسه شرکت داشته ايد، فکر مي کنيد که آينده رابطه ايران و انگليس چه مي شود؟ دکتر مهرداد خونساري: به عقيده من براي دولت انگلستان در درجه اول اين که به خاک سفارتش در ايران حمله نشود و امنيت اعضاي سفارت در گرو ناآرامي نباشد، داراي اهميت فوق العاده است و اين بحثي است که اگر دولت ايران به آن رسيدگي نکند، بي شک به پارلمان و به جاهاي خيلي بالاتر در انگلستان خواهد کشيد. از سوي ديگر مسئله آقاي هادي سليمانپور است که امروز هم ايشان در دادگاه حضور پيدا کرده اند و به قرار اطلاع دادگاه فعلا وضع ايشان را تا تاريخ 23 اکتبر (يعني بيش از تقريبا يک ماه ديگر) به تعويق انداخته است و تا آن زمان که بقيه مدارک که از آرژانتين در مورد استرداد ايشان به آن کشور است، کامل بشود پرونده و در آن زمان تصميم خواهند که اين مسئله را به محکمه ببرند و اين يک مسئله اي است که به هر حال چون مربوط به قوه قضائيه است شامل زمان مي شود و اين زمان طولاني تر از آن چيزي است که شايد ايراني ها انتظار دارند و خوب، اين يک مشکلي است که وجود دارد و دولت انگليس هم کاري در مورد آن نمي تواند بکند و نهايتا مسئله اي که به آن اشاره مي شود و در اين جلسه هم بي شک به آن شد، مسئله روابط ايران با آژانس بين المللي انرژي اتمي است و اين التيماتومي که در اصل به ايران داده شده است و به هر حال حاضرين در اين جلسه، بدون هيچ گونه ابايي متذکر مي شدند که اگر ايران نسبت به اين اولتيماتوم توجه نکند، ديگر مسئله درگيري ايران با آمريکا تنها نخواهد بود، بلکه جامعه اروپا و ژاپن هم به فشارهاي اقتصادي خودشان به ايران، الزاما اضافه خواهند کرد و مسئله در سازمان ملل و شوراي امنيت مطرح خواهد شد که نتيجه نهايي آن ضرر روابط بين المللي ايران و به ويژه روابط ايران و انگليس خواهد بود. در هفته گذشته مسايل بين المللي ايران بيشترين بخش خبرها را به خود اختصاص داد: تاسيسات هسته اي ايران، مهلت 45 روزه آژانس بين المللي انرژي اتمي به ايران، تغييرات سياست خارجي برخي كشورها و از آنجمله كانادا و تيرگي روابط ايران و بريتانيا كه دستگيري هادي سليمانپور، سفير پيشين جمهوري اسلامي و تيراندازي به سوي سفارتخانه بريتانيا در تهران آنرا تشديد كرد. در ميزگرد امشب راديو فردا، فرخ نگهدار، فعال سياسي و رضا تقي زاده، استاد و پژوهشگر روابط بين الملل در گلاسگو دكتر مهرداد خونساري، فعال سياسي و پژوهشگر و كارشناس مسايل سياسي به بحث و بررسي سياست خارجي و روابط آن با غرب مي پردازند.
XS
SM
MD
LG